Naar inhoud springen

Stichting Skepsis

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Stichting Skepsis
Stichting Skepsis
Doel Bevordering van wetenschappelijk scepticisme
Opgericht 1987
Personen
Voorzitter Frank Israel[1]
Sleutelfiguren Jan Willem Nienhuys, Kees de Jager, Rob Nanninga, Marcel Hulspas
Overig
Lid van European Council of Skeptical Organisations
http://www.skepsis.nl/

De Stichting Skepsis (Grieks: 'σκέψις' voor 'aanschouwing' of 'onderzoek'[2]) is een in 1987 opgerichte Nederlandse sceptische organisatie die zich ten doel stelt buitengewone beweringen aan een kritisch, wetenschappelijk verantwoord onderzoek te onderwerpen en voor te lichten over pseudowetenschappen en het paranormale.[3]

Activiteiten

[bewerken | brontekst bewerken]

Door middel van publicaties, lezingen, congressen, interviews, adviezen, het tijdschrift Skepter dat vier keer per jaar verschijnt (met Hans van Maanen als hoofdredacteur[4]) en het Skepsis Blog probeert Skepsis bij te dragen aan een betere voorlichting. In 2011 deed Skepsis mee aan de 10:23-campagne met sceptici over de hele wereld.[5]

De weblog KloptDatWel.nl is voortgekomen uit Stichting Skepsis, maar opereert er formeel onafhankelijk van. De redactie bestaat voor een groot deel uit bestuursleden van Skepsis.[6]

Skepsis Congres

[bewerken | brontekst bewerken]
Impressie van 2014, met als thema "Crisis in de wetenschap"

Het jaarlijkse Skepsis Congres werd in de periode 1987–2001 gehouden in Amersfoort, in 2002 in Amsterdam en wordt sinds 2003 gehouden in Utrecht. Ieder congres heeft een speciaal thema waar de meeste of alle lezingen over gaan.

Organisatie

[bewerken | brontekst bewerken]
Bestuur van Skepsis, 2015. V.l.n.r.: Agnes Tieben, Mario Tamboer, Gert Jan van ’t Land, Frank Israel, Jan Willem Nienhuys, Pepijn van Erp, Dick Zeilstra, Maarten Koller en Dirk Koppenaal.

Skepsis is een onafhankelijke organisatie die steunt op vrijwilligers en deskundige auteurs die een bescheiden honorarium ontvangen. De kosten worden gedragen vanuit de bijdragen van abonnees van het tijdschrift Skepter en van donateurs.[28] De eerste voorzitter was astronoom Kees de Jager,[29] die ook de eerste voorzitter was van de European Council of Skeptical Organisations van 1994 tot 2001.[30]

Controverses

[bewerken | brontekst bewerken]
Hoofdredacteur Skepter Rob Nanninga 2002–2014

De stichting heeft een rol gespeeld in enkele spraakmakende controverses.

Robbert van den Broeke

[bewerken | brontekst bewerken]

Eind 2005 pakte Stichting Skepsis Robbert van den Broeke aan, een zelfverklaard medium dat meermaals op de Nederlandse televisie verscheen. In een aflevering van het programma Er is zo veel meer (met Irene Moors) deed hij een reading voor een vrouw. Tijdens het gesprek beweerde hij kennis te hebben over het vorige leven van haar en haar overleden man, waarbij hij haar vertelde dat zij een zekere "Hillegien Rozeboom" was geweest in een vorig leven en haar echtgenoot een "genverbrander".

Skepter-hoofdredacteur Rob Nanninga zocht deze informatie op en ontdekte dat exact dezelfde tekst in een genealogische website stond. Maar het beroep "genverbrander" was eigenlijk een typefout en had "geneverbrander" (jeneverbrander) moeten zijn. Volgens Skepsis bewees het feit dat Van den Broeke het woord precies verkeerd uitsprak zoals het verkeerd getypt was, dat hij de informatie gewoon van tevoren had opgezocht.[31][32] Twee maanden later werd in februari 2006 bekendgemaakt dat vanwege de onthullingen van Skepsis er geen nieuwe afleveringen met Van den Broeke zouden worden gemaakt en herhalingen werden geschrapt.[33]

Jomanda en Sylvia Millecam

[bewerken | brontekst bewerken]

In augustus 2001 overleed de televisieberoemdheid Sylvia Millecam aan de gevolgen van borstkanker. Nadat ze was gediagnosticeerd, zocht de actrice second opinions en behandelingen van twee alternatief therapeuten en de zelfverklaarde gebedsgenezeres Jomanda. Deze vertelden Millecam dat ze geen kanker had, maar leed aan een zekere bacteriële infectie. Millecams toestand verslechterde sterk totdat de kanker niet meer behandeld kon worden.

Het Openbaar Ministerie wilde aanvankelijk overgaan tot vervolging van de therapeuten, maar staakte dit na geconcludeerd te hebben dat Millecam haar beslissing zelfstandig had genomen. Op dat moment namen Stichting Skepsis en de Vereniging tegen de Kwakzalverij juridische stappen om het OM te dwingen de zaak voort te zetten.[34][35] In 2009 liep de zaak af met een veroordeling van de twee alternatieve genezers, maar vrijspraak voor Jomanda.[36][37]

Zie ook

[bewerken | brontekst bewerken]
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Stichting Skepsis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stichting_Skepsis&oldid=61748700"