Lingua serbocroata
Serbocroata srpskohrvatski, hrvatskosrpski српскохрватски, хрватскосрпски | ||
---|---|---|
Outros nomes: | Serbio, croata, bosníaco, montenegrino | |
Falado en: | Serbia, Croacia, Bosnia e Hercegovina, Montenegro e Kosovo. | |
Rexións: | Europa | |
Total de falantes: | 19 millóns (2007)[1] | |
Familia: | Indoeuropea Baltoeslavo Eslavo Eslavo meridional Occidental Serbocroata | |
Escrita: | Alfabeto latino e cirílico. Braille iugoslavo. | |
Status oficial | ||
Lingua oficial de: | Serbia (como serbio) Croacia (como croata) Bosnia e Hercegovina (como bosníaco) Montenegro (como montenegrino) Kosovo (como serbio)[2] | |
Regulado por: | Instituto de Lingua e Lingüística Croata (Croata) Consello de estandarización da lingua serbia (Serbio) | |
Códigos de lingua | ||
ISO 639-1: | sh (obsoleto)
| |
ISO 639-2: | scr, scc (obsoletos) | |
ISO 639-3: | hbs
| |
Mapa | ||
Status | ||
O serbocroata[4] ou bosníaco-croata-serbio, é unha lingua eslava a falada principalmente en Serbia, Montenegro, Croacia e Bosnia e Hercegovina. É unha lingua pluricéntrica con catro variedades estándar mutuamente intelixibles.
Historicamente, os dialectos eslavos meridionais formaron un continuo dialectal. A turbulenta historia da área, particularmente despois da expansión do Imperio Otomán, deu lugar a un mosaico de diferenzas dialectais e relixiosas. Por mor das migracións de poboación, o dialecto štokavski converteuse no máis estendido nos Balcáns occidentais, introducíndose nas áreas ocupadas polos dialectos čakavica e kajkavica (ó tempo que formaba a lingua eslovena no noroeste). Bosníacos, croatas e serbios diferéncianse pola relixión, e historicamente estiveron baixo o poder de señores estranxeiros. Durante este período, a lingua tiña gran variedade de nomes, como "eslavo", "ilirio", ou dependendo da rexión "bosníaco", "serbio" e "croata", este último en combinación con "eslavonio" ou "dálmata".
Dialectos
[editar | editar a fonte]A lingua constitúe un diasistema, dividido en dous dialectos principais:
- o croata, que usa o alfabeto latino;
- o serbio, que usa dous alfabetos: o alfabeto cirílico e o alfabeto latino;
Galego | Croata | Bosníaco | Serbio |
---|---|---|---|
Debido ás emisións de gases e á contaminación do aire en Xerusalén, sería preciso tomar precaucións! | Glede ispušnih plinova i zagađivanja zraka u Jeruzalemu, bilo bi potrebito poduzeti mjere sigurnosti! | U pogledu izduvnih gasova i zagađivanja vazduha u Jerusalimu, bilo bi potrebno preduzeti mjere bezbjednosti! | У погледу издувних гасова и загађивања ваздуха у Јерусалиму, било би потребно предузети мере безбедности! |
Croata | Bosníaco | Serbio | Galego |
---|---|---|---|
Bijela sol za kuhanje kemijski je spoj natrija i klora. | Bijela so za kuhanje je hemijski spoj natrijuma i hlora. | Bela so za kuvanje je hemijsko jedinjenje natrijuma i hlora. | O sal branco para cociñar é un composto químico de sodio e cloro. |
Vlak sa željezničkoga kolodvora krenut će točno u deset sati. | Voz sa željezničke stanice krenut će tačno u deset sati. | Voz sa železničke stanice krenuće tačno u deset sati/časova. | A viaxe en tren comezará exactamente ás dez. |
A antiga Iugoslavia era un verdadeiro caldeiro de mesturas: dous alfabetos (cirílico e latino), tres linguas oficiais (serbocroata, esloveno e macedonio), tres relixións predominantes (igrexa católica, igrexa ortodoxa e islamismo), oito etnias principais (serbios, croatas, bosníacos, macedonios, eslovenos, albaneses, montenegrinos, e húngaros), e seis repúblicas. Coa súa disolución produciuse unha simplificación notable no sentido de que cada nova entidade identificouse cun Estado determinado (Serbia, Croacia, Bosnia e Hercegovina e Macedonia do Norte). Malia todo, as dificultades en tódolos niveis nesta rexión dos Balcáns persisten. Inclusive no aspecto lingüístico.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Nationalencyklopedin "Världens 100 största språk 2007" The World's 100 Largest Languages in 2007
- ↑ "Constitution of the Republic of Kosovo" (PDF). p. 2. Consultado o 17 de agosto de 2012.
- ↑ Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022.
- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para serbocroata.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Existe unha versión da Wikipedia en Lingua serbocroata |
Existe unha versión da Wikipedia en Lingua serbocroata |
Outros artigos
[editar | editar a fonte] Este artigo sobre lingüística é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír. |