13ma di januaro
| dec – januaro – feb | ||||||
| su | lu | ma | me | jo | ve | sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | 31 | ||||
Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di yaro.
La 13ma di januaro esas la 13ma dio di la yaro segun Gregoriala kalendario. Restas 352 dii til la fino di la yaro (353 en bisextila yari).
Dio
[redaktar | redaktar fonto]- Dio di la liberigo, en Togo.
Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 888 - Imperiestro Charles la Grasa mortas en Neidingen, e lua imperio itere separesas. Komto Odo de Francia, heroo de la siejo di Paris, elektesas rejulo di West-Francia. Altra nobeli suportas Charles la Simpla, lor evanta 8 yari.
- 1129 - Papo Honorius la 2ma ordinacas Germana Kavalieri.
- 1177 - Leopold la 5ma divenas duko di Austria.
- 1610 - Galileo Galilei deskovras la 4ma luno di Jupitero.
- 1750 - Kontrato di Madrid inter Hispana imperio e Portugal establisas nova frontieri inter teritorii Hispana e Portugalana en Sud-Amerika. Portugalani recevas plu multa teritorii kam en olima Kontrato di Tordesillas.
- 1898 - Franca skriptisto Émile Zola publikigas lua texto “J'accuse” suportante oficiro Alfred Dreyfus, qua judiciesis pro spionajo.
- 1902 - Ibn Saud konquestas Riad. Ilu komencas krear Saudi-Arabia.
- 1906 - En Panama, granda fairo destruktas preske komplete Panama-urbo.
- 1910 - Unesmafoye audesas opero per radio, kande “Cavalleria rusticana” e “Pajazzo” emisesas da Metropolitan Opera, de New York.
- 1915 - Ter-tremo en Avezzano, Italia, produktas 29 800 morti.
- 1935 - En plebicito en Saarlando, 90.3% votas yes pri uniono kun nacional-socialista Germania.
- 1941 - Tota la personi naskinta pos ta dio en Porto-Riko deklaresas Usana civitani.
- 1950 - Finlando establisas diplomacala relati kun Popul-Republiko Chinia.
- 1953 - En Yugoslavia establisesas ke la lego pri kooperativ administrado (samoupravljanje) esus la bazo di tota social ordino.
- 1963 - Eventas stato-stroko en Togo. Lora prezidanto Sylvanus Olympio asasinesas.
- 1963 - Finas revolto en Katanga, Demokratial Republiko Kongo. Moïse Tshombe, rebela chefo di Katanga, abandonas Élisabethville, nun urbo Lubumbashi.
- 1964 - Konflikti inter Mohamedani e Hindui en Kalkuta, India, produktas plua kam 100 morti.[1]
- 1967 - Eventas militarala stato-stroko en Togo.
- 1982 - Aeroplano Boeing 737 kolizionas kontre ponto en Washington DC, falas che fluvio Potomac, e produktas 78 morti.
- 1991 - Sovietiana trupi okupas televiziono-domo en Vilnius, Lituania.
- 1992 - Japonia demandas pardono de Korea pro kruelega agadi dum la duesma mondomilito.
- 1992 - Mário Soares rielektesas prezidanto di Portugal.
- 2001 - Ter-tremo en Salvador kun forteso 7.6 che skalo di Richter, produktas 800 morti.
- 2012 - Navo por pasajeri Costa Concordia krulas en Mediteraneo kun plu kam 4 000 personi en nave. L'acidento produktas 25 morti.[2]
- 2014 - Mili di personi protestas en Bangkok, Tailando kontre l'administrado di chefministrino Yingluck Shinawatra.
- 2015 - Atako per obuso kontre autobuso en la regiono Doneck, Ukraina, produktas 10 morti e 13 vunditi.[3][4]
- 2017 - Kolumbiana guvernerio e la gerilera* grupo Ejército de Liberación Nacional - ELN - komencas negociar pri la fino di la militeto.[5]
- 2021 - Usana deputati aprobas, per 232 yes-voti kontre 197 no-voti e 4 absentesi, akuzo kontre ex-prezidanto Donald Trump pro incito a revolto.[6]
- 2022 - En Australia, che urbo Onslow, enrejistresas la maxim varma temperaturo de la historio di la lando: 50,7 °C.[7]
- 2024 - Terglitado en El Carmen de Atrato, Kolumbia, produktas 34 morti e vundas adminime 35 plusa homi.
