Makljenovac (Doboj)
Makljenovac | |
|---|---|
Naseljeno mjesto | |
  Makljenovac | |
| Koordinate: 44°42′27″N 18°02′57″E / 44.7076°N 18.0493°E | |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Republika Srpska |
| Grad | Doboj |
| Stanovništvo (2013) | |
| • Naseljeno mjesto | 1.210 |
| Vremenska zona | CET (UTC+1) |
| • Ljeti (DST) | CEST (UTC+2) |
| Pozivni broj | (+387) 53 |
| Matični broj | 207594[1] |
| Matični broj grada | 20141 |
Makljenovac je naseljeno mjesto u gradu Doboju, Bosna i Hercegovina.
Historija
[uredi | uredi izvor]Kada su Rimljani definitivno pokorili Ilire 9. godine n.e., javljaju se utvrđenja kao dio sistema pacifikacije (pax romana), koji se sastojao u odvođenju u ropstvo, raseljavanju, masovnom regrutovanju, te konfiskovanju zemlje i prirodnih resursa. U pogledu romanizacije, politiku Rima najvećim je dijelom provodila rimska vojska. Za njihove potrebe podignuti su vojni logor - kastrum i civilno naselje – kanabe, neposredno iznad ušća Usore u Bosnu, oko 4 kilometra južno od Doboja. Nadmorska visina lokaliteta na Gradini iznosi 144 m. Pokrivao je teritoriju ilirskog plemena Desitijati.
Arheologija
[uredi | uredi izvor]Na teritoriji naselja postoje dva arheološka lokaliteta.
Lokalitet Gradina
[uredi | uredi izvor]Ovdje je Rimski vojni logor u Makljenovcu. Prvi ga je registrovao Vaclav Radimski prilikom istraživanja rimskog utvrđenja na obližnjem brežuljku „Crkvenica“. Civilno naselje (canabae), koje se nalazilo oko 200 m zapadno od kastruma, ustanovio je kasnije Karl Patch. U periodu od 1965. do 1969. godine, sredstvima Zemaljskog muzeja u Sarajevu, izvedena su naredna sistematska istraživanja. Dr Irma Čremošnik vodila je istraživanja kastruma i dijelova kanabea. Arheološko područje - antički vojni logor i civilno naselje u Makljenovcu proglašeno je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.[2]
Lokalitet Crkvina
[uredi | uredi izvor]Arheološki lokalitet – Crkvina u Makljenovcu proglašen je takođe za nacionalni spomenik BiH.[3]
Čine ga ostaci civilizacija od peleolita do srednjeg vijeka.
Paleolitski nalazi su iz doba musterijena, i pripadaju neandertalskom čovjeku, od prije oko 25.000 godina.
Iz neolita je zemunica i šest jama, sa tragovima ognjišta.
Iz bronzanog doba je bogat nalaz ukrašene keramike.
Keramika pripada i željeznom dobu, uz koju je i fibula.
Iz rimskog perioda je nekoliko ulomaka nadgrobnih ploča rimskih vojnika uz mnoštvo novčića, dijelova alata, ključeva i građevinskog materijala.
Bizantski period je zastupljen sa ostacima tvrđave, građene po principu riblje kosti. To je doba cara Justinijana I, koji je izgradio veći broj tvrđava na teritoriji Bosne i Hercegovine (Debelo brdo, Tvrđava Koštun, Stari grad Blagaj,...).
Nakon doseljavanja lokalitet su koristili i Slaveni, što je utvrđeno nalazima iz nekropole iz tog vremena.
Stanovništvo
[uredi | uredi izvor]| Sastav stanovništva – naselje Makljenovac | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013.[4] | 1991.[5] | 1981.[6] | 1971.[7] | ||||
| Osoba | 1 210 (100,0%) | 2 164 (100,0%) | 2 057 (100,0%) | 1 705 (100,0%) | |||
| Bošnjaci | 941 (77,77%) | 1 135 (52,45%)1 | 943 (45,84%)1 | 891 (52,26%)1 | |||
| Srbi | 174 (14,38%) | 93 (4,298%) | 90 (4,375%) | 27 (1,584%) | |||
| Hrvati | 66 (5,455%) | 753 (34,80%) | 801 (38,94%) | 776 (45,51%) | |||
| Bosanci | 7 (0,579%) | – | – | – | |||
| Muslimani | 6 (0,496%) | – | – | – | |||
| Nisu se izjasnili | 6 (0,496%) | – | – | – | |||
| Nepoznato | 6 (0,496%) | – | – | – | |||
| Ostali | 3 (0,248%) | 63 (2,911%) | 21 (1,021%) | 5 (0,293%) | |||
| Pravoslavci | 1 (0,083%) | – | – | – | |||
| Jugoslaveni | – | 120 (5,545%) | 202 (9,820%) | 6 (0,352%) | |||
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Ivo Bojanovski, Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine, 1988 - BOSNA I HERCEGOVINA U ANTIČKO DOBA
- Irma Čermošnik, U GZM u Sarajevu, NS 39, Sarajevo: 1984. -Rimski castrum kod Doboja”,
- Radoslav Dodig, Znanstveni skup, Sinj, 10.-13. listopada 2006 RIMSKI KOMPLEKS NA GRAČINAMA. VOJNI TABOR ILI…?
- Đuro Basler, -Arheološki lokalitet Crkvina kod Makljenovca
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Sistematski spisak općina i naseljenih mjesta u Bosni i Hercegovini" (PDF). fzs.ba. Arhivirano s originala (PDF), 5. 3. 2016. Pristupljeno 19. 1. 2016.
- ^ "Nacionalni spomenik". Arhivirano s originala, 4. 8. 2022. Pristupljeno 2. 11. 2016.
- ^ "Nacionalni spomenik Crkvina". Arhivirano s originala, 5. 12. 2021. Pristupljeno 2. 11. 2016.
- ^ "Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik". popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Arhivirano s originala, 7. 4. 2021. Pristupljeno 7. 4. 2021.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva Republike Bosne i Hercegovine 1991. (str. 37)" (PDF). fzs.ba. Pristupljeno 19. 1. 2016.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 19. 1. 2016.
- ^ "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 19. 1. 2016.
