Seleuk I Nikator
Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Seleuk I Nikator | |
---|---|
Basileus Seleučkog carstva | |
Vladavina | 309. - 281. p.n.e. |
Prethodnik | Aleksandar IV |
Nasljednik | Antioh I Soter |
Supružnik | Apama Stratonika |
Djeca | Antioh I Soter Arhaeus Fila |
Dinastija | Seleukidi |
Otac | Antiohus |
Majka | Laodice |
Rođenje | 358. p.n.e. Makedonija |
Smrt | 281. p.n.e. (u 77. godini) Trakija |
Seleuk I Nikator (starogrčki: Σέλευκος Α΄ Νικάτωρ; 358. - 281. p.n.e.) je bio jedan od dijadosa i osnivač Seleučkog carstva. Pošto je ranije služio kao pješadijski general Aleksandra Velikog, uzeo je titulu basileus i uspostavio Seleučko carstvo nad većim dijelom teritorija na Bliskom istoku koje je Aleksandar osvojio. Nakon smrti Aleksandra Velikog u junu 323. godine p.n.e., Seleuk je podržao Perdiku, regenta Aleksandrovog carstva, koji ga je imenovao satrapom Babilona 323. godine p.n.e. Međutim, nakon izbijanja ratova dijadosa 322. godine p.n.e. Perdikini vojni neuspjesi protiv Ptolemeja u Egiptu su doveli do pobune njegovih vojnika u Peluzijumu. Nakon toga Perdika je izdan i ubijen u zavjeri u kojoj su učestvovali Seleuk, Piton i Antigon 321. godine p.n.e. Nakon toga Seleuk je postao satrap Babilona pod novim regentom Antipaterom. Međutim, rat dijadosa se nastavio i Antigon je prisilio Seleuka da napusti Babilon. Seleuk se vratio u Babilon 312. godine p.n.e. uz podršku Ptolemeja. Nakon toga, Seleuk je nemilosrdno proširio svoje carstvo osvojivši Perziju i Mediju prozvavši se Nikator (Pobjednik). Nakon smrti Aleksandra IV, odlučio je da vlada iz Babilona ogromnim istočnim dijelom Aleksandrovog carstva.
Nakon dvije godine rata, Seleuk 303. godine sklapa mir sa indijskim carem Chadragupta Maurya u zamjenu za 500 ratnih slonova, koji su imali odlučujuću ulogu protiv Antigona u bici kod Ipsa 301. godine p.n.e. i protiv Lizimaha u bici kod Korupedija 281. godine p.n.e. Nakon pobjede nad Antigonom i Lizimahom zauzeo je bez otpora cijelu Anadoliju. Potaknut ovim uspjehom, Seleuk je želio osvojiti Lizimahove evropske teritorije, prije svega Trakiju i Makedoniju. Ali po dolasku u Trakiju 281. godine p.n.e., Seleuk je ubijen od strane Ptolemeja Keranusa koji je potražio utočište kod njega zajedno sa svojom sestrom Lisandrom. Ubistvom Seleuka zaustavljeno je zauzimanje Trakije i Makedonije, čime se otvorio put Ptolemeju Keranusu da zauzme Lizimahove bivše teritorije. Seleuka je naslijedio njegov sin Antioh I Soter kao vladar Seleučkog carstva. Seleuk je osnovao veliki broj novih gradova tokom svoje vladavine, uključujući Antiohiju (300. godine p.n.e.), a na rijeci Tigris je uspostavio Seleukiju, novi glavni grad Seleučkog carstva.