Acuèlh
Lutz sus...
Una espasa es una arma blanca compausada au mens d’una lama e d'una ponhada. Apareguda probablament vèrs la fin dau millenari III avC, venguèt una arma fòrça populara e frequenta durant lei periòdes seguents. Conoguèt son apogèu subre lo continent europèu ai sègles XV-XVI avans de declinar en fàcia dau desvolopament deis armas de fuòc. Pasmens, maugrat sa disparicion dins leis armadas modèrnas, son utilizacion demorèt coma activitat esportiva e es totjorn un objècte de prestigi e de comandament dins divèrseis institucions coma lei fòrças armadas o certaneis institucions scientificas o literàrias.
O sabiatz?
- Un aristocrata d'Auvèrnhe, Gilbèrt dau Motier de La Faieta (imatge), foguèt un general dins las doas revolucions americana e francesa.
- Lo lògo de l’OGC Niça pòrta en occitan Despì 1904 solament despuèi 2013.
- Lo grop de death metal Gojira que s’aperava Godzilla a sa creacion a Ondres, en Gasconha.
- Argentina a quatre noms egalament oficials: Nacion argentina, Províncias unidas del Riu de la Plata, Republica argentina e Confederacion argentina.
- D'un biais indirèct, la vila de Marselha auriá donat son nom a l’ouzo.
- L’estau de la comuna d’Embèrt z-es redond.
Nòvas
- 12 de febrièr de 2025: Konstantinos Tasoulas es elegit president de Grècia. (imatge)
- 12 de febrièr: après la demission de Klaus Iohannis, Ilie Bolojan ven president de Romania per interim.
- 6 de febrièr: morís l'escrivan e jornalista asturian Damián Barreiro.
- 5 de febrièr: lo prince Rahim ven lo cinquen Aga Khan.
- 3 de febrièr: Bart De Wever ven cap del govèrn de Belgica.
- 30 de genièr: Rosario Murillo ven copresidenta de Nicaragua.
- 26 de genièr: moreish Nicolas Florian ancian maire de Bordèu.
- 23 de genièr: Micheál Martin ven tornar primièr ministre d’Irlanda.
- 20 de genièr: comença lo segond mandat presidencial de Donald Trump.
- 17 de genièr: morís lo ministre d'estat del Mónegue Didier Guillaume.
- 15 de genièr: Daniel Chapo ven president de Moçambic.
- 10 de genièr: Alexander Schallenberg ven cancelièr interimari d’Àustria.
- 9 de genièr: Joseph Aoun ven president de Liban.
- 8 de genièr: Alcide Ponga es elegit cap del govèrn de Canaquia.
- 7 de genièr: John Mahama ven president de Ghana.
- 3 de genièr: morís La Chunga.
- 2 de genièr: Jenniffer González ven governadora de Boriquen.
- 1 de genièr: Karin Keller-Sutter ven presidenta de Soïssa.
- 29 de decembre de 2024: morís lo rèirepresident american Jimmy Carter.
- 13 de decembre: Francés Vairon que vad purmèr ministre de l’estat francés.
- 12 de decembre: Cabdiraxmaan Maxamed Cabdillaahi Cirro ven president de Somaliland.
- 8 de decembre: tomba lo regim sirian.
- 6 de decembre: morís l'istorian Jean-Pierre Rioux, un especialista de Joan Jaurés.
- 5 de decembre: morís lo poèta Jacques Roubaud, afogat dels trobadors.
- 19 de novembre: Demissiona lo president d'Abcazia Aslan Bzhania. Badra Gunba fa l'interim.
- 12 de novembre: Naiqama Lalabalavu ven president de Fiji.
- 6 de novembre: Marco Bucci ven president de Ligúria.
- 4 de novembre: morís lo pintre e escalpraire Louis Cane.
- 3 de novembre: morís l'òme politic marselhés Marcel Tassy.
- 21 d'octobre: lo generau Lương Cường qu’es elegit president de Vietnam.
- 20 d'octobre: Prabowo Subianto ven president d’Indonesia.
- 15 d'octobre: morís l’escrivan chilenc Antonio Skármeta.
- 11 d'octobre: lo prèmi Nobel de la Patz es atribuït a l’associacion japonesa Nihon Hidankyo.
- 10 d'octobre: l’escrivan sud-coreana Han Kang se ganha lo prèmi Nobel de literatura.
- 8 d'octobre: John Hopfield e Geoffrey Hinton son premiats del Nobel de fisica per lors trabalhs sus l'aprendissatge automatic.
- 7 d'octobre: Taye Atske Selassie es elegit president d'Etiopia.
- 1 d'octobre: Francesca Civerchia e Dalibor Riccardi venon capitanis regents de Sant Marin.
Wikipèdia fa part de la Fondacion Wikimedia qu'albèrga sus sos servidors dels projèctes liures, multilingües e gratuits.
| Meta-Wiki Coordinacion de totes los projèctes* |
Wikiccionari Diccionari universal |
Wikinews Actualitats liuras* | |||||
| Wikilibres Ensemble de tèxtes pedagogics |
Wikiquote Recuèlh de citacions* |
Wikisource Bibliotèca universala | |||||
| Wikiversitat Comunautat pedagogica dobèrta* |
Wikispecies Inventari del vivent* |
Wikimedia Commons Banca de donadas multimèdia* |
*Projècte sens version en occitan o parcialament traduit