Igraće karte
Igraće karte je naziv za posebno pripremljeni karton, debeli papir, tanki karton, plastificirani papir, mješavine pamučnog papira ili tanke plastike koja je označena prepoznatljivim motivima i koji služe za igranje kartaških igara. Često prednja (lice) i stražnja strana svake karte imaju završnu obradu kako bi se olakšalo rukovanje. Najčešće se koriste za igranje kartaških igara, a koriste se i u magičnim trikovima, kardistriji,[1][2] bacanju karata,[3] i pravljenju kuće od karata; karte se također mogu skupljati. Obično su veličine dlana radi lakšeg rukovanja i obično se prodaju zajedno u setu kao špil karata ili paket karata.
Nisu sve igraće karte jednake. Razlikuju se po tipovima kartaških igara za koju su namijenjene. Svaka igraća karta u špilu je različita, a označene su bojom, simbolima i različitim motivima po kojima se karte daju lako složiti. Najčešći tip igraćih karata na Zapadu je standardni paket od 52 karte francuske boje, od kojih je najrasprostranjeniji dizajn engleski uzorak,[a] praćen belgijsko-đenovskim uzorkom.[4] Međutim, mnoge zemlje koriste druge, tradicionalne vrste igraćih karata, uključujući one koje su njemačke, italijanske, španjolske i švicarske boje. Tarot karte su stari žanr igraćih karata koji je još uvijek vrlo popularan u Francuskoj, srednjoj i istočnoj Evropi i Italiji. Prilagođeni špilovi tarot karata se također koriste za proricanje; uključujući čitanje tarot karata i kartomantiju.[5] Azija, također, ima regionalne karte kao što su japanska hanafuda, kineske karte prilagođene novcu ili indijska ganjifa. Poleđina karti je često prekrivena uzorkom koji će otežati igračima da gledaju kroz prozirni materijal da bi pročitali tuđe karte ili da identifikuju karte po manjim ogrebotinama ili tragovima na leđima.
Karte za igranje su dostupne u velikom broju stilova, jer špilovi mogu biti proizvedeni po narudžbi za takmičenja, kockarnice[6] i mađioničare[7] (ponekad u obliku špilova za trikove),[8] napravljeni kao promotivni artikli,[9] ili namijenjeni za suvenire,[10][11] umjetnička djela, edukativni alati,[12][13][14] ili brendirani pribor.[15] Špilovi karata ili čak pojedinačne karte se također sakupljaju kao hobi ili za novčanu vrijednost.[16][17]
Vjeruje se da su se prvim igraćim kartama služili u Istočnoj Aziji (Koreja i Kina), a kasnije su, preko Indije i Egipta, donesene u Evropu. Danas se u različitim dijelovima svijeta koriste različiti špilevi igraćih karata za igre koje su karakteristične za to područje. Tako postoje:
Mađarice
[uredi | uredi izvor]Žir Tref |
Zelena Pik |
Crvena Herc |
Bundeva Karo |
---|---|---|---|
U Hrvatskoj, Austriji, Mađarskoj, Slovačkoj, Češkoj i Sloveniji najpopularnije su igraće karte Mađarice. Špil se sastoji od 32 karte, po 8 u svakoj boji. Boje su: žir (tref), zelena/zelje (pik), bundeva/tikva (karo) i crvena/srce (herc). Karte su poredane kao VII (7), VIII (8), IX (9), X (10), dečko, dama, kralj, as.
Unter, dama i as simbolički označavaju historijske osobe i godišnja doba. Tako imamo:
- Crvena
- dečko - Kuoni der Hirt
- dama - Hermann Geszler
- as - Proljeće
- Bundeva
- dečko - Itell Reding
- dama - Stüssi der Flurstütz
- as - Ljeto
- Zelena
- dečko - Walter Fürst
- dama - Urlich Rudenz
- as - Jesen
- Žir
- dečko - Rudolf Harras
- dama - Wilhelm Tell
- as - Zima
Najpopularnija kartaška igra koja se igra s ovim tipom igraćih karata jest belot.
Italijanske karte
[uredi | uredi izvor]Italijanske igraće karte u špilu sadrže 40 igraćih karata, po 10 u četiri različite boje: špade, kupe, denari i baštoni. Karte imaju vrijednost: 2, 3, 4, 5, 6, 7, as, dečko, dama i kralj. Najpoznatije igra koje se igraju ovim kartama jesu briškula i trešeta.
