Naar inhoud springen

Klooster (gebouw)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Deel van de serie over
kloosters
en het christelijke monastieke leven
Carlo Crivelli 052.jpg

Oorsprong
Heremieten · Antonius · Paulus van Thebe · Pachomius

Families
Augustijnen · Benedictijnen · Cisterciënzers · Dominicanen · Franciscanen · Jezuïeten · Kapucijnen · Karmelieten · Kartuizers · Norbertijnen · Trappisten · Redemptoristen · Congregatie van Sint-Jan

Stichters
Benedictus van Nursia · Augustinus van Hippo · Norbertus · Bruno van Keulen · Franciscus van Assisi · Dominicus Guzmán · Ignatius van Loyola

Gebruiken
Getijdengebed · Metten · Lauden · Priem · Terts · Sext · None · Vespers · Completen

Nederlandse kloosters
Sint-Adelbertabdij · Sint-Willibrordsabdij · Abdij Sion · Emmausklooster · Abdij Koningshoeven · Koningsoord · Mariëndaal · Mariënhage · Abdij Lilbosch · Abdij van Berne · Abdij Sint-Benedictusberg · Karmel Zenderen · Sibculo

Belgische kloosters
Achelse Kluis · Abdij Affligem · Abdij van Grimbergen · Abdij Notre-Dame d'Orval · Abdij van Averbode · Abdij van Herkenrode · Abdij Mariënlof · Abdij van Park · Abdij van Keizersberg · Abdij van Westmalle · Ten Duinen · Abdij Ter Doest · Abdij van Tongerlo · Abdij van Postel · Klooster van Chevetogne · Sint-Sixtusabdij van Westvleteren

Kluizenarijen
Kluis van Bolderberg · Kluis van Lummen · Kluis van Helshoven · Sint-Janskluis · Kluis op de Schaelsberg · Kluis van Warfhuizen

Kloosterkleding
Habijt · Kovel

Verwante artikelen
Clausuur · Christendom · Kloosterregel · Katholicisme · Orthodoxie

Een typische plattegrond van een klooster. De kloosterkerk (onder) is door de kloostergang (groot vierkant in het midden) verbonden met de verschillende vertrekken zoals de keuken met refter (boven) en de kapittelzaal (rechts).

Een klooster (van het Latijnse claustrum, afgesloten ruimte) is een gebouw of een samenstel van gebouwen dat dient tot huisvesting van een groep of gemeenschap van mannen of vrouwen, vaak monniken of monialen genoemd, die zich uit de wereld heeft teruggetrokken om een godsdienstig leven te leiden.

In de westerse cultuur zijn vooral de kloosters van de katholieke en de oosters-orthodoxe kerken bekend. In het christendom was het kloosterleven oorspronkelijk bedoeld voor mensen die zich wilden terugtrekken uit een zondige wereld om zich aan God te wijden. Kloosters zijn ommuurd. Binnen de oosters-orthodoxe kerk kan men hierdoor soms ook poortkerken tegenkomen; deze poortkerken zijn vaak te vinden boven hoofdpoorten en soms ook boven de stadspoorten.

In de middeleeuwen waren vooral de zelfstandige abdijen vaak intellectuele en economische centra. In een abdij is er een clausuur die enkel toegankelijk is voor de monniken of monialen.

Soms had een klooster het beheer of bestuur over een gebied; dat werd dan wel een sticht of stift genoemd.

In de praktijk zijn er drie manieren te onderscheiden voor de naamgeving aan een klooster:

  1. Het wordt genoemd naar de orde, bijvoorbeeld minderbroedersklooster of "predikherenklooster". Dit is tegenwoordig niet meer gangbaar.
  2. Het wordt genoemd naar een heilige plaats, bijvoorbeeld Jeruzalem, Sion of Cenakel.
  3. Het wordt gewijd aan een heilige.

In het theravada-boeddhisme in Thailand is er een traditie van boskloosters, genaamd de Thaise Bostraditie.

In Oost-Azië bestaan boeddhistische kloosters en nonnenkloosters.

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Michel van der Plas, "Abdijen in de Lage Landen, en de mensen die er wonen", 1989, Uitgeverij Lannoo, Tielt en Uitgeverij Arbor, Baarn.
  • Ton van Schaik, "Abdijen in West-Europa en hun bewoners", 1992, Uitgeverij Lannoo Tielt en Uitgeverij de Fontijn bv, Baarn.
Zie de categorie Monasteries van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.