Aiméibe
Amoeba | |
---|---|
Taifead | |
Tacsanomaíocht | |
For-ríocht | Eukaryota |
Fíleam | Amoebozoa |
Aicme | Tubulinea |
Ord | Amoebida |
Fine | Amoebidae |
Géineas | Amoeba Bory, 1822 |
Orgánaigh aoncheallacha ina dtarlaíonn próisis iomlána na beatha laistigh de chill amháin. Tá 6,000 speiceas ar domhan ó 2000 milliún bl. ó shin. Cónaíonn siad san ithir, i locháin, san fharraige. Is cineál cille nó orgánach í ina bhfuil an cumas aici a cruth a athrú, go príomha trí shíneadh agus tharraing a bréagphóidiamaí/bréagchosa.[1] Ní chruthaíonn aiméibí grúpa tacsanomaíoch amháin; ina ionad sin, tá siad ar fáil i ngach mórghinealach d'orgánaigh eocarótacha. Tarlaíonn cealla aiméabóideacha, ní hamháin i measc na protozoa, ach freisin i bhfungais, in algaí, agus in ainmhithe.[2][3][4][5][6]
Cruth, gluaiseacht agus cothú
[cuir in eagar | athraigh foinse]Úsáideann siad bréagphóidiamaí/bréagchosa don ghluaiseacht agus don chothú, a bhfuil ina boilg de cíteaplasma déanta trí ghníomh comhordaithe de mhicreasnáithíní aictine ag brú amach an scannánphlasmach a timpeallaíonn na cille.[7] De ghnáth, bogann an aiméibe trí bhréagphóidiam a leathnú amach, agus é a cheangal leis an tsubstráit agus é a líonadh le cíteasol, ansin ag scaoileadh a sciar chúil ón tsubstráit, arb é an toradh go ghluaiseann an t-orgánach ar aghaidh.[8]
Aicmiú
[cuir in eagar | athraigh foinse]Cuireann an t-aicmiú is déanaí géinis na na n-aiméibí éagsúla ins na grúpaí seo a leanas:
Foghrúpaí | Mórghrúpaí agus géinis | Moirfeolaíocht |
---|---|---|
Amoebozoa |
|
|
Rhizaria |
|
|
Excavata |
|
|
Heterokonta |
|
|
Alveolata |
|
|
Nucleariid |
|
|
Ungrouped/ unknown |
|
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Singleton, Paul (2006). "Dictionary of Microbiology and Molecular Biology, 3rd Edition, revised": 32. Chichester, UK: John Wiley & Sons.
- ↑ "Cóip cartlainne". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2010-06-15. Dáta rochtana: 2018-01-11.
- ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 10 June 2009.
- ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."".
- ↑ Flor-Parra, Ignacio (2013-12-17). "Cell migration and division in amoeboid-like fission yeast". Biology Open 3 (1): 108–115. doi: . ISSN 2046-6390. PMID 24357230.
- ↑ Friedl, P. (2001-10-01). "Amoeboid leukocyte crawling through extracellular matrix: lessons from the Dictyostelium paradigm of cell movement". Journal of Leukocyte Biology 70 (4): 491–509. ISSN 0741-5400. PMID 11590185.
- ↑ Alberts Eds. (2007). "Molecular Biology of the Cell 5th Edition": 1037. New York: Garland Science.
- ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."".
- ↑ 9.0 9.1 "Ultrastructure and Molecular Phylogeny of two Heterolobosean Amoebae, Euplaesiobystra hypersalinica gen. Et sp. Nov. And Tulamoeba peronaphora gen. Et sp. Nov., Isolated from an Extremely Hypersaline Habitat" (2009). Protist 160 (2): 265–283. doi:PMID 19121603. .
- ↑ Ott, Donald W., Carla K. Oldham-Ott, Nataliya Rybalka, and Thomas Friedl. 2015. Xanthophyte, Eustigmatophyte, and Raphidophyte Algae. In: Wehr, J.D., Sheath, R.G., Kociolek, J.P. (Eds.) Freshwater Algae of North America: Ecology and Classification, 2nd edition. Academic Press, Amsterdam, pp. 483–534, [1].
- ↑ Patterson, D.J., Simpson, A.G.B. & Rogerson, A., 2000. Amoebae of uncertain affinities. In: Lee, J.J., Leedale, G.F. & Bradbury, P. An Illustrated Guide to the Protozoa. Society of Protozoologists/Allen Press: Lawrence, Kansas, U.S.A, 2nd ed., vol. 2, p. 804-827, [2].