Hopp til innhald

Wikipedia:Utvald artikkel

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Snarvegar:
WP:VA
WP:UA

Utvald artikkel: det beste frå vår eigen wiki
- og eit skandinavisk samarbeid

Utvald artikkel er ein bolk på hovudsida som vert oppdatert ein gong i veka med dei første avsnitta frå ein utvald artikkel i lag med eit bilete. Alle artiklar som har ei viss lengd og ein illustrasjon kan verta utvald artikkel i ei veke. Nominering av nye kandidatar og diskusjon kan leggjast til på Wikipedia:Utvald artikkel/Kandidatar.

Dersom du ønskjer å føreslå ein særskild artikkel for ei særskild veke, kan du leggja inn eit forslag i kandidatkalenderen. Sjå årsarkivet for artiklar og diskusjonar, der du òg finn peikarar du kan leggja inn forslag eller artikkelsnuttar på.

Nynorsk Wikipedia har òg artiklar frå dei andre skandinaviske wikipediaene på framsida. Desse artiklane vert kopierte over frå våre nabospråk, på grunnlag av kva artikkel som er vald ut der.

Utvald artikkel

[endre wikiteksten]
Utvald artikkel Kandidatar Kalender

Arkiv: Utvalde artiklar: 200420052006200720082009201020112012201320142015201620172018201920202021202220232024

Diskusjonar: 200720082009201020112012201320142015201620172018201920202021202220232024



I dag er det laurdag, 9. november 2024Oppdater sida

til da | til nb | til sv

Den noverande versjonen av denne bolken på hovudsida er om America:

America i 1976.

America er eit USA-amerikansk rockeband som vart skipa i 1970 av Dewey Bunnell, Dan Peek og Gerry Beckley. Dei tre medlemmane møtte kvarandre først i London, der dei byrja å halde konsertar i lag. America vart særleg populært i 1970-åra, og var kjent for dei tette harmonivokalane og den akustiske viserockstilen sin. Gruppa gav ut ei rekkje hitalbum og singlar, som vart spelt på mange radiostasjonar.

Bandet kom saman etter at medlemmane var ferdig med vidaregåande skule og fekk ein platekontrakt med Warner Bros. Records. Debuplata, America frå 1971, gav gruppa dei store hittane «A Horse with No Name» og «I Need You». I løpet av fire tiår har gruppa fortsett å spele inn musikk og dratt på turnear. America er innlemma i Vocal Group Hall of Fame og har fått ei stjerne på Hollywood Walk of Fame. Les meir …

vis åleinediskusjonendredawikinowikisvwiki

Bolken neste veke er om Mesozoikum :

Dinosaurar var dei dominerande landlevane vertebratane i mykje av mesozoikum.

Mesozoikum eller jorda si mellomtid er ein av tre geologiske æraer i eonet fanerozoikum. Mesozoikum ligg mellom paleozoikum og kenozoikum og tyder «mellomdyra», frå den greske forstavinga meso-/μεσο- for «mellom» og zoon/ζωον som tyder «dyr» eller «levande vesen». Han vert ofte kalla «Krypdyra sin tidsalder», etter dinosaurane som dominerte dyrelivet i æraen.

Kontinenta i mesozoikum dreiv sakte frå kvarandre etter å ha vore samla i saman og nærma seg den noverande konfigurasjonen. Kontinentaldrifta førte til artsdanning og andre viktige evolusjonsmessige utviklingslinjer. Klimaet var særleg varmt gjennom perioden og spelte ei viktig rolle for evolusjonen og mangfaldet til nye dyreartar. Mot slutten av æraen var i praksis det moderne dyrelivet på plass. Les meir …

vis åleinediskusjonendredawikinowikisvwiki

Utvald bokmålsartikkel

[endre wikiteksten]
Utvald bokmålsartikkel-arkiv: 200520062007200820092010201120122013201420152016201720182019202020212022
hent frå nb

Den noverande versjonen av denne bolken på framsida er:

Foto fra 1935.

