स्पेन
म्ये: मार्चा रियाल १ (स्पेनमि भाषाय् "Royal March") | |
राजधानी | माद्रिद |
तधंगु सहर | माद्रिद |
औपचारिक भाय | इस्पान्योल। छुं स्वशाषित क्षेत्रय् आरानिज, बास्क, कातालान व गालिसियन भाय् नं आधिकारिक भाय्या रुपय् छ्येलिगु या। |
सरकार | संवैधानिक राजतन्त्र |
- जुजु | Juan Carlos I |
- प्रधान मन्त्री | José Luis Rodríguez Zapatero |
पलिस्था | १५गु शताब्दी |
- Dynastic Union | 1516 |
- Unification | |
- De facto | 1716 |
- De jure | 1812 |
Accession to EU | January 1, 1986 |
क्षेत्रफल | |
- फुकं | 505,992 किमि² (51st) |
(195,364 वर्ग माइल) | |
- लयागु प्रतिशत (%) | 1.04% |
जनसंख्या | |
- 1 January 2006 एस्टिमेटेड | 44,395,286 (29th) |
- 2005 सेन्सस् | 44,108,530 |
- जनघनत्व | 87,8/किमि² (106th) (220/वर्ग माइल) |
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (पि पि पि) | 2005 एस्टिमेट |
- फुकं | $1.029 trillion (12th) |
- प्रति छ्यं | $26,320 (25th) |
मुद्रा | Euro (€) 2 (EUR )
|
ई क्षेत्र | CET 3 (UTC+1) |
- वर्खा (DST) | CEST (UTC+2) |
इन्टरनेट TLD | .es 4 |
कलिंग कोड | +34
|
1 It also serves as the Royal anthem. 2 Prior to 1999: Spanish Peseta. |
स्पेन, आधिकारिक कथं "स्पेन राजतन्त्र" (स्पेनया भासय्: Reino de España, चिहाकलं España) छगू दक्षिण युरोपेली देय् खः। थ्व देय्या निता भूभाग उत्तर अफ्रिकाय् नं दु। थ्व देय् राजनैतिक कथं संवैधानिक राजतन्त्र ख:। आइबेरियन प्रायद्विपया स्वंगु देय्-स्पेन, पोर्तुगाल व एन्दोराय् दकलय् तःधंगु देय् थ्व हे खः। ग्यालिसियाया पश्चिम व दक्षिणय् स्पेन व पोर्तुगलया सीमा स्वा। थ्व देय्या दक्षिणय् जिब्राल्टर जलसन्धि ला धाःसा उत्तरपूर्वय् पाइरिनी पर्वतमालाय् फ्रान्स व एन्दोरा ला। थ्व देसय् भूमध्यसागरया ब्यालेरिक टापू, आन्ध्र सागरया क्यानारी टापू व भूमध्यसागरय् जिब्राल्टर नापंया प्लाजाज् दे सोबरानिया धाःगु टापू नं ला। थ्व देय्या उत्तरपूर्वय् पाइरिनीइ लिभिया धाःगु थ्व देय्या चिधंगु नगरया फ्रान्सेली भूभागं प्यखें घेरेयानातःगु दु।
स्पेन धाःगु नां लातिन खँग्व: "हिस्पानिया" नं बुया वःगु खँग्वः खः।
इतिहास
[सम्पादन]स्पेनया इतिहासयात क्वय् बियातःगु कालखन्दय् बायेछिं
- परापूर्व व रोमनन्ह्यःया आइबेरियन प्रायद्विपया बस्ती
- रोमन साम्राज्य व जर्मनिक कब्जा
- इस्लामी आइबेरिया
- इस्लाम शासनया पतन व एकिकरण
- पूनर्जागरण निसें १९गू शताब्दी
- १९गू शताब्दीया उत्तरार्ध
- नेपोलियन शासनया लिच्वः
- २१गू शताब्दी
राजनीति
