Idi na sadržaj

Nobelova nagrada za ekonomiju

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Objavljivanje dobitnika za 2008.

Nagrada Švedske banke za ekonomske nauke u znak sjećanja na Alfreda Nobela (na švedskom: Sveriges Riksbanks pris i ekonomisk vetenskap till Alfred Nobels minne) jeste nagrada koja se dodjeljuje svake godine za vanserijske intelektualne doprinose u oblasti ekonomije u spomen Alfreda Nobela.[1][2][3] Nagradu je osnovala Švedska banka [4] (najstarija centralna banka na svijetu) 1968. na 300. godišnjicu njenog osnivanja.[5][6][7][8] Iako ta nagrada nije utemeljena na testamentu Alfreda Nobela 1895,[9] laureati iz ekonomije primaju diplomu i zlatnu medalju od švedskog kralja 10. decembra u Stokholmu na istoj ceremoniji na kojoj i dobitnici Nobelove nagrade[10][11] iz fizike, hemije, fiziologije ili medicine i književnosti. Iznos novčane nagrade za ekonomiju jednak je drugim nagradama.

Prestiž ove nagrade djelimično proističe iz njenog povezivanja sa nagradama stvorenim na osnovu testamenta Alfreda Nobela, što je često bilo izvor kontroverzi, jer su se četiri Nobelova rođaka formalno distancirala od nagrade za ekonomske nauke.[12][13] Nagrada se obično naziva Nobelova nagrada za ekonomiju[14] ili, tačnije, Nobelova memorijalna nagrada za ekomomiju i njome upravlja Nobelova fondacija zajedno sa Nobelovim nagradama.[15] Dobitnici nagrade za ekonomske nauke biraju se na sličan način kao i proglašavaju se uz dobitnike Nobelove nagrade, a nagradu za ekonomske nauke dobijaju na ceremoniji dodjele Nobelove nagrade.[9][16]

Prvi put je dodijeljena je 1969. holandskom ekonomisti Janu Tinbergenu i norveškom ekonomisti Ragnaru Frischu "za razvoj i primjenu dinamičkih modela za analizu ekonomskih procesa".[8][17][18]

U februaru 1995. odlučeno je da nagrada za ekonomiju bude definisana kao nagrada za društvene nauke, otvarajući tako Nobelovu nagradu velikim doprinosima iz drugih oblasti, kao što su političke nauke, psihologija i sociologija. Također, struktura Komiteta za nagradu za ekonomiju je izmijenjena, budući da sada dva člana nisu ekonomisti, dok se ranije komitet ove nagrade sastojao od pet ekonomista.

Također pogledajte

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ "Hart and Holmström awarded the Prize in Economic Sciences for 2017". Stockholm: Sveriges Riksbank. 10 October 2016. Arhivirano s originala, 25 August 2018. Pristupljeno 25 August 2018.
  2. ^ "Prize in Economic Sciences". Stockholm: The Royal Swedish Academy of Sciences. Arhivirano s originala, 12 June 2018. Pristupljeno 25 August 2018.
  3. ^ "Beslut om titel på ekonomipriset [Resolution on the economics award's name]" (jezik: švedski). Stockholm: Sveriges Riksbank. 6 July 2006. Arhivirano s originala, 20 August 2018. Pristupljeno 20 August 2018.
  4. ^ "Streams during Nobel Week 2023". NobelPrize.org (jezik: engleski). 3 November 2023. Arhivirano s originala, 2023-11-21. Pristupljeno 2023-11-21.
  5. ^ "Nobel Prize". Encyclopædia Britannica. 2007. Arhivirano s originala, 29 April 2015. Pristupljeno 29 November 2018.
  6. ^ "The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel". Sveriges Riksbank. Arhivirano s originala, 5 March 2013. Pristupljeno 12 December 2012. Sveriges Riksbank's Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel was established with a donation to the Nobel Foundation in connection with the Riksbank's 300th anniversary in 1968
  7. ^ "The Nobel Prize". The Nobel Foundation. Arhivirano s originala, 5 April 2006. Pristupljeno 7 November 2007. In 1968, Sveriges Riksbank established The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel, founder of the Nobel Prize
  8. ^ a b "The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel". The Nobel Foundation. Arhivirano s originala, 5 April 2006. Pristupljeno 7 November 2007. In 1968, Sveriges Riksbank (Sweden's central bank) established this Prize in memory of Alfred Nobel, founder of the Nobel Prize
  9. ^ a b "Nomination and selection of economic sciences laureates". NobelPrize.org. Stockholm: The Nobel Foundation. 4 July 2018. Arhivirano s originala, 10 May 2020. Pristupljeno 5 November 2021. Not a Nobel Prize[:] The prize in economic sciences is not a Nobel Prize. In 1968, Sveriges Riksbank (Sweden’s central bank) instituted 'The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel', and it has since been awarded by the Royal Swedish Academy of Sciences according to the same principles as for the Nobel Prizes that have been awarded since 1901.
  10. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom statutes-econ
  11. ^ "Nominating and awarding" Arhivirano 12. 1. 2018. na Wayback Machine, in "Prize in Economic Sciences", Royal Swedish Academy of Sciences. Retrieved 4 July 2017.
  12. ^ "Alfred Nobels familie tar avstand fra økonomiprisen". Aftenposten. Arhivirano s originala, 2017-04-22. Pristupljeno 2017-04-21.
  13. ^ "Nobel descendant slams Economics prize - The Local". 2005-09-28. Arhivirano s originala 2015-06-24. Pristupljeno 2023-11-21.CS1 održavanje: bot: nepoznat status originalnog URL-a (link)
  14. ^ Hird., John A. (2005). Power, Knowledge, and Politics. American governance and public policy. Georgetown University Press. str. 33. ISBN 978-1-58901-048-2. OCLC 231997210. the Bank of Sweden Prize in Economic Science in Memory of Alfred Nobel, commonly referred to as the 'Nobel Prize in Economics'
  15. ^ "Organization Structure: Spreading Information About the Nobel Prize". The Nobel Foundation. Arhivirano s originala, 2017-01-06. Pristupljeno 2014-11-26.
  16. ^ "Winners of the Nobel Prize for Economics". Encyclopedia Britannica (jezik: engleski). Arhivirano s originala, 2019-05-15. Pristupljeno 2021-09-16.
  17. ^ "Jan Tinbergen" Arhivirano 3. 12. 2007. na Wayback Machine (2007), in Encyclopædia Britannica, accessed November 16, 2007, from Encyclopædia Britannica Online: <http://www.britannica.com/eb/article-9380801>.
  18. ^ "Ragnar Frisch" Arhivirano 2. 12. 2007. na Wayback Machine (2007), in Encyclopædia Britannica, accessed 16 November 2007, from Encyclopædia Britannica Online: <http://www.britannica.com/eb/article-9364984r>.

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Nobelova_nagrada_za_ekonomiju&oldid=3659903"