Helleristningene på Evenhus er et helleristningsfelt med 100 figurer i Frosta kommune i Trøndelag. Blant figurene er det 40 båter, 22 hjortedyr og 11 hvaler. Denne sammensetningen av ulike arter gjenspeiler fangstlivet på sjø og land på stedet.

I Trøndelag møtes de nordlige veideristningene og de sørlige jordbruksristningene i de samme landskapene. De kan finnes i samme område og en sjelden gang på samme bergflate. Evenhus er ett av disse stedene. Her er skålgroper, ringer og en båt i bronsealderens billedtradisjon risset inn over de eldre veideristningene. Feltet ligger 23 meter over havet, og med tanke på landhevningen er feltet derfor forholdsvis ungt til å være veideristninger. Helleristningene ble oppdaget i 1918. ► Les mer her.

visnowikidawikisvwiki

Versjonen av denne bolken på framsida neste veke er:

Helene Stöcker i 1903.

Helene Stöcker (1869–1943) var en tysk kvinnesaksforkjemper, seksualreformator, pasifist og publisist. Stöcker var representant for den radikale, borgerlige kvinnebevegelse rundt 1900.

Hun definerte en ny etikk («Neue Ethik»), som innebar retten til selvbestemmelse i ekteskapet, i kjærligheten og over egen kropp. Ved siden av sitt engasjement for kvinnelig stemmerett, grunnla hun i 1905 Bund für Mutterschutz («Forbundet for mødrebeskyttelse») som arbeidet for interessene til ugifte mødre og deres barn. Dermed grep hun også fatt i temaer som få snakket om, for eksempel retten til svangerskapsavbrudd og den rettslige stilling til barn født utenfor ekteskap.

Fra første verdenskrig dreide hennes engasjement seg i retning av pasifismen. Hun sto sentralt i det tyske samfunnet mot slutten av 1920-årene, men emigrerte før nasjonalsosialistenes maktovertakelse. ► Les mer her.

visnowikidawikisvwiki

Utvald dansk artikkel

[endre wikiteksten]

Utvald dansk artikkel-arkiv: 200520062007200820092010201120122013201420152016201720182019202020212022

hent frå da

Den noverande versjonen av denne bolken på framsida er:

D-A-D under koncert 2014.

D-A-D er en dansk rockgruppe. Gruppen blev dannet i 1982 af Jesper Binzer, Stig Pedersen og Peter Lundholm Jensen under navnet Disneyland After Dark. I 1984 kom Jacob Binzer med i gruppen, og de regner dette år for deres grundlæggelse.

I 1989 kom deres store gennembrud med albummet No Fuel Left for the Pilgrims, der bl.a. indeholdt deres største hit "Sleeping My Day Away", hvor deres musik blev mere rocket. De har sammenlagt udgivet 13 studiealbum, hvoraf det seneste, Speed of Darkness, udkom i 2024. No Fuel Left for the Pilgrims (1989) og Riskin' It All (1991) er gruppens bedst sælgende album med henholdsvis 600.000 og 450.000 solgte eksemplarer. Gruppen har vundet utallige musikpriser, og det er den næstmest vindende gruppe eller kunstner ved Danish Music Awards.. Læs mere

visdawikinowikisvwiki

Versjonen av denne bolken på framsida neste veke er:

Bhutans flag

Bhutan er en indlandsstat i Himalaya beliggende mellem Indien og Kina. Bhutan har et areal på 38.394 km² og et befolkningstal på 787.424 indbyggere.

Området har været buddhistisk siden 700-tallet og er nu det eneste land, hvor mahayanabuddhisme er statsreligionen. Bhutan som nation daterer sig tilbage til 1600-tallet, hvor en teokratisk ledelse etablerede sig som uafhængig af Tibet. Efter en periode i 1800-tallet, hvor briterne øvede indflydelse, blev Bhutan igen selvstændigt i begyndelsen af 1900-tallet og har været det siden.