Špade Pik |
Kupe Herc |
Denari Karo |
Baštoni Tref |
---|---|---|---|
Angloameričke igraće karte
[uredi | uredi izvor]Ovaj špil karata sadrži 52 igraće karte, po trinaest u svakoj od četiri boje. Boje su: pik (♠), herc (♥), karo (♦) i tref (♣). Karte su po hijerarhiji poredane: 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, J (Jack), Q (Queen), K (King), A (Ace). S ovim tipom karata može se igrati poker, preferans, bridž, black Jack (ajnc) i dr.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Pang, Kevin (April 21, 2015). "72 Hours Inside the Eye-Popping World of Cardistry". Vanity Fair. Pristupljeno 29 July 2019.
- ^ Cepeda, Esther (July 26, 2019). "Cardistry transforms deck of cards into performance art". Post Independent. Pristupljeno 28 July 2019.
- ^ Klimek, Chris (November 30, 2018). "Ricky Jay Remembered, From The Wings: An Assistant's Thoughts On the Late Magician". NPR. Pristupljeno 29 July 2019.
The second act climaxed with him throwing cards into watermelon, first the squishy interior, then the "pachydermatic outer melon layer."
- ^ Pattern Sheet 80 at i-p-c-s.org. Retrieved 23 August 2020.
- ^ Decker, Depaulis i Dummett 1996, str. ix.
- ^ Kaplan, Michael (June 29, 2016). "How 'Advantage Players' Game the Casinos". The New York Times. Pristupljeno 6 August 2019.
- ^ Wong, Alex (April 4, 2019). "How young magicians are learning to cast a spell on a modern audience". National Post. Pristupljeno 29 July 2019.
- ^ Mallonee, Laura (November 9, 2018). "The Secret Tools Magicians Use to Fool You". Wired. Pristupljeno 6 August 2019.
- ^ Hegel, Theresa (January 10, 2018). "Smart Promotional Items at CES". Advertising Specialty Institute. Pristupljeno 29 July 2019.
- ^ Sawyer, Miranda (June 2, 2019). "'The public has a right to art': the radical joy of Keith Haring". The Guardian. Pristupljeno 29 July 2019.
His art is everywhere. There are Haring T-shirts, Haring shoes, Haring chairs. You can buy Haring baseball hats and badges and baby-carriers and playing cards and stickers and keyrings.
- ^ Wilson, Lexi (December 1, 2018). "A new deck of cards with a Bakersfield twist". Bakersfield Now. Pristupljeno 29 July 2019.
- ^ Xinhua (2019-05-17). "Shanghai uses playing cards to promote garbage sorting". China Daily. Pristupljeno 29 July 2019.
- ^ "N.Y card collection includes 6,356 decks". NBC News. Associated Press. 2008-10-12. Pristupljeno 30 July 2019.
- ^ Stack Commerce (January 16, 2018). "These playing cards help you learn about design". Popular Science. Arhivirano s originala, July 29, 2019. Pristupljeno 29 July 2019.
- ^ Ramzi, Lilah (February 25, 2019). "All Dressed Up and Nowhere to Go: The Best Looks to Wear at Home". Vogue. Pristupljeno 29 July 2019.
Tiffany & Co. playing cards, $115
- ^ Seideman, David (January 18, 2019). "Trading Cards Continue To Trounce The S&P 500 As Alternative Investments". Forbes. Pristupljeno 6 August 2019.
- ^ Sullivan, Paul (March 23, 2018). "Trading Cards: A Hobby That Became a Multimillion-Dollar Investment". The New York Times. Pristupljeno 6 August 2019.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- Carta Mundi - vodeći svjetski proizvođač igraćih karata
- International Playing Card Society
- Playing Cards Online Arhivirano 11. 8. 2018. na Wayback Machine
- United States Playing Card Company
- Alida, posebne i rijetke karte Arhivirano 3. 4. 2007. na Wayback Machine
Greška kod citiranja: <ref>
oznake postoje za grupu pod imenom "lower-alpha", ali nije pronađena pripadajuća <references group="lower-alpha"/>
oznaka, ili zatvarajući </ref>
nedostaje