Klaipėda
 | |
 | |
| Math | dinas, dinas â phorthladd, dinas fawr  |
|---|---|
| Poblogaeth | 158,420 |
| Sefydlwyd |
|
| Pennaeth llywodraeth | Arvydas Vaitkus |
| Cylchfa amser | UTC+2, UTC+03:00 |
| Gefeilldref/i | Gdynia |
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Klaipeda City Municipality |
| Gwlad |  Lithwania |
| Arwynebedd | 98 km² |
| Uwch y môr | 21 ±1 metr |
| Cyfesurynnau | 55.7125°N 21.135°E |
| Cod post | LT-91001 |
| Pennaeth y Llywodraeth | Arvydas Vaitkus |
 | |
Dinas trydydd-fwyaf Lithwania yw Klaipėda (Lithwaneg: amlwg [ˈkɫɐɪˑpʲeːd̪ɐ] (
gwrando)) neu Memel[1]. Dyma lle mae Afon Nemunas yn llifo i mewn i'r Môr Baltig. Klaipėda yw phrifddinas Apskritis Klaipėda.
Mae defnydd o'r enw "Memel", sydd o darddiad Lladin trwy Almaeneg (yn deillio o'r ymadrodd "Castrum Memele", a ddefnyddiwyd gyntaf tua 1250) mewn testunau Cymraeg i gyfeirio at y ddinas hon wedi cael ei defnyddio mor bell yn ôl â'r 16g. "Memel" hefyd yw'r enw Almaeneg a'r enw Saesneg hanesyddol am y ddinas.
Mae Porthladd Klaipėda yn bwysig yn yr ardal. Mae'r porthladd fel arfer yn rhydd o iâ'r Môr Baltig. Bu dan reolaeth y Marchogion Tiwtonaidd, Prwsia, yr Ymerodraeth Almaenig, yr Entente, Lithwania, a'r Trydydd Reich. Daeth y ddinas yn rhan o Lithwania tra roedd yn Weriniaeth Sosialaidd Sofietaidd.
Parhaodd Klaipėda yn rhan o Lithwania yn dilyn annibyniaeth y wlad. Gostyngodd y boblogaeth o 207,100 yn 1992 i 177,823 yn 2011. Mae cyrchfannau glan môr poblogaidd yn agos at Klaipėda yn Nida i'r de ar y Dafod Curoniaidd, a Palanga i'r gogledd.
Adeiladau a chofadeiladau
[golygu | golygu cod]- Amgueddfa Fort Wilhelm
- Arena Švyturys
- Castell Klaipėda
- Cofadeilad Arka
- Goleudy Klaipėda
- Llyfrgell Ieva Simonaitytė
- Prifysgol Klaipėda
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]Dolenni allanol
[golygu | golygu cod]
- (Saesneg) Gwefan swyddogol y ddinas Archifwyd 2016-03-04 yn y Peiriant Wayback