Bhutan er i mange henseender et tilbagestående land. Vejnettet er beskedent og kun i ringe udstrækning asfalteret. Retsvæsenet er primitivt. De vigtigste indkomstkilder stammer fra landbrug, skovbrug, turisme og salg af vandkraft til Indien. Også i udenrigspolitisk henseende er landet tilbagetrukkent. Landet støtter sig tæt op ad Indien som modvægt til et pres fra Folkerepublikken Kina. Hæren er beskeden. Landet har et folkevalgt parlament, men monarken spiller fortsat en betydelig rolle. Læs mere

visdawikinowikisvwiki

Utvald svensk artikkel

[endre wikiteksten]
Utvald svensk artikkel-arkiv: 200520062007200820092010201120122013201420152016201720182019202020212022
Utvald svensk artikkel er vald ut mellom dei artiklane som er utvalde på svensk wikipedia denne veka: her.

Den noverande versjonen av denne bolken på framsida er:

Ester Blenda Nordström omkring 1920, ett år då hon reste på mula över Anderna.

Ester Blenda Nordström (1891–1948) var en svensk journalist och författare. Hon har kallats för Sveriges första undersökande reporter och blev känd när hon 1914 arbetat som piga under en månad och därefter skrev en reportageserie i Svenska Dagbladet om sina erfarenheter.

Under sin levnad hann hon bidra till fällandet av en svensk regering, rädda tusentals svältande under finska inbördeskriget, arbeta ett halvår som nomadlärarinna för samiska barn, rida mula på bergsstigar mellan Argentina och Chile, uppleva jordbävningar i Japan, resa som luffare på godstågens bromsstänger i Amerika, strida för rösträtt tillsammans med Elin Wägner samt delta i en flerårig expedition bland vilda björnar och mullrande vulkaner i Sibirien. Dessutom skrev hon hyllade flickböcker som förändrade hela genren och tydligt inspirerade Astrid Lindgren. Läs mer …

vissvwikidawikinowiki


Versjonen av denne bolken på framsida neste veke er:

Klubbens grundare Amelie Posse

Tisdagsklubben var en svensk hemlig antinazistisk sammanslutning som grundades under andra världskriget av författaren Amelie Posse. Till klubbens verksamhetsområden hörde föreläsningar, diskussioner och påverkansarbete, men det främsta syftet var att förbereda för en motståndsrörelse vid en eventuell tysk ockupation. Många kända journalister, författare och politiker deltog i sammanslutningen. Gemensamt var att de alla var övertygade antinazister och kritiska till den dåvarande samlingsregeringens eftergiftspolitik gentemot Nazityskland, men i övrigt hade klubben en bred ideologisk bas med såväl socialistiska, liberala som konservativa medlemmar. Av taktiska skäl fick varken icke-nordiska utlänningar eller judar besöka mötena.

Klubbens första möte hölls den 9 april 1940, samma dag som Tyskland ockuperade Danmark och anföll Norge. Klubben hölls hemlig på så sätt att allmänheten inte hade tillträde till mötena. Under hela dess existens var klubben övervakad av polisen och säkerhetstjänsten, och dess medlemmar avlyssnades och registrerades. Klubben var aktiv fram till april 1945, strax innan krigsslutet. Läs mer …

vissvwikidawikinowiki

Utvald nynorskartikkel nnwiki nowiki dawiki svwiki
Utvald bokmålsartikkel nnwiki nowiki dawiki svwiki
Utvald dansk artikkel nnwiki nowiki dawiki svwiki
Utvald svensk artikkel nnwiki nowiki dawiki svwiki
Utvald nynorskartikkel nnwiki nowiki dawiki svwiki
Utvald bokmålsartikkel nnwiki nowiki dawiki svwiki
Utvald dansk artikkel nnwiki nowiki dawiki svwiki
Utvald svensk artikkel nnwiki nowiki dawiki svwiki