Masacre de Jaragua

Masacre da raíña Anacaona e os seus súbditos, ilustración propagandista do século XVI deseñada por Theodor de Bry para o libro de Bartolomé de las Casas Brevísima relación de la destrucción de las Indias.

Os cinco cacicados nos que estaba dividida a illa da Española no momento da chegada de Cristovo Colón. O territorio de Jaragua en marrón.

O masacre de Jaragua de xullo de 1503 foi o asasinato de nativos taínos nunha aldea no territorio de Jaragua na illa da Española. Foi ordenado polo gobernador español de Santo Domingo, Nicolás de Ovando, e levado a cabo por Alonso de Ojeda durante unha celebración que se deu na vila de "Guava", preto da actual Léogâne en Haití, daquela territorio da cacique Anacaona.

Feitos

Representación do século XVIII de Ojeda.

O cacicado de Jaragua estaba baixo o poder do cacique Bohechío. Despois da morte de Bohechío o territorio paso á súa irmá Anacaona. Ela mediaba entre os nativos de Jaragua e os casteláns. Tiña fama de ser unha administradora eficiente, unha muller fermosa e moi respectada. Naquela época, os casteláns tiñan alianza co cacique de Marién, Guacanagarix. Guacanagarix dixo aos españois que a tribo de Jaragua planeaba unha rebelión. Aínda que Anacaona sempre pagara o seu tributo, Ovando considerouna unha ameaza.

Segundo Bartolomé de las Casas, en 1503, Ovando aconsellou a Anacaona que visitaría a cidade de Jaragua cos seus homes para celebrar o progreso. Durante a celebración Ojeda e os seus homes volvéronse contra os nativos. Anacaona e outros nobres foron arrestados e acusados de conspiración e de tentar iniciar unha rebelión. Ovando fora a Jaragua con 300 homes e moitos nativos da tribo de Marien. En pleno festexo deuse un sinal preestablecido e os casteláns apoderáronse dos caciques e atacáronos. Así, morreron moitos dos indíxenas, entre eles 80 caciques foron queimados vivos e Anacaona foi aforcada. Las Casas recolle que entre os masacrados había nenos. Escribe que os casteláns cortaron as pernas aos rapaces mentres corrían, e que mesmo cando uns casteláns tentaban salvar un neno poñéndoo sobre os seus cabalos, viña outro e "perforaba o neno cunha lanza".

Por mor do masacre, o rei Fernando V depuxo e chamou a Ovando a España en 1509. Ovando morreu dous anos máis tarde, o 29 de maio de 1511.

Segundo las Casas, algúns dos que escaparon da masacre fuxiron á illa de Guanabo, a oito leguas de distancia, pero máis tarde foron detidos e escravizados polos españois. Tamén sinala que unha destas persoas foille entregada como escrava.

Véxase tamén

Bibliografía

• Ayuso, Juan José (2003). Editora Manati', ed. En busca del pueblo dominicano (en castelán). p. 184. ISBN 9789993439202. 
• Floyd, Troy (1973). The Columbus Dynasty in the Caribbean, 1492-1526 (en inglés). Albuquerque: University of New Mexico Press. ISBN 9780826302830. 
• Las Casas, Bartolomé (1971). History of the Indies (en inglés). (trad. Andrée M. Collard). Nova York, Evanston e Londres: Harper & Row. ISBN 9780061315404.