Gales
| Gales Cymru Wales | ||||
|---|---|---|---|---|
| Tetã Tavetã Joaju pegua | ||||
| ||||
|
Ñe'ẽ akã: Cymru am byth (Gales ñe'ẽme: Gales akóinte) | ||||
|
Purahéi guasu: Hen Wlad Fy Nhadau (Gales ñe'ẽme: Che ru ha che sy retã yma) | ||||
 Ojejuhuhápe Gales | ||||
| Tavusu | Cardiff | |||
| Ñe'ẽ tee | Gales ñe'ẽ ha Ingleñe'ẽ | |||
| Tetãkue | Tetã Tavetã Joaju pegua | |||
| Parlamento Príncipe Ministro Principal |
Parlamento galés Carlos, Príncipe de Gales Mark Drakeford | |||
| Hembiasakue | Ojapo Gruffydd ap Llywelyn ary 1056-pe | |||
| • Fundación | Heko peteĩ | |||
| Apekue | ||||
| • Opa | 20 779 km² | |||
| Ava hetakue (2020) | ||||
| • Total | 3 153 000 hab. | |||
| • Ava hetakue yvy rendáre | 140 hab/km² | |||
| Hetãgua | Galés, -a | |||
| PIB (nominal) | Puesto 10.º | |||
| • Total | US$ 164 190 millones | |||
| • PIB per cápita | US$ 30 546 | |||
| • Viru | Libra esterlina (£) (GBP) | |||
| IDH (2005) | 0.929 (21.º) | |||
| Prefijo telefónico | 44 | |||
| ISO 3166-2 | GB-WLS | |||
| [editar datos en Wikidata] | ||||
Gales (Gales ñe'ẽme: Cymru; ingleñe'ẽme: Wales) ha'e peteĩ tetã oĩva Tavetã Joajúpe.[1] Ojejuhu peteĩ yvyapýpe upe ypa'ũ Vyretáña Guasu pehẽngue kuarahyreikeguáre, omohembe'yhápe kuarahyresẽ ngotyo Ingyatérra ha kuarahyreike gotyo umi para Irilandagua ha Sélta, paraguasu Atlántiko-pe. Ko tetãme oiko amo mbohapy sua tapicha ha iñe'ẽ tee mokõiva, Gales ñe'ẽ ha ingleñe'ẽ.
Gales oĩ tetãnguéra sélta apytépe ha heko tee ae arandupýpe ha tavarandúpe, ko tetã reko tee oñemombarete osẽ rire Rróma mburuvi Vyretáña Guasúgui.[2] Eduardo I ipu'aka rire Llewelyn rehe saro'y XIII-pe, Ingyatérra retãyguakuéra oñepyrũ oñembojára Gales rehe. Ingyatérra omoĩ ijyvy apekuépe Gales retã upe Tekorã Rhuddlan pegua rupi, ary 1284-pe ojejapóva, ha upéi upe Kuatia Joajurã ary 1536 pegua, upéicha ojejapo ku tetã ko'ãga ñambohéra Ingyatérra ha Gales. Saro'y XIX-pe oñepyrũ oñemboguata ojehe oporokuái ae. Ary 1955-pe, oiporavo Cardiff itavusurã ha 1999-pe ojejapo Gales Retã Amandaje, oñangarekóva tetã mba'ére. Itekuái ruvicha ojehero sãmbyhyhára peteĩha (First Minister).
Ko tetã itavusu ha itáva tuichavéva ha'e Cardiff (Gales ñe'ẽme: Caerdydd), oikóva ko távape 354 000 tekove. Heta ary aja, ko táva ha'e akue ygarupa mba'eguasuvéva omoñemu hag̃ua tatapỹi [3] ha, sa'i ary aja Ñorairõ Guasu Peteĩha mboyve, ko táva rapekuéra rupi ohasave mba'yrumýi Londye-gui ha Liverpool-gui.[4] Mbohapýgui mokõi Gales retãyguágui oiko Ñemby Gales-pe, ojehecha avei heta tapicha oiko Yvate Gales pehẽngue kuarahyreikeguápe. Saro'y XIX guive, ojehechakuaa ko tetã itavarandu mba'eguasuiteha ha oñepyrũ oñemoherakuã, upéicha oiko oñepyrũgui ojegueromandu'a jey upe tavarandu arete guasu hérava eisteddfod.[5] Táva Londres rire, Cardiff ha'e ojejuhuvehápe aty omomarandúva opaite Tavetã Joajúpe.[6]
Mandu'apy
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]- ↑ Statistics.gov.uk. Los países del Reino Unido.
- ↑ John Davies, A History of Wales, Penguin, 1994, "Welsh Origins", p. 54, ISBN 0-14-014581-8
- ↑ «BBC NEWS|Wales». BBC News Wales website. BBC Wales (26 de abril de 2007). Ojehechákuri árape: 6 de junio de 2009.
- ↑ «Rhagor». Amgueddfa Cymru - National Museum Wales. Amgueddfa Cymru - National Museum Wales (18 de abril de 2007). Archivado desde el original, el 30 de mayo de 2012. Ojehechákuri árape: 6 de junio de 2009.
- ↑ The Welsh Academy Encyclopaedia of Wales. Cardiff: University of Walesitnñal¿a Press 2008.
- ↑ «Tongue tied.», BBC News. Consultado el 25 de julio de 2009.
Joajuha
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]
Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Gales reheguaCommons.- Portal Oficial del País de Gales.