[सम्पादन]स्पेन छगु संवैधानिक राजतन्त्र खः। थन राष्ट्राध्यक्ष छम्ह वंशानुगत जुजु दु व नि बःया संसद दु। मन्त्रिमण्डलया अध्यक्ष मन्त्रिपरिषदया नायः जुइ। थ्व देय्या संसदय् ३५० सदस्य दु|
प्रशासन
[सम्पादन]व्यवस्थापिक कथं स्पेनयात ५०गु प्रान्तय् विभाजन यानातःगु दु। प्रान्तत जानाः १७गु स्वशाषित समाज व २गु स्वशाषित नगर दयेकी।
NUTS कोद
[सम्पादन]युरोपेली संघया तथ्याङ्कया निंतिं प्रादेशिक इकाइया नामाकरण (Nomenclature of Territorial Units for Statistics) कथं थ्व देय्या इकाइत थ्व कथं दु
NUTS १ | कोद | NUTS २ | कोद | NUTS ३ | कोद |
---|---|---|---|---|---|
उत्तर पश्चिम नोर-ओएस्ते (NOROESTE) |
ES1 | गालिसिया | ES11 | आ कोरुन्या (A Coruña) | ES111 |
लुगो (Lugo) | ES112 | ||||
ओउरेन्से (Ourense) | ES113 | ||||
पोन्तेवेद्रा (Pontevedra) | ES114 | ||||
अस्तुरिआस् (Asturias) | ES12 | अस्तुरिआस् | ES120 | ||
कान्ताब्रिआ (Cantabria) | ES13 | कान्ताब्रिआ | ES130 | ||
उत्तर पूर्व नरएस्ते (NORESTE) |
ES2 | बास्क देय् | ES21 | आलावा (Álava/Araba) | ES211 |
गुइपुज़्कोआ (Guipúzcoa/Gipuzkoa) |
ES212 | ||||
विज्काया (Vizcaya/Bizkaia) | ES213 | ||||
नवारे (Navarre) | ES22 | नवारे | ES220 | ||
ला रिओखा (La Rioja) | ES23 | ला रिओखा | ES230 | ||
आरागोन (Aragon) | ES24 | हुएस्का (Huesca) | ES241 | ||
तेरुएल् (Teruel) | ES242 | ||||
ज़ारागोज़ा (Zaragoza) | ES243 | ||||
माद्रिदया पुचः (Community of Madrid) |
ES3 | माद्रिद | ES30 | माद्रिद | ES300 |
केन्द्र (CENTRO) |
ES4 | कास्ताइल-लियोन (Castile-Leon) | ES41 | आविला (Ávila) | ES411 |
बुर्गोस् (Burgos) | ES412 | ||||
लियोन् (León) | ES413 | ||||
पालेन्सिया (Palencia) | ES414 | ||||
सालामाङ्का (Salamanca) | ES415 | ||||
सेगोविया (Segovia) | ES416 | ||||
सोरिया (Soria) | ES417 | ||||
वायादोलिद् (Valladolid) | ES418 | ||||
ज़ामोरा (Zamora) | ES419 | ||||
कास्तिल्-ला माञ्चा (Castile-La Mancha) | ES42 | आल्बासेते (Albacete) | ES421 | ||
सिउदाद् रिआल् (Ciudad Real) | ES422 | ||||
कुएङ्का (Cuenca) | ES423 | ||||
गुआदालाहारा (Guadalajara) | ES424 | ||||
तोलेदो (Toledo) | ES425 | ||||
एक्स्त्रेमादुरा (Extremadura) | ES43 | बादाहोज़् (Badajoz) | ES431 | ||
कासेरेस् (Cáceres) | ES432 | ||||
पूर्व (ESTE) |
ES5 | कातालोनिया | ES51 | बार्सेलोना | ES511 |
गोरोना (Girona) | ES512 | ||||
येइदा (Lleida) | ES513 | ||||
