Lek
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Lek is 'n reveer in Nederland, en ein vaan de tek vaan de Rijn in zienen oonderluip.
Trajek
[bewirk | brón bewèrke]Heer begint bij Wijk bij Duurstede (provincie Utrech) es veurtzètting vaan de Nederrijn, dee ziech dao vertek in de Lek en de Krómme Rijn, en indeg bij Kinderdijk (gemeinte Nieuw-Lekkerland, provincie Zuid-Holland), boe 'r samekump mèt de Noord en dao Nui Maos (Nederlands: Nieuwe Maas) geit heite. Dit trajek is 62 kilometer laank. De Lek is dinkelek roond 200 veur Christus oontstande. In de Romeinsen tied waor 't nog e klei reveerke; de hoofstroum vaan de Rijn leep toen door Utrech. In de vreug middeliewe (wie de reveer ouch veur 't iers, es Lokkiam, Loccham, in bronne versjijnt) begós dat laankzaam te verandere: de Lek woort actiever en de Rijn verzandde. Vaanaof 1122 woort de Lek definitief de hoofstroum, wie me de Krómme Rijn bij Wijk aofdamde.
Situering
[bewirk | brón bewèrke]De Lek kump door de provincies Utrech, Gelderland en Zuid-Holland. Aon häöm ligke de historische stedsjes Wijk bij Duurstede, Culemborg, Vianen, Schoonhoven en Nieuwpoort (gemeinte Liesveld), en bezeensweerdege dörper wie Vreeswijk (gemeinte Nieuwegein), Ameide (gemeinte Zederik) en Kinderdijk. De Lek kruis ziech bij Wijk (kort nao zienen oersprunk) mèt 't Amsterdam-Rijnkenaal, bij Vianen mèt 't Merwedekenaal.
Bij Hagestein (gemeinte Vianen), op de plaots boe de reveer gekanaliseerd (aofgesnoje) is, ligk 'n sluis. De reveer is vaan groet economisch belaank veur de binnevaart. Dreuver ligke 'n spoorbrögk (bij Culemborg) en twie verkiersbrögke (allebei bij Vianen en allebei veur otosnelweeg); euver groete deile vaan 't trajek is de reveer evels allein mèt poontvere euver te steke (oonder mie Schalkwijk - Culemborg, Schoonhoven - Gelkenes en Krimpen - Kinderdijk), um de sjeepvaart neet mèt brögke te hindere.