Rita Hayworth
Rita Hayworth | |
---|---|
Ime pri rođenju | Margarita Carmen Cansino |
Rođenje | Brooklyn, New York City, New York, SAD | 17. oktobar 1918.
Smrt | 14. maj 1987 New York City, New York, SAD | (68 godina)
Godine rada | 1931–1972. |
Važniji filmovi i/ili serije | Gilda |
Rita Hayworth (rođena kao Margarita Carmen Cansino) bila je američka glumica, plesačica i producentica. Slavu je postigla tokom četrdesetih godina prošlog stoljeća kao jedna od glavnih zvijezda ere, pojavivši se u 61 filmu tokom karijere koja je trajala 37 godina. Novinari su skovali izraz "Boginja ljubavi" da bi opisali Hayworth nakon što je postala najglamurozniji idol s velikih ekrana četrdesetih. Bila je vrhunska pin-up djevojka, tj. seks-simbol savezničkim vojnicima tokom Drugog svjetskog rata.[1] Možda je najpoznatija po ulozi u film noiru Gilda (1946), nasuprot Glennu Fordu, u kojem je glumila fatalnu ženu u svojoj prvoj velikoj dramskoj ulozi. Također je poznata po nastupima u filmovima Samo anđeli imaju krila (1939), Dama iz Šangaja (1947), Pal Joey (1957) i Odvojeni stolovi (1958). Fred Astaire, s kojim je snimila dva filma, Nikad se nećeš obogatiti (1941) i Nikad nisi bila ljepša (1942), jednom ju je nazvao njegovim omiljenim plesnim partnerom. Također je glumila u Technicolorovom mjuziklu Djevojka s naslovnice (1944), sa Geneom Kellyjem.
Uvrštena je među 25 najvećih ženskih filmskih zvijezda svih vremena u izboru Američkog filmskog instituta "100 godina AFI-ja... 100 zvijezda". Godine 1980. dijagnosticirana joj je Alzheimerova bolest, što je doprinijelo njenoj smrti u 68. godini. Otkrivanjem te činjenice javnosti i raspravom o njenoj bolesti skrenuta je pažnja na tu bolest, koja je većini u to vrijeme bila uglavnom nepoznata. To je dovelo i do porasta javnog i privatnog finansiranja istraživanja Alzheimerove bolesti.
Filmografija
[uredi | uredi izvor]- 1934: Cruz Diablo
- 1935: Dante's Inferno
- 1935: Under the Pampas Moon
- 1935: Charlie Chan u Egiptu
- 1935: Paddy O'Day
- 1936: Human Cargo
- 1936: Meet Nero Wolfe
- 1936: Rebellion
- 1937: Old Louisiana
- 1937: Hit the Saddle
- 1937: Trouble in Texas
- 1937: Criminals of the Air
- 1937: Girls Can Play
- 1937: The Game That Kills
- 1937: Paid to Dance
- 1937: The Shadow
- 1938: Who Killed Gail Preston?
- 1938: Special Inspector
- 1938: There's Always a Woman
- 1938: Convicted
- 1938: Juvenile Court
- 1938: The Renegade Ranger
- 1939: Homicide Bureau
- 1939: The Lone Wolf Spy Hunt
- 1939: Samo anđeli imaju krila
- 1940: Music in My Heart
- 1940: Blondie on a Budget
- 1940: Susan and God
- 1940: The Lady in Question
- 1940: Angels Over Broadway
- 1941: The Strawberry Blonde
- 1941: Affectionately Yours
- 1941: Blood and Sand
- 1941: Nikad se nećeš obogatiti
- 1942: Priče s Manhattana
- 1942: My Gal Sal
- 1942: Nikad nisi bila ljepša
- 1944: Djevojka s naslovnice
- 1945: Tonight and Every Night
- 1946: Gilda
- 1947: Down to Earth
- 1947: Dama iz Šangaja
- 1948: The Loves of Carmen
- 1952: Affair in Trinidad
- 1953: Salome
- 1953: Miss Sadie Thompson
- 1957: Fire Down Below
- 1957: Pal Joey
- 1958: Odvojeni stolovi
- 1959: They Came to Cordura
- 1959: The Story on Page One
- 1962: The Happy Thieves
- 1964: Circus World
- 1965: The Money Trap
- 1966: The Poppy Is Also a Flower
- 1967: L'Avventuriero
- 1968: I Bastardi
- 1970: Road to Salina
- 1971: The Naked Zoo
- 1972: The Wrath of God
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Rita Hayworth, 68, films' 'Love Goddess'". Chicago Tribune. Associated Press. 16. 5. 1987. str. 8.
Dodatna literatura
[uredi | uredi izvor]- John Kobal: Rita Hayworth: The Time, The Place and the Woman. W.W. Norton, New York, 1977, ISBN 0-393-07526-5
- Joe Morella, Edward Z. Epstein: Rita. The Life of Rita Hayworth. Allen, London, 1983, ISBN 0-385-29265-1
- Gerald Peary: Rita Hayworth: A Pyramid Illustrated History of the Movies. Harcourt, 1976, ISBN 0-515-04116-5
- Gene Ringgold: The Films of Rita Hayworth. Citadel Press, Secaucus, NJ, 1974, ISBN 0-8065-0439-0
- Caren Roberts-Frenzel: Rita Hayworth: A Photographic Retrospective. Abrams, New York, 2001, ISBN 0-8109-1434-4
- James Hill: Rita Hayworth: A Memoir. Robson, 1983, ISBN 0-671-43273-7
- Adrienne L. MacLean: Being Rita Hayworth. Labor, Identity and Hollwood Stardom. Rutgers University Press, Novi Brunswick 2004, ISBN 0-8135-3389-9
- Neil Grant: Rita Hayworth in Her Own Words. Hamlyn, London, 1992, ISBN 0-600-57459-8