Пекин
Шегьер Пекин 北京, Běijīng | ||||||||
Координатар: | ||||||||
Уьлкве: | Китай | |||||||
Мэр: | Лю Ци / Ван Цишань | |||||||
Виликан тӀварар: | Наньцзин (938—1153), Чжунду (1153—1264), Ханбалык (1264-1271), Даду (1271-1365), Бэйпин (1365—1405; 1928—1949) | |||||||
Майдан: | 16 808 км² | |||||||
Агьали: | 17 311 896[1][2] кас. (2010) | |||||||
Къалинвал: | 1182 кас./км² | |||||||
Халкьар: | китайвияр — 96 %, маньчжурар — 2 %, дунганар — 2 %, монголар — 0,3 %. | |||||||
Сятдин чӀул: | UTC+8 | |||||||
Телефондин код: | +57 10 | |||||||
Почтунин индекс: | 100000 — 102600 | |||||||
Автомобилдин код: | 京A, C, E, F, H
京B (такси) 京G (шегьер тушир зона) 京O (полицияни гьукумат) | |||||||
Сайт: | http://www.beijing.gov.cn/ |
Пекин (кит. 北京, гафба-гаф «Кеферпатан кьилин шегьер») — Халкьдин Республика Китайдин кьилин шегьер я. Шегьер пуд патай Хэбэй провинцияди элкъвена кьунва ва кьиблединни — рагъэкъечӀдай пата Тяньцзинь провинциядихъ галаз сергьятарзава.
Пекин — агьалидин кьадардай Китайда, Шанхайни Чунцина шегьеррилай кьулухъ, 3-й чкадал ала. Им, ракьун-рекьин, авто-рекьин ва гьава-рекьерин, уьлкведа виридалай чӀехи кар алай пунктрикай я. Идалайни гъейри, Пекин, Китайдин политикадин, чирвилерин ва культурадин юкь я, гьакӀ ятӀани экономикадин юкьвар Шанхайни Гонконг я.
Пекин Китайдин кьуд дегь кьилин шегьеррин сиягьдик ква. 2008-й йисуз ина Гатун Олимпиядин къугъунар кьиле тухванвай.
ТӀвар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Пекин (лугьунин тегьерда — Бейдзин, кит. 北京, пиньинь: Běijīng) гьарфба — гьарф «Кеферпатан кьилин шегьер» мана гузва. РагъэкъечӀдай Азиядин уьлквейрин виридаз талукь тир адетдив кьурвал, кьилин шегьердин статус гьа шегьердин тӀварцихъ вичин эсер дуьздал акъудзава. Мисал паталай, шегьер уьлкведин кефер пата аватӀа, адаз «Кеферпатан кьилин шегьер» тӀвар эцигзавайди я. И тегьерда тӀварар къачунвай муькуь шегьерар: Китайдин Нанкин (南京 — «Кьиблепатан кьилин шегьер»), Япониядин Токио (яп. 東京 «РагъэкъечӀдайпатан кьилин шегьер». Япониядин муькуь Киото (京都) шегьердин тӀвар гьакӀ «кьилин шегьер» лагьай чӀал я.
Пекин тӀвар, гилан китай чӀалан лугьунин тегьердив кьазвач. Китай чӀалан официал путунхуа нугъатдал шегьердин тӀвар Бейдзин лугьузвайди я.
Тарих
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Георафия
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Климат
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Административ паюнар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Традициядин паюнар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Пекиндин шегьердин зона гуьгъуьнин районриз пай жезва:
- Аньдинмэнь 安定门
- Бэйюань 北苑
- Чаоянмэнь 朝阳门
- Дунчжимэнь 东直门
- Фанчжуан 方庄
- Фучэнмэнь 阜成门
- Фусинмэнь 复兴门
- Гомао 国贸
- Хэпинли 和平里
- Ванцзин 望京
- Ванфуцзин 王府井
- Удаокоу 五道口
- Сидань 西单
- Сичжимэнь 西直门
- Яюньцунь 亚运村
- Чжунгуаньцунь 中关村
Чкайрин гзафбурун тӀварар, «варар» мана гузвай мэнь диз куьтягь жезва. Вучиз лагьайтӀа, и районра шегьердин са тӀварцин къеледин цлан варар авай.
Шегьервилин хуьрерни шегьерар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Шегьердилай къеце пата гуьгъуьнин шегьерарни шегьервилин хуьрер авайди я:
Официал паюнар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Пекиндин административ ччилер 14 районриз ва 2 уездиз пай жезва.
