Ursa Major (ranneves)

Ensampel a	ranneves
Rann a	hantergylgh nevek an gogledh
Synsys ynno/i	An Arader
	Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

Ursa Major yw ranneves aswonnys avel onan a'n 88 aswonnys gans an Unyans Steroniethek Keswlasek (IAU). Onan a'n 48 ranneves renkys gans Ptolemy y'n 2a kansvledhen OK yw. Hedhyw hi yw an tressa moyha a'n 88 ranneves arnowydh.

Ursa Major yw pur aswonnys drefen hy chif seyth steren, hag a furv asterism gelwys an "Big Dipper," "an Garven," "Karr Arthur," po'n "Arader," yn-mysk henwyn erel. Y hyllir usya diw steren, Dubhe ha Merak (α Ursae Majoris ha β Ursae Majoris), dhe dhiskudha tyller steren an Pennaghel, Polaris yn Ursa Minor.

An steren 47 Ursae Majoris yw hevelep orth an Howl hag y's teves kevreyth a dri flanet. 47 Ursae Majoris b, diskudhys yn 1996, a resek a-dro dhedhi pub 1078 dydh ha'y gronnedh yw 2.53 gweyth gronnedh Yow; 47 Ursae Majoris c, diskudhys yn 2001, a resek a-dro dhedhi pub 2391 dydh hag yw 0.54 gweyth gronnedh Yow; 47 Ursae Majoris d, a veu diskudhys yn 2010, hag ansertan yw hy resegva, yntra 8907 ha 19097 dydh; hy gronnedh yw 1.64 gweyth gronnedh Yow. An steren yw splannvraster 5.0 gans pellder a 46 bledhen wolow a'n Norvys.

Desedhys yw hwegh taklen Messier y'n ranneves ma. Messier 81 yw onan a'n galaksiow splanna y'n ebron. M101 (An Galaksi Pinwheel) yw galaksi troyllyek 25 milvil vledhen wolow dhyworth an Norvys. Ervirys veu usya rann a Ursa Major rag tenna skeusen dhown "the Hubble Deep Field" gans an Pellweller Efanvos Hubble yn 1995.

Y hyllir gweles Ursa Major yn lymnans gan Vincent van Gogh "A starry night over the Rhone". Usys yw delinyans a'n ranneves rag baner Alaska.