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 1334 - Rejulo Enrique la 2ma di Kastilia (m. 1379)
- 1749 - Maler Müller, Germana poeto e piktisto (m. 1825)
- 1846 - Benigno Ferreira, prezidanto di Paraguay (m. 1920)
- 1848 - Lilla Cabot Perry, Usana piktistino (m. 1933)
- 1857 - Mary Dignam, Kanadana piktistino (m. 1938)
- 1864 - Wilhelm Wien, Germana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1928)[8]
- 1870 - Jedrzej Moraczewski, chefministro di Polonia (m. 1944)
- 1890 - Jüri Uluots, chefministro di Estonia (m. 1945)
- 1893 - Chaim Soutine, Lituana-Franciana piktisto (m. 1943)
- 1906 - Zhou Youguang, Chiniana linguisto (m. 2017)
- 1911 - Ananda Samarakoon, Srilankana kompozisto e muzikisto (m. 1962)
- 1927 - Sydney Brenner, Sudafrikana biologiisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (m. 2019)[9]
- 1929 - Villy Sørensen, Dana skriptisto (m. 2001)
- 1941 - Pasqual Maragall i Mira, Kataluniana politikisto
- 1946 - Tevita Momoedonu, chefministro di Fidji (m. 2020)
- 1947 - Sydney Brenner, Sudafrikana biologo, Nobel-laureato
- 1960 - Eric Betzig, Usana fizikisto, Nobel-laureato
- 1970 - Marco Pantani, Italiana biciklisto (m. 2004)
- 1972 - Vital Shcherba, Bielorusa gimnastikisto, Olimpiala championo
- 1972 - Stine Jensen, Dana-Nederlandana filozofo e skriptisto
- 1977 - Orlando Bloom, Britanian aktoro
- 1976 - Magno Alves, Braziliana futbalisto
- 1982 - Tomáš Čachotský, Cheka hokeisto
- 1982 - Guillermo Coria, Arjentiniana tenisisto
- 1982 - Radek Dlouhý, Cheka hokeisto
- 1985 - Renal Ganeyev, Rusa skermistulo
- 1985 - Milan Hluchý, Cheka hokeisto
- 1987 - Artyom Novikov, chefministro di Kirgizistan
- 1993 - Fyodor Chervyakov, Rusa tenisistulo
- 1993 - Adelina Zagidullina, Rusa skermistino
- 2003 - Oxana Selehmetyeva, Rusa tenisistino
Morti
[redaktar | redaktar fonto]- 1625 - Jan Brueghel la olda, Flandriana piktisto (n. 1568)
- 1854 - Fructuoso Rivera, prezidanto di Uruguay (n. 1784)
- 1894 - William Waddington, chefministro di Francia (n. 1826)
- 1911 - Władysław Czachórski, Polona piktisto (n. 1850)
- 1916 - Victoriano Huerta, prezidanto di Mexikia (n. 1850)
- 1923 - Alexandre Ribot, chefministro di Francia (n. 1842)
- 1929 - Wyatt Earp, Usana komisario (n. 1848)
- 1934 - Cassius Marcellus Coolidge, Usana piktisto (n. 1844)
- 1941 - James Joyce, Irlandana skriptisto (n. 1882)
- 1956 - Lyonel Feininger, German-Usana piktisto (n. 1871)
- 1963 - Sylvanus Olympio, prezidanto di Togo (n. 1902)
- 1978 - Hubert Horatio Humphrey Jr., ex-viceprezidanto di Usa e senatano por Minnesota (n. 1911)
- 1982 - Marcel Camus, Franca filmifisto (n. 1911)
- 1985 - Adam Marczyński, Polona piktisto (n. 1908)
- 1988 - Chiang Ching-kuo, prezidanto di Taiwan (n. 1910)
- 1991 - Tage Carlberg, Sueda Idisto (n. 1902)
- 1993 - René Pleven, chefministro di Francia (n. 1901)
- 2010 - Teddy Pendergrass, Usana kantisto e kompozisto (Harold Melvin & The Blue Notes) (n. 1950)
- 2012 - Rauf Denktaş, unesma prezidanto di Turka republiko di Norda Chipro (n. 1924)
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ 1964: Riots in Calcutta leave more than 100 dead - Publikigita da BBC. URL vidita ye 12ma di oktobro 2018. Idiomo: Angla.
- ↑ Dez anos depois do naufrágio do cruzeiro Costa Concordia, onde estão a embarcação e o comandante Schettino? - Publikigita da G1. Dato di publikigo: 13ma di januaro 2022. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Ucrânia - ataque provoca 10 mortos e 13 feridos na região de Donetsk - Publikigita da radiovaticana.va. URL vidita ye 14ma di januaro 2014. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Ukraine conflict: Shell hits bus 'killing 12' in Buhas - URL vidita ye 14ma di januaro 2015. Idiomo: Angla.
- ↑ Colômbia e ELN iniciam no Equador conversas para pôr fim ao conflito armado - Publikigita da UOL. Dato di publikigo: 13ma di januaro 2017. URL vidita ye 14ma di januaro 2017. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Los demócratas lanzan otro ‘impeachment’ contra Trump por incitar a la insurrección - Publikigita da La Vanguardia. Dato di publikigo: 11ma di januaro 2021. Idiomo: Hispana.
- ↑ Australia matches its hottest day on record as Western Australia town hits 50.7C - Publikigita da The Guardian. Dato di publikigo: 13ma di januaro 2022.
- ↑ Wilhelm Wien | German physicist - Publikigita da Encyclopaedia Britannica. Idiomo: Angla.
- ↑ Sydney Brenner - Publikigita da Encyclopaedia Britannica. Idiomo: Angla.