Район/уезд | Агьали (2000 йисан малуматар) |
Агьали (2010 йисан малуматар) |
Майдан (км²) |
Агьалидин къалинвал (кас./км²) |
---|---|---|---|---|
Район Дунчэн (东城区: Dōngchéng Qū) | 881 763 | 919 000 | 41,86 | 21 700 |
Сичэн (Пекин) (西城区: Xīchéng Qū) | 1 232 823 | 1 243 000 | 50,53 | 23 567 |
Шегьердин зонадин умуми малуматар: | 2 114 586 | 2 162 000 | 92,39 | 23 401 |
Район Чаоян (朝阳区: Cháoyáng Qū) | 2 286 756 | 3 545 000 | 455,08 | 7 790 |
Район Хайдянь (海淀区: Hǎidiàn Qū) | 2 240 124 | 3 281 000 | 430,73 | 7 617 |
Район Фэнтай (丰台区: Fēngtái Qū) | 1 369 480 | 2 112 000 | 305,80 | 6 906 |
Район Шицзиншань (石景山区: Shíjǐngshān Qū) | 489 439 | 616 000 | 84,32 | 7 306 |
Мукьув галай гъвечӀи шегьеррин умуми малуматар: | 6 385 799 | 9 554 000 | 1 275,93 | 7 488 |
Район Мэньтоугоу (门头沟区: Méntóugōu Qū) | 266 591 | 290 000 | 1 450,70 | 200 |
Район Фаншань (房山区: Fángshān Qū) до 1986 — уезд Фаншань |
814 367 | 945 000 | 1 989,54 | 475 |
Район Тунчжоу (通州区: Tōngzhōu Qū) до 1997 — уезд Тунчжоу |
673 952 | 1 306 000 | 906,28 | 775 |
Район Шуньи (顺义区: Shùnyì Qū) до 1998 — уезд Шуньи |
636 479 | 877 000 | 1 019,89 | 860 |
Район Чанпин (昌平区: Chāngpíng Qū) до 1999 — уезд Чанпин |
614 821 | 1 661 000 | 1 343,54 | 1 236 |
Район Дасин (大兴区: Dàxīng Qū) до 2001 — уезд Дасин |
671 444 | 1 365 000 | 1 036,32 | 1 317 |
Яргъал авай гъвечӀи шегьеррин умуми малуматар: | 3 677 654 | 6 322 000 | 7 746,27 | 816 |
Район Пингу (平谷区: Pínggǔ Qū) до 2001 — уезд Пингу |
396 002 | 416 000 | 950,13 | 438 |
Район Хуайжоу (怀柔区: Huáiróu Qū) до 2001 — уезд Хуайжоу |
296 002 | 373 000 | 2 122,62 | 176 |
Уезд Миюнь (密云县: Mìyún Xiàn) | 420 019 | 468 000 | 2 229,45 | 210 |
Уезд Яньцин (延庆县: Yánqìng Xiàn) | 275 433 | 317 000 | 1 993,75 | 159 |
Къерехрихъ галай районрин умуми малуматар: | 1 387 456 | 1 574 000 | 7 295,95 | 216 |
Эхиримжи 10 йисан къене Пекин шегьердин кьве юкьван районрин агьалияр 2 % (0,05 млн кас) — диз пара хьана, мукьув галай гъвечӀи шегьеррин агьали 50 % (3,17 млн кас) — диз пара хьана, яргъал алай гъвечӀи шегьерин агьалияр 72 % (2,64 млн кас) — диз пара хьана ва къерехрихъ галай районрин агьалияр 13 % (0,19 млн кас) — диз пара хьана.
Пекиндин 16 районни уездар гуьгъуьнин 273 административ текриз пай жезва: 119 шегьервилин хуьр, 24 волостяр, 5 халкьдин волостяр ва 125 куьчедин комитетар.
Баянар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]- ↑ Власти Пекина намерены сдерживать чрезмерный рост численности населения города. Xinhua News Agency. Архивация 23 август 2011.
- ↑ Приведена численность населения, имеющего постоянную пекинскую прописку (12,46 млн чел.), а также временную прописку (7,26 млн чел.). В данную цифру не включены мигранты (официально именуемые «мигрирующее население»), численность которых власти города официально оценивают цифрой св. 10 млн человек. Таким образом суммарное число постоянных и временных жителей Пекина (с включением «мигрирующего населения») составляет почти 30 млн человек.
ЭлячӀунар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]- О Пекине на сайте Пекин.ру Архивация 18 январь 2012 йисан.
- Туристическая карта Пекина Архивация 4 май 2012 йисан.
- Описание Пекина на muhranoff.ru
- Пекин Архивация 14 февраль 2006 йисан.
- Пекин на сайте Русско-китайского клуба Архивация 21 февраль 2010 йисан.
- Александр Васильевич Верещагин. «В Китае»: «Пекин», «Монгольская кумирня»