Ahmed I.a
Ahmed I.a | |||
---|---|---|---|
1603 - 1617 ← Mehmed III.a - Mustafa I.a → | |||
Bizitza | |||
Jaiotza | Manisa (en) , 1590eko apirilaren 18a | ||
Herrialdea | Otomandar Inperioa | ||
Bizilekua | Topkapı jauregia | ||
Heriotza | Istanbul, 1617ko azaroaren 22a (27 urte) | ||
Hobiratze lekua | Q55698720 | ||
Heriotza modua | : Tifusa | ||
Familia | |||
Aita | Mehmed III.a | ||
Ama | Handan Sultan | ||
Ezkontidea(k) | Mahfiruz Hatice Hatun Fatma Hatun Kösem Sultan | ||
Bikotekidea(k) | |||
Seme-alabak | ikusi
| ||
Haurrideak | ikusi
| ||
Leinua | Osmanliar Dinastia | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | agintaria | ||
Sinesmenak eta ideologia | |||
Erlijioa | sunismoa | ||
Ahmed I.a (1590eko apirilaren 18a - 1617ko azaroaren 22a) Otomandar Inperioko sultana izan zen 1603tik hil zen arte. Mehmed III.a aitaren (1595-1603) ondorengo izan zen tronu otomandarrean, 13 urte zituela, eta adinez nagusi izan baino lehen tronura iritsi zen lehen sultan otomandarra izan zen.
Bere aurrekoak ez bezala, sultan adeitsu eta sentibera izan zen. Bere alderik gizatiarrena erakutsi zuen anaia Mustafa hilarazteari uko egin zionean.
Eskriman eta ekitazioan iaioa zen oso, eta hizkuntza asko zekizkien.
Bi aldiz ezkondu zen, eta hainbat seme-alaba izan zituen; horien artean, Murad IV.a eta Ibrahim I.a.
Agintaldiko lehen urteetan erabakimen eta indar handia erakutsi zituen baina, aurrerago, haren jokatzeko modua ikusita, ezaugarri horiek ezbaian jarri ziren. Bai Hungarian eta bai Persian egindako gerrek Inperioarentzat alderdi kaltegarriak ekarri zituzten, eta Zsitvatorok-eko Ituna eta gero, 1606an sinatua, Austriak urtero ordaintzen zuen zerga abolitu egin zen. Georgia eta Azerbaijan Persiaren mende jarri ziren.
Ahmed jauregiko bizitzaren plazer eta luxuetan murgildu zen, eta horrela bizi izan zen agintaldia 1617an amaitu zuen arte. Desmoralizazioa eta ustelkeria ohiko bihurtu ziren, bai estamentu publikoetan, eta bai armadan bertan, eta diziplinarik eza eguneroko ezaugarri bihurtu zen.
Tabakoa Otomandar Inperioan haren garaian sartu zela esaten da.
Ahmedek tifusa harrapatu eta horren ondorioz hil zen, 1617an.
Gaur egun, Ahmed batez ere Ahmed sultanaren meskita eraikitzearen ondorioz gogoratzen da. Meskita Urdina izenaz ere oso ezaguna da, eta arkitektura islamikoaren maisulanetako bat da. Ahmed sultana meskita hartako hormen kanpoaldeko mausoleo baten hobiratua dago.
Genealogia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Ahmed I.a |