Marja Simonowa
Marja Simonowa (rodź. Janašec, němsce Marie Simon; * 26. awgusta 1824 w Dobruši, † 21. februara 1877 w Drježdźanach) bě serbska chorobna sotra a samaritka we wójnomaj 1866 a 1870/71.
Žiwjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Narodźi so jako njemandźelska dźowka Hany Janašec a wnučka Dobrušanskeho korčmarja Jana Janaša a wopytowaše ludowu šulu w Hnašecach, hdźež nawukny němsku rěč. W starobje 28 lět přesydli so do Drježdźan, hdźež so w lěće 1853 z wikowarjom Friedrichom Antonom Simonom zmandźeli. Hromadźe měještaj šatowy wobchod při Starym torhošću.
Za čas prusko-awstriskeje wójny zastupi do nowozałoženeho Čerwjeneho křiža a pomhaše w Čechach załožić a zastarać lacarety za ranjenych a chorych wojakow. Nawjedowaše tež transporty ranjenych. Po wójnje bu wot krónprincesny Carole powołana do direkcije Albertoweho towarstwa, hdźež dohladowaše chorobne sotry Sakskeje. Tež w Němsko-francoskej wójnje 1870/71 so na fronće wo ranjenych wojakow staraše. W Drježdźanach-Loschwitzu załoži dom za inwalidnych wojakow.
Za swoje dźěło dósta wjacore wuznamjenjenja, kaž na přikład rjad Sidonijow wot krala Jana a zasłužbny rjad za hladanje chorych a ranjenych wot kejžora Wylema. W Loschwitzu bu dróha pomjenowana po Mari Simonowej. Składnostnje jeje 200. posmjertnych narodnin wotkrychu w awgusće 2024 pomnik a wopomnjensku taflu w ródnej Dobruši.
Spisaj
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Meine Erfahrungen auf dem Gebiete der freiwilligen Krankenpflege im Deutsch-Französischen Kriege 1870 – 71. Briefe und Tagebuchblätter, F. A. Brockhaus, Leipzig 1872
- Die Krankenpflege, theoretische und praktische Anweisungen. J. J. Weber, Leipzig 1876
Žórło
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Jan Meškank: Simonowa, Marja. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 505
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Simon, Marie w Němskej biografiji (němsce)