Alberto Fujimori

Alberto Fujimori
(1991) Irudi gehiago
62. Peruko presidente 1990eko uztailaren 28a - 2000ko azaroaren 21a ← Alan García Pérez - Valentín Paniagua →
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Alberto Kenya Fujimori Inomoto
Jaiotza	Lima, 1938ko uztailaren 26a
Herrialdea	Japonia Peru
Bizilekua	Barbadillo prison (en)
Lehen hizkuntza	gaztelania japoniera
Heriotza	San Borja (en) eta Lima, 2024ko irailaren 11 (86 urte)
Hobiratze lekua	Santa María de Huachipa (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: tongue cancer (en)
Familia
Aita	Naoichi Fujimori
Ama	Mutsue Inomoto
Ezkontidea(k)	Susana Higuchi (mul)  (1974ko uztailaren 25a -  1995eko azaroaren 17a) Satomi Kataoka (en)  (2006 -  2024)
Seme-alabak	ikusi Keiko Fujimori Kenji Fujimori (en)
Hezkuntza
Heziketa	University of Wisconsin–Milwaukee (en) 1969) master : matematika Alfonso Ugarte School (en) National Agrarian University (en) Estrasburgoko Unibertsitatea : fisika
Hizkuntzak	gaztelania japoniera ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, agronomia-ingeniaria eta unibertsitateko irakaslea
Jasotako sariak	ikusi Collar of the Order of the Star of Romania  (1998) Grand Cross, Special Class of the Order of the Sun of Peru Grand Cross of the Order of Merit of Hungary Knight Grand Cross of the Order of St Michael and St George doctor honoris causa of Keiō University Grand Cordon of the Order of the White Elephant  (1994) Grand Cross of the Order of the Liberator General San Martín Collar of the Order of the Aztec Eagle Knight Grand Cross in the Order of the Netherlands Lion Grand Cross of the Order of the Quetzal Grand Collar of the Order of Good Hope Grand Collar of the Order of Prince Henry Order of Prince Yaroslav the Wise, 1st class Grand Star of the Decoration for Services to the Republic of Austria Star of the Republic of Indonesia Grand Collar of the Order of the Southern Cross Grand Cordon of the Order of Leopold Order of the Elephant Order of Al-Khalifa Knight Grand Cross of the Order of St. Olav‎ Order of Sikatuna Grand Cross with Collar of the Order of the Falcon Elisabet Katolikoaren Ordenaren lepokoa Order of State of Republic of Turkey Grand Cross of the Order of the White Rose of Finland
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Sí Cumple (en) Cambio 90 (en) Nueva Mayoría (en) Peru 2000 (en) Alliance for the Future (en) People's New Party (en) Herri Indarra

Alberto Ken'ya Fujimori Fujimori (Lima, 1938ko uztailaren 28a - ibidem, 2024ko irailaren 11) japoniar jatorrizko politikari perutarra izan zen. Hamar urtez herrialdeko presidentea izan zen, 1990etik 2000 arte. 2024an, 86 urte zituen, minbiziak jota eta hamalau urte preso egon ostean zuela, espetxetik bederatzi hilabete atera eta hil egin zen.

Ibilbidea

Japoniar jatorriko familia batean sortu zen Fujimori; ingeniari agronomoa zen, eta unibertsitateko errektore ere aritu zen, harik eta 1990ean presidente hautatu zuten arte. Alan García ordezkatu zuen boterean 1990ko uztailaren 28an, Mario Vargas Llosa idazle eta beste hautagai nagusia zenari hauteskundeak irabazi ostean. Haren agintaldiko lehenengo urteetan neurri ekonomiko zorrotzak hartu zituen eta Peru nolabait suspertzea lortu. Halaber, Peruko Alderdi Komunistaren aurkako borroka ere tinkoa izan zen.

Ustelkeriak amaiera politikoa ekarri zion, bai eta giza eskubideen inguruan erakutsitako mespretxuzko jarrerak ere. Fujimorik errepresio gogorra ezarri zuen gobernuan izan zen garaian. Estatuko botere guztiak bereganatu zituen 1992an. Indar armatuen laguntzarekin Diputatuen Kongresua itxi, eta botere judiziala ere bere esku hartu zuen. Sendero Luminosoren kontra ekin zion, horretarako giza eskubideak urratzeko eta hainbat krimen egiteko batere erreparorik izan gabe. Salatu dute 300.000 emakume inguruk eta 22.000 gizonezkok esterilizazio behartuak jasan zituztela Fujimoriren agintaldian.

Izan ere, 2009an 25 urteko zigorra ezarri zioten gerra zikinarekin lotu ostean, batik bat 1990eko hamarkadan hainbat ezkertiar gerrillari bahitu eta hil izanagatik. 2010ean beste zigor bat gehitu zioten, ondasun publikoen bidegabeko eralgitzeagatik.

Epaiak gorabehera, herritarren zati esanguratsu bat haren aldeko izan zen.

Ikus, gainera

• Peruko Alderdi Komunista
• Keiko Fujimori

Kanpo estekak

• (Ingelesez):"The Fall of Fujimori" (Public Broadcasting Service).
• (Gaztelaniaz):Heriotzaren berri Naiz.eus agerkari digitalean.

• Datuak: Q133040
• Multimedia: Alberto Fujimori / Q133040