δικαίωμα

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	το	δικαίωμα	τα	δικαιώματα
γενική	του	δικαιώματος	των	δικαιωμάτων
αιτιατική	το	δικαίωμα	τα	δικαιώματα
κλητική		δικαίωμα		δικαιώματα
Κατηγορία όπως «όνομα» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

δικαίωμα < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική δικαίωμα (δικαιολόγηση), σημασιολογικό δάνειο από τη γαλλική droit

Προφορά

ΔΦΑ : /ðiˈce.o.ma/

τυπογραφικός συλλαβισμός : δι‐καί‐ω‐μα

Ουσιαστικό

δικαίωμα ουδέτερο

1. κάτι που δικαιούται κάποιος, που του το δίνει ένας γραπτός ή άγραφος νόμος ή κάποια αρχή

   ↪ δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι

   → δείτε τις λέξεις καθήκον και υποχρέωση

2. (στον πληθυντικό: δικαιώματα) η αμοιβή που ζητά κάποιος για κάποιο πνευματικό του έργο (π.χ. συγγραφικό)

   ※  Κατ' αρχάς, για την πλήρη αναδημοσίευση άρθρου απαιτείται ρητή άδεια από τον δημιουργό του - ή αυτόν στον οποίο ανήκουν τα πνευματικά δικαιώματα - για να είναι νόμιμη.

   Άγγελος Κυρίτσης, Ο Μόνος Σωστός Τρόπος Για Αντιγραφή Άρθρων από άλλα Site, από pcsteps.gr. Δημοσίευση 2020-06-17. Αρχειοθέτηση 2019-08-29. Προσπέλαση 2020-07-14.

3. (πληροφορική) αγγλικά privilege: δυνατότητα που αποδίδεται ανά κατηγορία χρηστών για να διαβάσουν, γράψουν τα αρχεία ή να εκτελέσουν τα προγράμματα ενός συστήματος

   → δείτε τη λέξη άδεια

Πολυλεκτικοί όροι

• πνευματικά δικαιώματα

Συγγενικά

• δικαιωματικά (επίρρημα)
• δικαιωματικός
• δικαιωματικώς
• δικαιωματούχος
• δικαιωμένος

→ και δείτε τις λέξεις δικαιώνω και δίκαιος

Μεταφράσεις

    δικαίωμα

αγγλικά : right (en) γαλλικά : droit (fr)

    πληροφορική

αγγλικά : privilege (en), permission (en)

Πηγές

• δικαίωμα - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• δικαίωμα - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών.  (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	τὸ	δικαίωμᾰ	τὰ	δικαιώμᾰτᾰ
γενική	τοῦ	δικαιώμᾰτος	τῶν	δικαιωμᾰ́των
δοτική	τῷ	δικαιώμᾰτῐ	τοῖς	δικαιώμᾰσῐ(ν)
αιτιατική	τὸ	δικαίωμᾰ	τὰ	δικαιώμᾰτᾰ
κλητική ὦ!		δικαίωμᾰ		δικαιώμᾰτᾰ
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		δικαιώμᾰτε
γεν-δοτ	τοῖν		δικαιωμᾰ́τοιν
3η κλίση, Κατηγορία 'ὄνομα' όπως «ὄνομα» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

→ ζητούμενο λήμμα

Πηγές

• δικαίωμα - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• δικαίωμα - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.