Sant Martin de Les
Vilatge d'Occitània |
Sant Martin de Les
Saint-Martin-Lys | ||
---|---|---|
Vista generala. | ||
Geografia fisica | ||
Coordenadas | 42° 49′ 42″ N, 2° 13′ 36″ E | |
Superfícia | 9,99 km² | |
Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
1 041 m 380 m 340 m | |
Geografia politica | ||
País | Lengadòc | |
Estat | França | |
Region 76 |
Occitània | |
Departament 11 |
Aude | |
Arrondiment 112 |
Limós | |
Canton 1114 |
La Val Nauta d'Aude (Quilhan abans 2015) | |
Intercom 200043776 |
CC dels Pirenèus audencs | |
Cònsol | Rose-Marie Manaud (2020-2026) | |
Geografia umana | ||
Populacion Populacion totala (2018) |
25 ab. 27 ab. | |
Densitat | 3,1 ab./km² | |
Autras informacions | ||
Còde postal | 11500 | |
Còde INSEE | 11358 |
Sant Martin de Les (Saint-Martin-Lys en francés) es una comuna lengadociana de Fenolhedés situada dins lo departament d'Aude e la region d'Occitània, ancianament de Lengadòc-Rosselhon.
Geografia
[modificar | Modificar lo còdi]Perimètre del territòri
[modificar | Modificar lo còdi]Toponimia
[modificar | Modificar lo còdi]Las fòrmas ancianas son Domus Sancti Martini, cujus basilica sita est in territorio Fenioletense, en 898, Monasterium Sancti Martini quod vocatur Alenis, en 955, Cœnobium Sancti Martini de Lenis, en 1038, Cœnobium almi confessoris et presulis Martini, quod es fundatum..., in valle antiquitus vocata Bollecarne, quod alio nomine vocatur Lenis, en 1045, Sanctus Martinus de Petra Lesia, en 1360, Sainct Martin de la Pierre, en 1547, Sainct Martin, quarante maisons pauvrement basties, ensemble vingt-quatre patus, ayant ledit lieu esté bruslé, les guerres passées, par ceux de la religion préthendue refformée, Sainct Martin del Lez..., maison de Sainct Martin del Lez, assise au lieu dit à la val de Volcarnie..., Sainct Martin del Lez à présent Sainct Martin de la Pierre, en 1639, Sanctus Martinus de Leso, de 1208 al sègle XVIII, Saint Martin de Pierre Lis, en 1781 [1].
Bollecarne e Volcarnie sont lo meteis mot e n'es atal del nom Alenis, vengut Lenis per aferèsi, puèi Les (per l'intermediari de *Lens). La latinizacion Alenis es benlèu en relacion ambe'l nom gallic d'òme Alenos [2] (las tèrras d'Alenos ?). En francés, Pierre-Lys representa la frau (la gòrja, l'estreit). Les es le nom d'una anciana circonscripcion territoriala en partida sul canton de Quilhan e en partida sul canton d'Atsat. Las fòrmas ancianas de Les son : In Alaceitia en 898, Lenis en 954, Vallis Bolecarnea en 955, Vallis Bolecarne quae alio nomine vocatur Lenis en 1045, val de Volcarnie en 1639 [3]. Les autres noms son misterioses.
Sant Martin, avesque de Tors, èra un evangelizator de las Gàllias al sègle IV [4],[5] e las parròquias que pòrtan son nom datan sovent de la Nauta Edat Mejana.
Artòsol(s)
[modificar | Modificar lo còdi]Artòsol es un ancian vilatge e un ancian priorat del vocable de Sant Miquèl unit a l'abadiá de Sant Martin de Les, situat al sud-èst de Sant Martin, dins un site extraordinàriament penjalut. Demòra una paret de la glèisa [6]. Las fòrmas ancianas son Attosol en 954, Artosolum en 955, Ecclesia Sancti Michaelis de Artosolo en 1045, Artosol en 1594, Sainct Michel d'Artosal en 1049-1639, Au lieu d'Artoul en 1076-1639, Ortosol en 1138-1639, Ortosels en 1639, Artozoul en 1781, Artauzouls (cadastre). Antòni Savartés ne parla coma d'una bòria (començament del sègle XX) [7]. Lo nom es d'origina gallica, format d'arto- e de -ialon. Lo primièr element pòt èsser artos « ors », mes per Artheuil, Delamarre ne fa lo vilatge d'Artos, d'un nom de persona [8]. Fondar un vilatge supausa de desbosigar un bòsc, d'aquí lo sens d'« esclairada, espaci descobèrt » per ialon, que, a la fin, èra benlèu utilizat coma un simple sufixe per un vilatge [9]. -S finala sembla recenta.
Per la fonetica de -ialon en -òsol(s) e pas en -òjol(s) o en -uèjols, conferir ambe Conòsols, a un quinzenat de km.
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]L'abadiá a l'origina del vilatge existissiá dempuèi la debuta del sègle IX al mens. Es protegit pels comtes de Rasés puèi pels comtes de Cerdanha e Besalú, mèstres del Fenolhedés dempuèi 950. Contarotlava las glèisas e vilatges d'Artosol (a Sant Martin de Les), Coronda (a Calhan), Combret (a Escolobre), Pèiralada (Sant Pau de Fenolhet) o encara Voluda (a Marçan, País de Saut). En 1066 èra vengut sonqu'un priorat del monastèri de Sant Ponç de Tomièiras. La vida monastica desaparéis segurament al sègle XII abans que son patrimòni passa a l'arquevescat de Narbona en 1271. Les bastiments serián estats destrusits dins la guèrras religiosas al sègle XVI.
Las roïnas de l'abadiá son al lòc nommat Le Couvent dins lo cadastre [1], le Vieux Couvent sus la mapa de Cassini, al nòrd de Sant Martin.
Administracion
[modificar | Modificar lo còdi]- A la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna, qu'èra del canton de Quilhan, i demorèt. Tornèron batejar lo canton Canton de la Val Nauta d'Aude (traduccion) per decret del 27 de decembre 2015.
Demografia
[modificar | Modificar lo còdi]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
158 | 181 | 231 | 205 | 235 | 247 | 238 | 242
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
216 | 243 | 234 | 220 | 202 | 204 | 214 | 185 | 448
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
212 | 184 | 166 | 110 | 82 | 82 | 74 | 36 | 90
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
66 |
67 |
44 |
40 |
31 |
46 |
47 |
49 |
50 52 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
45 49 |
40 42 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
- Los trabalhs de construccion del camin de fer (linha dubèrta en 1904) explican probablament la populacion de 1896.
- En 2018 la populacion èra de 25 abitants e la densitat èra de 2,5 ab/km².
Lòcs e monuments
[modificar | Modificar lo còdi]Personalitats ligadas amb la comuna
[modificar | Modificar lo còdi]Véser tanben
[modificar | Modificar lo còdi]Ligams extèrnes
[modificar | Modificar lo còdi]Nòtas
[modificar | Modificar lo còdi]- ↑ 1,0 et 1,1 Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 406, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f498.item.texteImage
- ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 45
- ↑ Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, p. 210, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f302.image.texteImage
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 614-615
- ↑ https://nominis.cef.fr/contenus/saint/13/Saint-Martin-de-Tours.html
- ↑ https://teuliere.github.io/artosoul/artosoul.html
- ↑ Abbé Sabarthès, Dictionnaire topographique du département de l'Aude, 1912, p. 13, legir en linha https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k110095d/f105.item.texteImage
- ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 62
- ↑ Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 185
- ↑ https://teuliere.github.io/temps/temps.html?#tempsmaire