Reims

Reims
An ti-kêr.
Melestradurezh
Stad	Frañs
Rannvro	Grand Est
Departamant	Marne
Arondisamant	Reims (isprefeti)
Kanton	Pennlec'h dek kanton : I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, X
Kod kumun	51454
Kod post	51100
Maer Amzer gefridi	Arnaud Robinet (H) 2014-2026
Etrekumuniezh	Communauté d'agglomération de Reims Métropole
Lec'hienn web	http://www.reims.fr
Poblañsouriezh
Poblañs	180 318 ann. (2020)
Stankter	3 835 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	49°15′46″N 4°2′5″E
Uhelderioù	bihanañ 80 m — brasañ 135 m
Gorread	47,02 km²

Reims zo unan eus kêrioù bras Reter Bro-C'hall. Un isprefeti eus departamant Marne eo, er Grand Est

Douaroniezh

War ar stêr Vesle emañ Reims.

Anv

Hen impalaeriezh roman

• Civitas Remorum
• Durocor(torum) Rem(orum), (CIL III, 4466)
• Duricortora (Strabon, IV, III, 5), pe Durocorterum (IV, 194)
• Durocortoron (Ptolemaios, II, 9, 6)
• Durocorter(...) (CIL XVII, 9158, kolonen hent Tongeren)
• Durocortorum (Int. Ant; Taolenn Peutinger)
• Civitas Remor(um) foeder(ata) (CIL XII, 1855 & 1869; Plinus, Hist. Nat. IV, 17, 106)

Impalaeriezh roman diwezhañ

• Durocortorum (lizher Diokletian ha Maximian, bloaz 291)
• Civitas Remorum (Sened Iliz Arles, 314)
• Remi (Amm. Marcell.; Codex Theodosius, bloaz 366; Not. Dign., XI, 34; XLII, 42)
• Metropolis Civitas Remorum (Not. Gall. 6, 1)
• Remorum Urbs (Jerom. Ep. 123, 5)
• Remensis (Not. Dign. IX, 36; XI, 56 & 76)

Hen krennamzer

• Remi (Sidonius Apollinaris, Ep. IX, 7, 1; Fortunatus, carm. III, 15; Gregor Teurgn, HF IV, 23 & 50)
• Urbs Remorum (Remigius, Ep. austrasicae 4, 2)
• Remensis (Rimensis) Urbs (Gregor Teurgn, HF, 11, 31, hag all)
• Remensis oppidum (Gregor Teurgn, Vit. Mart. III, 17)
• Remensis Urs (pe Civitas) (Pseudo Fortunatus, Vita Remedii, 5 & 14)
• Remus Civitas (Gregor Teurgn, HF, IV, 17; senedoù Iliz Paris, 614, Clichy, 627 (Roll merzherien Jerom, 23 Eost; Pseudo Fredegarius, Chron. IV, 56 & 83)

Ardamezioù

En argant e daou skoultrig loreenn geotet ha divlammellet, e gab en glazur hadet gant flourdiliz en aour

Istor

Henamzer

Da vare brezelioù Galia, pobl ar Remi e oa a du gant Jul Kezar, hag anvet gantañ "mignoned Roma".

Pa oa aozet heñchoù roman, Durocortorum en em gavas kreiz ur c'hroashent meur ː eus Lyon war zu ar c'hreisteiz, ha Bononia (Boulogne-sur-Mer) war zu gwalarn, hag eus Sens war zu ar mervent, ha Trier, war zu ar biz.

Gouarnour ar rannvro Belgica e oa staliet da gentañ e Durocortorum, e penn kentañ ar c'hantved kentañ, kent ma oa kaset da Drier war dro penn diwezhañ ar c'hantved.

Durocortorum e chomas a du gant Roma e-kerzh emsav Civilis.

Deut da vezhañ pennlec'h ar rannvro Belgica Secunda, Durocortorum e welas ivez tont meur a zoudarded evit difenn Galia diouzh ar varbared o tont eus an tu all d'ar Rhin ː an impalaer Juluan, evit brezeliñ a-enep an Alamaned er bloaz 356; Jovian, eus 363 da 367 adarre a-enep an Alamaned.

Er bloaz 407, ar vro a zo goloet gant barbared deut eus Germania, Durocortorum da heul.

Krennamzer

• Reims e oa da gentañ un eskopti. Savet eo da arc'heskopti er bloaz 774. Adalek Fulub-Aogust, 1179, betek an dispac'h gall, holl ar rouanez Bro-C'hall a zo bet sakret e Reims, nemet Herri IV, Napoleon, Loeiz XVII.
• Brudet eo anv Reims evel hini ar gêr ma veze kurunennet rouaned Bro-C'hall, pa veze klasket krouiñ un henvoaz diwar skouer ar roue Hlodwig Iañ.

XIXvet kanved

• Aloubet eo bet Reims gant ar Russed ar 17t C'hwevrer 1814.

XX^vet kantved

Brezel-bed kentañ

• 
  Reims e 1916.

• Distrujoù bras a voe er gumun (tremen 60%).
• Roet e voe ar Groaz Brezel 1914-1918 d'ar gumun.

Eil brezel-bed

• Roet e voe ar Groaz Brezel 1939-1945 d'ar gumun.

Monumantoù ha traoù heverk

• 
  Iliz-veur Reims.

• An iliz-veur.
• Iliz Sant-Remi (lec'h ma oa miret an Orsel-Sakr)

Tud

• Jovinus, koñsul roman
• Colbert
• Gobelin
• Pluche
• Ruinart
• Linguet
• Tronson-Ducoudray,
• Velly
• Robert Nanteuil
• J.B. Lasalle
• Drouet d'Erlon

Kêrioù gevellet ha kevelerezhioù

• Meur a gêr zo gevellet gant Reims :

Firenze (Italia) e 1954

Brazzaville (Republik Kongo) e 1961

Canterbury (Rouantelezh Unanet) e 1962

Salzburg (Aostria) e 1964

Aachen (Alamagn) e 1967

Arlington (Stadoù-Unanet) e 2004

Kutná Hora (Republik Tchek) e 2008

Levrlennadur

• M.-N. Bouillet : Dictionnaire universel f'Histoire et de Géographie. Librairie L. Hachette et Cie. Paris 1863
• Luce Pietri & Robert Neiss ː Topographie chrétienne des cités de la Gaule, des origines au milieu du VIIIè siècle. XIV. Province ecclésiastique de Reims (Belgica Secunda). De Boccard. 2006