Мазмунга өтүү

Евклид

Википедия дан
Euclides, 1703

Евклид (айрым маалыматтар боюнча биздин заманга чейин 325–265-ж.) – байыркы грек математиги. Евклиддин өмүрү жөнүндө маалыматтар өтө аз. Евклид болжол менен биздин заманга чейин 3-кылымдын башында Александрия шаарында иштеген. Негизги эмгеги 15 китептен турган жыйнак – «Негиздер» (лат. – «Элементтер»). Мында Евклид ошол мезгилге чейинки математиканын планиметрия, стереометрия жана сандар теориясынын көптөгөн маселелеринин өнүгүшүн жалпылап, анын андан ары өөрчүшүнө түрткү берген. Ал астрономия, музыка, оптика жана башка илимдер боюнча да эмгек жазган. Анын жогорку математикага тиешелүү, 4 китептен турган «Конустук кесилиштер» жана башка чыгармалары бизге жеткен. Алардын түп нускасы жана латын котормосу, ошондой эле кийинки авторлордун түшүндүрмөлөрү менен «Euclidis opera omnia» ed. I. L. Heiиerе eе H. Menge, V. 1–9, 1883–1916-жылкы басылышында жыйналган. Евклиддин «Негиздери» 1948–50-ж. орус тилине которулуп, жарык көргөн.

Колдонулган адабияттар

[түзөтүү | булагын түзөтүү]

“Кыргызстан” Улуттук энциклопедия: 1-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2006. ISBN 9967—14— 046—1