Roinn a' Chuain Shèimh
| Pàirt de | Earth's surface  |
|---|---|
| Ainm oifigeil | Oceania |
| Tar-sgrìobhadh IPA | əʊʃiˈɑːniə, ˌoʊʃiˈæniə |
| Neach bhon àite | Oceanian, Oceanians, Oceanijec, Oceanijka |
| Dùthaich | no value |
| Domhan-leud is -fhad | 18°30′37″S 139°22′2″E |
| Coordinates of geographic center | 13°21′0″S 176°8′22″W |
| Puing as àirde | Puncak Jaya |
| Lowest point | Kati Thanda–Lake Eyre |
| Geography of topic | geography of Oceania |
| History of topic | history of Oceania |
| Economy of topic | economy of Oceania |
| Demographics of topic | demographics of Oceania |
| Category for maps | Category:Maps of Oceania |
Canar gur e aon de na mhòr-roinnean an t-Saoghail a tha ann an Roinn a' Chuain Shèimh (Beurla: Oceania neo Australasia). Cleachdar an t-ainm seo gu h-àraidh ann an Cruinn-eòlas, anns an Dualchas agus anns na doighean poileataigeach [1][2][3]. Ann am mòran chànain cleachdar an t-ainm cuideachd airson mòr-roinn eaconomach.
Tha Roinn a' Chuain Shèimh na laighe eadar Àisia agus Astràilia. Tha e a’ gabhail a-steach dùthchannan agus eileanan anns a’ Chuan Shèimh.
'S e am mòr-roinn as lugha air feadh an t-Saoghail a th' innte a thaobh farsaingeachd. Tha i anns an dàrna àite a thaobh àireamh-shluaigh. Tha i a’ gabhail a-steach barrachd air 7.500 eileann le 1,3 millean cilemeatair ceàrnach anns an fharsaingeachd uile gu lèir. Ach tha dìreach mu 2.100 eilean ann far am bi daoine a’ fuireach, mu 14,9 millean duine gu lèir.
A-rèir dualchas tha trì roinnean ann an Roinn a' Chuain Sèimh: [4]:
- Na h-Eileanan Dubha neo Melanesia 'sa Bheurla
- Na h-Ioma-Eileanan neo Polynesia 'sa Bheurla
- Na Meanbh Eileanan (Roinn) neo Micronesia 'sa Bheurla
Liosta na dùthchannan agus ranntairean
[deasaich | deasaich an tùs]A-rèir an t-shònrachaidh a chleachdar, canar gu bheil Astràilia agus Sealainn Nuadh mar phàirt de Roinn a' Chuain Shèimh cuideachd.
| Ainm na dùthcha, Bratach[5] |
Farsaingeachd (km²) |
Dlùths (1 an Iuchar 2002 tuairmse) |
Àireamh-shluaigh (per km²) |
Prìomh-bhaile |
|---|---|---|---|---|
| Astralàisia[6] | ||||
 Astràilia
|
7,686,850 | 21,050,000 | 2.5 | Canberra |
 Eilean na Nollaig (Astràilia)
|
135 | 1493 | 3.5 | Flying Fish Cove |
 Eilean Chocos (Keeling) (Astràilia)
|
14 | 632 | 45.1 | West Island |
 Sealainn Nuadh[7]
|
268,680 | 4,108,037 | 14.5 | Wellington |
 Eilean Norfolk (Astràilia)
|
35 | 1,866 | 53.3 | Kingston |
| Na h-Eileanan Dubha | ||||
 Tiomor an Ear
|
15,007 | 947,000 | 8.0 | Dili |
 Fìdi
|
18,270 | 856,346 | 46.9 | Suva |
 An Innd-Innse (Oceanian pàirt a-mhàin)[8]
|
499,852 | 4,211,532 | 8.4 | Jakarta |
 Cailleann Nuadh (an Fhraing)
|
19,060 | 207,858 | 10.9 | Nouméa |
 Gini Nuadh Phaputhach[9]
|
462,840 | 5,172,033 | 11.2 | Port Moresby |
 Na h-Eileanan Sholaimh
|
28,450 | 494,786 | 17.4 | Honiara |
 Bhanuatu
|
12,200 | 196,178 | 16.1 | Port Vila |
| Na Meanbh Eileanan | ||||
 Na Meanbh Eileanan
|
702 | 135,869 | 193.5 | Palikir |
 Guam (SAA)
|
549 | 160,796 | 292.9 | Hagåtña |
 Ciribeas
|
811 | 96,335 | 118.8 | South Tarawa |
 Na h-Eileanan Mharshall
|
181 | 73,630 | 406.8 | Majuro |
 Nabhru
|
21 | 12,329 | 587.1 | Yaren |
 Na h-Eileanan Mairianach a Tuath (SAA)
|
477 | 77,311 | 162.1 | Saipan |
 Palabh
|
458 | 19,409 | 42.4 | Melekeok |
| Na h-Ioma-Eileanan[10] | ||||
 Samoa Aimearaganach (SAA)
|
199 | 68,688 | 345.2 | Pago Pago, Fagatogo |
 Eileanan Cook (SN)
|
240 | 20,811 | 86.7 | Avarua |
 Poilinèis na Frainge (an Fhraing)
|
4,167 | 257,847 | 61.9 | Papeete |
 Niue (SN)
|
260 | 2,134 | 8.2 | Alofi |
 Eileanan Pheit a' Chàirn (RA)
|
5 | 47 | 10 | Adamstown |
 Samoa
|
2,944 | 178,631 | 60.7 | Apia |
| Tokelau (SN)
|
10 | 1,431 | 143.1 | — |
 Tonga
|
748 | 106,137 | 141.9 | Nuku'alofa |
 Tubhalu
|
26 | 11,146 | 428.7 | Funafuti |
| Uallas agus Futuna (an Fhraing)
|
274 | 15,585 | 56.9 | Mata-Utu |
| Gu lèir | 9,008,458 | 35,834,670 | 4.0 | |
| Gu lèir gun Astràilia | 1,321,608 | 14,784,670 | 11.2 | |
Iomraidhean
[deasaich | deasaich an tùs]- ↑ World Atlas of Canada
- ↑ List of IOC members (122) by continent. International Olympic Committee: 112th session, Moscow 2001
- ↑ Encarta Mexico "Oceanía"
- ↑ "Oceania". 2005. The Columbia Encyclopedia, 6th ed. Columbia University Press.
- ↑ Regions and constituents as per UN categorisations/map
- ↑ Tha an UN a' cleachadh: "Australia and New Zealand"
- ↑ Mar is trice canar gu bheil Sealainn Nuadh na pàirt de Na h-Ioma-Eileanan an àite ann an Astralàisia.
- ↑ Mar is trice canar gur e dùthaich ann an Àisia an Earra Dheas a th' innte, uireanan chaidh a gabhail a-steach ann an Astralàisia neo Na h-Eileanan Dubha.
- ↑ Uireanan canar gur e dùthaich ann an Australàisia neo Na h-Eileanan Dubha a tha innte.
- ↑ Gun Hawaii agus gun Easter Island
| Mòr-roinnean an t-Saoghail | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Afraga-Eoràisia |
 Na h-Aimearagan |
 Eoràisia | ||||||
 Afraga |
 Antargtaga |
 Àisia |
 Astràilia |
 An Roinn-Eòrpa |
 Aimearaga a Tuath |
 Aimearaga a Deas |
 Roinn a' Chuain Shèimh | |