Magnet
Ein magnet er ein lekam som har eit magnetfelt. Det kan vere ein elektromagnet eller ein permanent magnet. Permanente magnetar generer alltid eit magnetfelt. Nåla i eit kompass er ein permanent magnet. Nokre bergartar har naturlege magnetfelt, men magnetar kan òg produserast industrielt. Elektromagnetar nyttar straum til å generere eit magnetfelt.
Ordet magnet kjem frå gresk magnítis líthos (μαγνήτης λίθος), som tydar «stein frå Magnesia». Magnesia var eit område i det gamle Hellas, noverande Manisa i Tyrkia. Der finst det magnetitt.
SI-eininga for magnetisk feltstyrke er tesla, og eininga for magnetisk fluks er weber. 1 tesla er ei særs stor eining og magnetfeltet til jorda er på kring 30 – 60 μT.
Magnetisme vert utnytta i dørlukkarar, lydband/databand, følarar i tjuverialarmar, teleslynger for høyreapparat, høgtalarar, metalldetektorar, katodestrålerøyr/TV-røyr og MR-maskiner (biletdanning ved magnetisk resonans)
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Magnet» frå Wikipedia på bokmål, den 14. februar 2013.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Korleis magnetar blir laga Arkivert 2013-03-16 ved Wayback Machine. (video)