BBC
La Britana Brodkasto-Korporaciono (BBC) esas britana publika-servala brodkasterio, di qua la chefkontoro esas Broadcasting House en London.
La BBC esas la max anciena nacionala brodkast-organizuro e la maxim granda brodkasterio en la mondo segun nombro de employati. Ol employas plu kam 20.950 stabani entote, 16.672 de qui okupesas pri publika brodkastado. La tota nombro de stabani esas 35.402 se on inkluzas parta-tempa, flexebla, e fixa kontrato-employati.
La BBC esas establisita per Rejala Charto ed operacas sub konkordo kun la ministro por Kulturo, Komunikili e Sporto. Olua laboro financizesas precipue per yarala televizion-licenco pagata da omna britana hemi, kompanii ed organizuri qui uzas irga sorto de aparato por recevar o registragar televizion-programi, od iPlayer per interreto.
La licenco-kusto determinesas da la britana guvernerio, konkordesas da Parlamento, ed uzesas por financizar radio-, TV-, ed interreto-servi dil BBC por la nacioni e regioni di Britania. Depos 1ma aprilo 2014, ol anke financizas la BBC World Service (lansita en 1932 kom la BBC Empire Service), quo brodkastas en 28 lingui e provizas kompleta TV-, radio-, ed interreto-servi en arabiana e persiana.
Cirkume quarimo del revenuo dil BBC venas de olua komercala fako BBC Worldwide Ltd, qua vendas BBC-programi e servi internacione, ed anke distributas la internaciona 24-hora angla-lingua novaji-servo BBC World News, e de BBC.com, provizita da BBC Global News Ltd.
Frua historio
[redaktar | redaktar fonto]
L'unesma "live"-a publika brodkasto di Britania, de la Marconi-fabrikerio en Chelmsford, Essex, Anglia, eventis en junio 1920. Ol suportesis da Lord Northcliffe di la jurnalo Daily Mail ed inkluzis la famoza australiana soprano Damo Nellie Melba. La Melba-brodkasto ecitis la imagino dil populo e chanjis l'atitudo di la britana publiko pri radio. Tamen, ta publika entuziasmo ne existis en oficala rondi, ube on kredis ke tal brodkasti interferis ye importanta militala e civila komuniki. En tarda 1920, oficala preso e desquieteso inter la stabo di la licenco-autoritato, la General Post Office (GPO), duktis ad interdikto di plusa tal brodkasti.
Ma en 1922, la GPO recevis preske 100 demandi a brodkasto-licenci e revokar l'interdikto pro peticiono da 63 "wireless"-societi kun plu kam 3000 membri. Dezirinta evitar la sam kaosoza expanso experiencita en Usa, la GPO propozis ke ol grantos unika brodkasto-licenco a kompanio kunproprietita da federuro de radio-fabrikerii, konocota kom la British Broadcasting Company Ltd. John Reith, skota Kalvinisto, divenis la Generala Jeristo en decembro 1922, kelka semani pos ke la kompanio facis sua unesma oficala brodkasto. La kompanio esis financizota per profiti de vendi di BBC-radio-aparati de aprobita fabrikerii. Til hodie, la BBC vizas sequar la Reithana instrukto: "informar, edukar ed amuzar".
Kulturala signifiko
[redaktar | redaktar fonto]Til la developo, popularigo, e dominaco di televiziono, radio esis la brodkastilo sur qua homi en Britania dependis. Ol "atingis omna hemo en la lando, e samtempe unionis la naciono, importanta dum la Duesma Mondo-Milito". La BBC enduktis la unesma "alta-defino" 405-linea televizion-servo dil mondo en 1936. Ol suspensis la televizion-servo dum la Duesma Mondo-Milito til 1946, ma restis la unika televizion-brodkasterio en Britania til 1955, kande Independent Television (ITV) operaceskis. To iniciis la transformo di televiziono aden populara e dominacanta komunikilo. Tamen, "tra la 1950a yari radio restis la dominacanta fonto di komedio-programi". Pluse, la BBC esis la unika legala radio-brodkasterio til 1968.
Malgre l'adveno di komercala televiziono e radio, la BBC restis un ek la chef-elementi en britana populara kulturo per olua obligeso produktar TV- e radio-programi por amas-audantari. Tamen, l'arivo dil kanalo BBC2 permisis la BBC facar programi anke por minoritato-interesi en dramato, dokumentali, aktual aferi, amuzi, e sporto. Exempli inkluzas la televizion-serii Civilisation, Doctor Who, I, Claudius, Monty Python's Flying Circus, Pot Black, e Tonight. Exportaco di BBC-programi per servi quala la BBC World Service e BBC World News, ultre per la kanali operacata da BBC Worldwide, implikas ke audantari povas konsumar BBC-programi mondvaste.
La termino "BBC English" uzesis kom alternativa nomo por Received Pronunciation, e la English Pronouncing Dictionary uzas la termino "BBC Pronunciation" che sua rekomendi. Tamen, la BBC ipsa nun uzas anke regional achenti por reflektar la diverseso di Britania, ma ankore expektas klareso e fluanteso che sua prizentisti. De sua "starchita" komenco, la BBC anke divenis plu inkluziva, e nun probas akomodar la interesti di omna strati dil socio ed omna minoritati, pro ke li omna pagas licenco-kusto.
Konkurenco de Independent Television, Channel 4, Sky, ed altra televizion-kanali diminutis la influo dil BBC, ma olua publika brodkastado ankore influegas britana populara kulturo.