तार्रागोना (Tarragona) | ES514 | ||||
वालेन्सियन पुचः (Valencian Community) | ES52 | एलिकान्ते (Alicante) | ES521 | ||
कास्तेयोन् (Castellón/Castelló) | ES522 | ||||
वालेन्सिया (Valencia) | ES523 | ||||
बालियारिक द्विप (Balearic Islands) | ES53 | इविसा (Eivissa) व फोर्मेन्तेरा (Formentera) |
ES531 | ||
मायोर्का (Mallorca) | ES532 | ||||
मेनोर्का (Menorca) | ES533 | ||||
दक्षिण (SUR) |
ES6 | आन्दालुसिया (Andalusia) | ES61 | अल्मेरिया (Almería) | ES611 |
कादिज़् (Cádiz) | ES612 | ||||
कोर्दोबा | ES613 | ||||
ग्रानादा | ES614 | ||||
हुएल्वा (Huelva) | ES615 | ||||
हाएन् (Jaén) | ES616 | ||||
मालागा (Málaga) | ES617 | ||||
सेविया (Sevilla) | ES618 | ||||
मुर्सिया क्षेत्र (Region of Murcia) |
ES62 | मुर्सिया | ES620 | ||
सिउता (Ceuta) | ES63 | Ceuta | ES630 | ||
मेलिया (Melilla) | ES64 | Melilla | ES640 | ||
कनारियास् (CANARIAS) |
ES7 | कनारी द्विप | ES70 | एल् हिएर्रो (El Hierro) | ES703 |
फुएर्तेवेन्तुरा (Fuerteventura) | ES704 | ||||
ग्रान् कनारिया (Gran Canaria) | ES705 | ||||
ला गोमेरा (La Gomera) | ES706 | ||||
ला पाल्मा (La Palma) | ES707 | ||||
लाञ्जारोते (Lanzarote) | ES708 | ||||
तेनेरिफे (Tenerife) | ES709 |
सन् २००३स संस्करणय् कनारी द्विपतेगु निगु प्रान्त थ्व कथं कोद यानातल:
लास् पाल्मास् (Las Palmas) | ES701 |
सान्ता क्रुज् दे तेनेरिफे (Tenerife) | ES702 |
भूगोल
[सम्पादन]मूल स्पेनय् यक्व तःजाःगु पठार व पर्वःझ्वःत, दसु: पाइरिनी, सियरा नेभेदा दयाच्वंगु दु। थन्याःगु तःजाःगु थासं यक्व खुसि उत्पत्ति जुइ, दसु ताजो, एब्रो, डुएरो, ग्वाडियाना ग्वादालकुइभर आदि।
अर्थतन्त्र
[सम्पादन]स्पेनया अर्थतन्त्र मिश्रित स्रोतं दयाच्वंगु दु। थ्व देय्या मंका ग्राहस्थ उत्पादन तच्वः। थ्व देय्या मुद्रा युरो खः।
जनसंख्या
[सम्पादन]स्पेनया जनघनत्व ८७.८ प्रति वर्ग किमि दु। जनघनत्व थाय्कथं पाः। राजधानी माद्रिद व समुद्र सिथय् यक्व मनूत च्वनिगु या।
स्पेनी मनूतेगु म्हसीका
[सम्पादन]थ्व देसय् यक्व तजिलजिया मनुत दु। कास्ताइल, कातालान, बास्क, गालिसियन आदि जातीय व तजिलजि थनया मू जातीय म्हसीका ख।
भाय्
[सम्पादन]स्पेनय् यक्व भाय्त छ्येलिगु या। थनया मू भाय् थ्व कथं दु-
- कास्तिलान् (राष्ट्र भाय्)
- कातालान् (प्रान्तीय)
- युस्कारा (बास्क), बास्क थासय्
- ओसिताब् (प्रान्तीय)
धर्म
[सम्पादन]रोमन क्याथोलिक थनया मूधर्म खः।
विकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु: Spain |