Перайсці да зместу

Падскарбі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Герб падскарбія Вялікага Княства Літоўскага
Герб падскарбія Вялікага Княства Літоўскага

Падскарбі (польск.: podskarbi, літ.: iždininkas, укр.: підскарбій, літ.: подскарбий) — асоба і пасада у Рэчы Паспалітай і ў Вялікім Княстве Літоўскім, якая адпавядае цяперашняму скарбніку (казначэю). Адказваў за княжыя фінансы.

Вылучаліся наступныя падскарбіі:

  • падскарбі вялікі – загадваў фінансамі і дзяржаўнай маёмасцю, быў насільшчыкам звання сенатараў;
  • падскарбі каронны (падскарбі каралеўскі) – выдаваў каралеўскія скарбы і ажыццяўляў чаканку і выпуск у абарачэнне манеты, у якасці кіраўніка дзяржаўнага манетнага двара;
  • падскарбі надворны – намеснік ці памочнік падскарбія кароннага.

У сярэдзіне XVIIXVIII ст. падскарбій з'яўляўся вышэйшай службовай асобай дзяржаўнай адміністрацыі, абіраўся членам казацкай Генеральнай Старшыны. У якасці казначэя падскарбі ведаў дзяржаўнай казной, даходамі і расходамі дзяржаўных сродкаў, кіраваў зборам падаткаў, усталёўваў пошліны; У якасці генеральнага казначэя падскарбі стаяў на чале Генеральнай казённай канцылярыі.

  • Москвин А. Ю., «Большой словарь иностранных слов», 2003 г.;
  • Фасмер Макс (изд. пер. О. Н. Трубачёв), «Этимологический русскоязычный словарь», г. Москва, 1964—1973 гг. (т. 1-4);