ბანძა

ბანძა
სოფელი
	ბანძა;
	; ღვთისმშობლის მიძინების ტაძარი
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარე
მუნიციპალიტეტი	მარტვილის მუნიციპალიტეტი
თემი	ბანძა
კოორდინატები	42°20′56″ ჩ. გ. 42°17′03″ ა. გ. / 42.34889° ჩ. გ. 42.28417° ა. გ.
პირველი ხსენება	1639-1640
ცენტრის სიმაღლე	90 მ
ოფიციალური ენა	ქართული ენა
მოსახლეობა	1099 კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 99,6 %
სასაათო სარტყელი	UTC+4
სატელეფონო კოდი	+995
	ბანძა ვიკისაწყობში

ბანძა — სოფელი დასავლეთ საქართველოში, მარტვილის მუნიციპალიტეტში. თემის ცენტრი (სოფლები: ლევახანე, ლეკეკელე, ლეპატარავე).^[2] მდებარეობს ოდიშ-გურიის დაბლობზე, მდინარე აბაშის მარცხენა სანაპიროზე, ზღვის დონიდან 90 მეტრზე. მარტვილიდან დაშორებულია 12 კილომეტრით, აბაშიდან 22 კილომეტრით.

ისტორია

პირველად მოხსენიებულია 1639-1640 წლებში ოდიშში რუსეთის ელჩობის აღწერილობაში. 1658 წელს ბანძის მიდამოებში გაიმართა ბრძოლა იმერეთის მეფესა და გურია –სამეგრელოს მთავრებს შორის. ვახუშტი ბატონიშვილს მოხსენიებული აქვს „ბანძა და ციხე კეთილნაშენი“. 1737 წელს შედგენილ იმერეთის რუკაზე აღნიშნულია „ბანძა–ფაღაოს სასახლე“. სოფელში ტრადიციულად აღინიშნებოდა ჭვენიერობა, რომელიც ქრისტიანობის წარმართობაზე გამარჯვების დღესასწაულია. საბჭოთა პერიოდში ბანძაში მოქმედებდა მევენახეობის მეურნეობა, ჩაის ფაბრიკა.