Цыстын

Цыстын
Агульныя
Хім. формула	C₆H₁₂N₂O₄S₂
Рацыянальная формула	C6H12N2O4S2
Фізічныя ўласцівасці
Малярная маса	240,3 г/моль
Тэрмічныя ўласцівасці
Тэмпература плаўлення	247—249 °C °C
Класіфікацыя
Рэг. нумар CAS	56-89-3
PubChem	67678; 6992103
Рэг. нумар EINECS	200-296-3
SMILES	C(C(C(=O)O)N)SSCC(C(=O)O)N
ChemSpider	60997

Цыстын (3,3-дытыобіс-2-амінапрапіёнавая кіслата) — дысульфід цыстэіна, заменная серазмяшчальная амінакіслата. У саставе многіх бялкоў і пептыдаў (у кераціне валасоў разам з цыстэінам да 18 %), у невялікай колькасці прысутнічае ў клетках усіх жывых арганізмаў.

Бясколерныя крышталі з малярнай масай 240,3, t_пл 247—249 °C, дрэнна раствараецца ў мінеральных кіслотах і водных растворах шчолачаў.

За кошт цыстыну ў малекулах бялкоў утвараюцца папярочныя дысульфідныя сувязі, якія забяспечваюць іх фізіялагічную актыўнасць.

Біялагічная роля цыстыну тоесная цыстэіну і ўтвараецца з яго. Можа ператварацца ў піравінаградную кіслату (ацэтыл-КоА).

Генетычна абумоўленыя парушэнні абмену цыстыну прыводзяць да спадчыннай хваробы цыстынозу.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17).