Jump to content

Aol

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Aol

Ocsaíd nó hiodrocsaíd chailciam den chuid is mó is ea aol, a tháirgtear trí aolchloch a théamh go dtí teocht os cionn 800 °C agus mar sin dé-ocsaíd charbóin a dhíbirt aisti.

Uaireanta, bíonn maignéisiam in ionad cuid den chailciam.

Trá an Dóilín (a chiallaíonn 'cuas' nó góilín). Tá "coiréal', mar a thugtar air, le fáil ann.  Ach deir na saineolaithe nach coiréal é ar chor ar bith, ach feamainn a dtagann aol aisti, a chruann agus a bhriseann.[1]

Nuair a thriomaítear an t-earra, tugtar aol beo air. Nuair a chuirtear uisce leis tiontaítear an ocsaíd go dtí an hiodrocsaíd, agus deirtear gur aol teilgthe é ansin. Go dtí gur fhorbair stroighin Portland, ba é aol an príomhábhar a úsáideadh saoirseachta. Murab ionann agus stroighin Portland, aibíonn sé trí carbónú. Baineadh úsáid as aol chun na críche seo leis na mílte bliain.[2] Tá an sampla is luaithe in éirinn le feiceáil in eaglaisí luatha na hÉireann

[[Íomhá:

|clé|mion|Trá an Dóilín (a chiallaíonn 'cuas' nó góilín). Tá "coiréal'


  1. an Cheathrú Rua. "Fúinn / About us" (ga). ancheathrurua. Dáta rochtana: 2020-07-25.
  2. Hussey, Matt (2011). "Aol". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 43.