Wikipedia:Strona główna

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:

…czym różnią się, a w czym są podobne dawne instrumenty smyczkowe: gęśle, oktawka, fidel i surdynka? (na ilustracji)
…co jest niejadalne i lubuje się w bukach?
…dlaczego Niemcy spacyfikowali Świekatowo?
…która Brytyjka sprzedawała wodę ze swojej wanny?
…że pewien chiński cesarz rozpętał wojnę o niebiańskie konie?
…na kim wzorował się Adam Mickiewicz tworząc postać Waltera Alfa z Konrada Wallenroda?
…kto walczył w powstaniu warszawskim, a później zaprojektował willę dla brata prezydenta Syrii?

Inwazja Rosji na Ukrainę • wojna Izraela z Hamasem • protesty po wyborach parlamentarnych w Gruzji • inwazja Izraela na Syrię • antyrządowe protesty na Słowacji • antyrządowe protesty w Turcji
- W wyniku trzęsienia ziemi w Mandalaju zginęło ponad 2600 osób, a ponad 3400 zostało rannych (28 marca)
- Masaki Kashiwara został laureatem Nagrody Abela (26 marca)
- Mark Carney objął urząd premiera Kanady (14 marca)
Zmarli: Leo Beenhakker (na zdjęciu) • Clem Burke • Raghbir Lal • Heikki Hasu • Adam Myjak • Theodore McCarrick • Khamtai Siphandon • Val Kilmer • Yves Boisset • Richard Chamberlain • Danuta Olędzka • Bogdan Daras • Łukasz Turski

12 kwietnia: imieniny obchodzą m.in.: Juliusz, Teresa i Zenona; Rosjanie obchodzą Dzień Kosmonautyki; wieczerzą sederową Żydzi rozpoczynają święto Pesach
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1555 – zmarła nominalna królowa Kastylii i Aragonii Joanna Szalona, której tragiczny żywot zaczął być wykorzystywany w licznych dziełach literackich od okresu romantyzmu
- 1885 – urodził się francuski malarz awangardowy Robert Delaunay, przedstawiciel kubizmu orficznego
- 1930 – urodził się polski prezenter telewizyjny i architekt Jan Suzin
- 1935 – urodziła się dziennikarka RWE Alina Grabowska
- 1940 – urodził się amerykański muzyk jazzowy Herbie Hancock, pianista, kompozytor i aranzer
- 1945 – zmarł amerykański polityk Franklin Delano Roosevelt, czterokrotny prezydent USA (na fotografii)
- 1975 – zmarła tancerka, aktorka i piosenkarka francuska pochodzenia afroamerykańskiego Josephine Baker (na fotografii w słynnej bananowej spódniczce)


Korelacja rang Spearmana – jedna z nieparametrycznych miar monotonicznej zależności statystycznej między zmiennymi losowymi. Przyjmuje wartości od -1 do +1 włącznie. Skrajny wynik +1 oznacza, że wzrost jednej ze zmiennych zawsze pociąga za sobą wzrost drugiej, wynik -1 oznacza, że wzrost jednej ze zmiennych pociąga za sobą spadek drugiej, 0 to brak wykrytej zależności. W odróżnieniu od klasycznego współczynnika korelacji Pearsona, zależność ta nie musi być liniowa. Pierwotny pomysł korelowania rang był już znany wcześniej i pochodził od Alfreda Bineta oraz Victora Henriego, jednak współczynnik ten został solidnie opisany i rozpropagowany dopiero w 1904 roku przez angielskiego psychologa Charlesa Spearmana. Zauważył on, że w wielu badaniach nie da się zastosować klasycznego współczynnika korelacji lub daje on fałszywie istotne wyniki ze względu na nadmiar obserwacji odstających. Spearman zdefiniował swój współczynnik jako współczynnik korelacji Pearsona, liczony dla rang zmiennych. Czytaj więcej…


Lista nagród i wyróżnień Gregory’ego Pecka – aktor otrzymał szereg nagród i wyróżnień w trakcie trwającej 62 lata kariery aktorskiej. Wygrywał lub był nominowany do nich za pracę w filmach i telewizji, wkład w kulturę i sztukę filmową, a także za działalność charytatywną oraz humanitarną. Pięciokrotnie uzyskiwał nominacje do nagrody Akademii Filmowej, z czego zdobył jedną statuetkę – za pierwszoplanową kreację Atticusa Fincha w dramacie obyczajowym Zabić drozda z 1962 roku. Był także m.in. laureatem włoskiego Davida di Donatello dla najlepszego aktora zagranicznego, zdobywcą nagrody Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych w kategorii dla najlepszego aktora oraz trzykrotnie otrzymywał Złoty Glob – dwa razy jako najlepszy aktor w filmie dramatycznym i raz jako najlepszy aktor drugoplanowy w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym. American Film Institute trzykrotnie doceniał talent Gregory’ego Pecka, honorując go AFI Life Achievement Award, umieszczając na 12. miejscu w rankingu „największych aktorów wszech czasów”. Czytaj więcej…