Naar inhoud springen

Bulgaars-Orthodoxe Kerk

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Bulgaars-Orthodoxe Kerk
Alexander Nevski herdenkingskathedraal in Sofia
Alexander Nevski herdenkingskathedraal in Sofia
Indeling
Moederkerk Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel
Stichtingsjaar 865
Oprichter Boris I
Autocefaal of autonoom Autocefaal
Kerkleiding
Hoofd Daniel
Titel hoofd Patriarch van Sofia en geheel Bulgarije
Zetel Sofia (Bulgarije)
Kenmerken
Liturgie Byzantijnse
Liturgische taal Kerkslavisch
Kalender Griekse/Herziene Juliaanse
Reikwijdte
Aantal gelovigen ca 8.000.000
Bisdommen 13
Kloosters 120
Parochies 2600
Priesters 1500
Website
Portaal  Portaalicoon   Christendom

De Bulgaars-Orthodoxe Kerk (Bulgaars: Българска православна църква, Bălgarska pravoslavna cărkva) behoort tot de autocefale oosters-orthodoxe kerken. De Bulgaars-Orthodoxe Kerk heeft de status van patriarchaat. De opperste gerechtelijke en bestuurlijke macht wordt uitgeoefend door de Heilige Synode.

De Bulgaarse Kerk werd opgericht in 865 toen Boris I gedoopt werd door Griekse missionarissen. In 927 erkende het Patriarchaat van Constantinopel de autocefale status van de Bulgaarse Kerk. Daardoor is deze Kerk een van de oudste autocefale Kerk na de Patriarchaten van Rome, Constantinopel, Alexandrië, Antiochië, Jeruzalem en de Cypriotisch-Orthodoxe Kerk.

In de 11e eeuw – na de verovering van Bulgarije door Byzantium in 1018 – werd het patriarchaat door de Byzantijnse keizer afgeschaft; de patriarch werd aartsbisschop. In 1054 sloot de Bulgaarse Kerk zich dan ook aan bij Constantinopel en verbrak alle banden met de paus van Rome.

In 1235 werd het Bulgaarse patriarchaat hersteld tijdens het Tweede Bulgaarse Rijk. Tegen het einde van de 14e eeuw maakte de Ottomaanse invasie een einde aan het bestaan van het patriarchaat. In 1453 werd de Bulgaarse Kerk onder jurisdictie van het Patriarchaat van Constantinopel geplaatst.

In 1870 vaardigde de sultan een decreet uit waarbij een Bulgaarse Kerk in de vorm van een exarchaat werd gesticht. Daarop excommuniceerde Constantinopel de Bulgaarse Kerk. Pas in 1945 volgde de erkenning van het Bulgaarse patriarchaat door de Patriarch van Constantinopel. In 1953 werd de Bulgaars-Orthodoxe Kerk terug een autocefaal patriarchaat.

Gedurende de communistische periode werden de kerkeigendommen geconfisqueerd door de staat. De grondwet van 1991 waarborgt de godsdienstvrijheid en erkent de oosterse orthodoxie als de traditionele godsdienst van Bulgarije.

Organisatie en huidige situatie

[bewerken | brontekst bewerken]

De Kerk telt dertien bisdommen binnen de grenzen van Bulgarije en heeft jurisdictie over twee bisdommen in West- en Midden-Europa, Amerika, Canada en Australië. Er zijn in 58 kerkprovincies, die op hun beurt onderverdeeld zijn in bijna 2600 parochies. De kerkdiensten in de parochies worden geleid door de ongeveer 1500 parochiepriesters. De Bulgaars-Orthodoxe Kerk heeft ongeveer 120 kloosters. Hier volgt een opsomming van de bisdommen:

De bisdommen in het buitenland zijn het 'bisdom van Centraal- en West-Europa' (met zetel in Berlijn) en het 'bisdom van Amerika, Canada en Australië' (met zetel in New York).

De Kerk telt bijna 6,5 miljoen leden in de republiek Bulgarije en tussen 1,5 en 2,0 miljoen in andere Europese landen, Amerika, Canada en Australië.

Het patriarchaat was vacant na het overlijden van Neofit van Bulgarije op 13 maart 2024. Op 30 juni 2024 werd metropoliet Daniel verkozen tot patriarch.

Geografische distributie

[bewerken | brontekst bewerken]

Volgens de volkstelling van 2011 behoren ca 4,37 miljoen mensen tot de Bulgaars-Orthodoxe Kerk, wat gelijk staat aan 76 procent van alle respondenten op de optionele volkstelling.[1] Dit percentage verschilt echter enorm per oblast, variërend van een kleine 20 procent in oblast Kardzjali tot bijna 9 op de 10 inwoners in oblast Kjoestendil.

Oblast Bevolking (2011) Aantal respondenten Leden van de Bulgaars-Orthodoxe Kerk Percentage van alle respondenten
Kjoestendil 136.686 115.944 101.506 88%
Sofia 247.489 192.110 167.620 87%
Sofia (stad) 1.291.591 1.035.176 892.511 86%
Pernik 133.530 106.094 90.367 85%
Vidin 101.018 83.435 70.224 84%
Gabrovo 122.702 99.969 83.955 84%
Vratsa 186.848 130.808 106.989 82%
Plovdiv 683.027 535.272 428.078 80%
Veliko Tarnovo 258.494 202.024 160.705 80%
Stara Zagora 333.265 265.244 210.440 79%
Varna 475.074 359.209 283.143 79%
Pleven 269.752 194.919 153.050 79%
Blagoëvgrad 323.552 253.200 196.942 78%
Chaskovo 246.238 196.214 152.392 78%
Lovetsj 141.422 110.185 84.508 77%
Pazardzjik 275.548 77.294 161.157 76%
Jambol 131.447 102.782 77.175 75%
Roese 235.252 192.108 144.073 75%
Boergas 415.817 310.215 229.985 74%
Montana 148.098 136.175 100.571 74%
Sliven 197.473 139.989 100.523 72%
Dobritsj 189.677 148.196 103.209 70%
Sjoemen 180.528 152.940 83.930 55%
Silistra 119.474 100.278 51.793 52%
Targovisjte 120.818 90.132 45.963 51%
Razgrad 125.190 104.104 41.116 40%
Smoljan 121.752 72.927 28.294 39%
Kardzjali 152.808 117.232 23.916 20%
Bulgarije (totaal) 7.364.570 5.758.301 4.374.135 76%

Volgens de volkstelling van 2001 vormen de aanhangers van de Bulgaars-Orthodoxe Kerk de meerderheid in 217 gemeenten in Bulgarije (er zijn in totaal 262 gemeenten). In 120 van deze 217 gemeenten behoort zelfs meer dan 90 procent tot deze Kerk en in 14 gemeenten beweert bijna iedereen (meer dan 99 procent van de bevolking) er deel van uit te maken.[2]

Nederland en België

[bewerken | brontekst bewerken]

In Nederland heeft de Bulgaars-Orthodoxe Kerk één parochie in Den Haag en in België is er één in Schaarbeek.

[bewerken | brontekst bewerken]