Igor Ŝafareviĉ

Igor Ŝafareviĉ
Persona informo
Игорь Ростиславович Шафаревич
Naskonomo	Игорь Ростиславович Шафаревич
Naskiĝo	3-an de junio 1923 (1923-06-03) en Ĵitomir,  Sovetunio
Morto	19-an de februaro 2017 (2017-02-19) (93-jaraĝa) en Moskvo
Tombo	Trojekurov-tombejo, 25 55.700206 °N, 37.40895 °O / 55.700206; 37.40895 (mapo) vd
Religio	ortodoksa kristana eklezio vd
Lingvoj	rusa vd
Ŝtataneco	Sovetunio Rusio vd
Alma mater	Matematika Instituto V. A. Steklov - Doktoro pri Fizikaj kaj Matematikaj Sciencoj (1944–1946) fakultato de mekaniko kaj matematiko de la Moskva Ŝtata Universitato (1939–1944) vd
Familio
Infanoj	Andrei Shafarevich (en) vd
Profesio
Okupo	matematikisto universitata instruisto homrajta aktivulo disidento vd
Laborkampo	Algebra geometrio, nombroteorio, algebro, galoja teorio, matematiko, dissent (en) kaj historio de socialismo vd
Doktoreca konsilisto	Boris Delaunay vd
Verkado
Verkoj	teoremo de Ŝafareviĉ-Weil ❦ teoremo de Ŝafareviĉ pri solvebla Galoja grupo ❦ formulo de Grothendieck-Ogg-Ŝafareviĉ ❦ grupo de Tate-Ŝafareviĉ ❦ kriterio de Néron-Ogg-Ŝafareviĉ ❦ teoremo de Golod-Ŝafareviĉ ❦ Социализм как явление мировой истории ❦ From Under the Rubble vd
Postenoj Postenoj prezidanto (1970–1973) vd
Honorigoj Honorigoj (2017)  Leonard Euler Gold Medal (en) (9-a de aprilo 1981)  eksterlanda ano de la Reĝa Societo  Lenin-premio  Prix pour une vie consacrée aux mathématiques (fr)  Dannie Heineman Prize (en)  doctorat honoris causa de l'université Paris-XI (fr) vd
Membrecoj Membrecoj Reĝa Societo de Londono (1981–) Usona Nacia Akademio de Sciencoj (Foreign Associate of the National Academy of Sciences (en) ) (1974–) Usona Akademio de Artoj kaj Sciencoj Serba Akademio de Sciencoj kaj Artoj Leopoldina Rusia Akademio de Sciencoj Nacia Akademio de la Linkoj vd
En TTT	Oficiala retejo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj

Igor Ŝafareviĉ (ruse: Игорь Ростиславович Шафаревич; naskiĝis la 3-an de junio 1923 en Żytomierz, mortis la 19-an de februaro 2017 en Moskvo) – rusa matematikisto okupiĝanta pri algebro, algebra geometrio kaj algebra nombroteorio.

En 1940 finis Moskvan Universitaton, kie lekciis en la jaroj 1944–1975. De 1953 kiel profesoro. De 1943 laboris en Matematika Instituto je la nomo al Steklov ĉe Soveta Akademio de Sciencoj, kie de 1960 estis gvidanto de la fako. En la jaroj 1970–1974 estis prezidanto de Moskva Matematika Instituto. Li estis membro de la germana Leopoldina (1960), Londona Matematika Societo (1974), Usona Nacia Akademio de Sciencoj (1974), Reĝa Societo de Londono (1981). En 1978 ricevis honoran doktorecon de Pariza Universitato.

De la 60-aj jaroj engaĝiĝis en apogo de la viktimoj de komunistaj reprezalioj, Rusa Ortodoksa Eklezio kaj defendmovado pri la homrajtoj kreita de Andrej Saĥarov. Kun la tempo transiris al kritiko de la komunista sistemo laŭ pozicio de la rusa naciismo, ne evitante elementojn kontraŭjudistajn, per kio alproksimiĝis al Aleksandr Solĵenicin, sed malproksimiĝis de demokratiaj medioj.

Publikaĵoj

• Nombroteorio (1985, kunaŭtoro Z. Boreviĉ)
• Fundamentoj de algebra geometrio (1972)
• Geometrioj kaj grupoj (1983, kunaŭtoro V. Nikulin) – monografio dediĉita al esploro de diversaj geometrioj ligitaj kun la erlangena programo de Felix Klein: kvin geometrioj loke identaj kun la surfaco (ebeno, cilindra surfaco, tordita cilindra surfaco, toro, botelo de Klein), geometroj loke identaj kun la tri-dimensia spaco, kristalaj grupoj, hiperbola geometrio.
• Fundamentaj nocioj de algebro (1999) – lernolibro de la moderna algebro ampleksanta laŭvice: kampoj, komutaj ringoj, homomorfioj kaj idealoj, moduloj, algebra dimensio, algebra aspekto de infinitimezaj nocioj, kategorioj, homologia algebro, K-teorio.
• Lineara algebro kaj geometrio (2009, kunaŭtoro A. Remizov)