Xinebra (bébora)

Xinebra (bébora)
Nome	Xinebra (bébora)
Detalles
Más información
	[editar datos en Wikidata]

La xinebra (n'inglés: gin) ye un aguardiente deriváu del genever o jenever neerlandés. La so graduación alcohólica varia ente 37° y 47°. Llograr por destilación de la cebada ensin maltear, rectificada con bayes d'enebro y arumada con cardamomo, anxélica y otres yerbes que-y dan el so arume y arume carauterístico (corteza de cassia, lliriu y pulgu de naranxa). Tien De ellaborase con alcoholes de ceberes frescos de 96°, altamente neutros (la suma d'impureces nun tien d'entepasar de 0,5 gramos per llitru).

Sobre la denominación

Por que una bébora pueda llamase xinebra hai de tener sabor a nebrina. La llexislación de la Unión Europea estrema hasta cuatro denominaciones de venta en rellación coles bébores alcohóliques con sabor a nebrina. La primer denominación lleva por títulu Bebíes alcohóliques arumaes con enebro”.^[1] Y añade que la pallabra “xinebra” puede apaecer nesa denominación de venta. Nun ye obligatoriu'l so usu. La “gin de Mahón” ye espresamente acoyida como “gin” ente les bébores alcohóliques arumaes con enebro”.^[2] Acoyer a esta denominación de venta la mayoría de les bébores basaes na nebrina. Preséntense, bien como “genièvre”, como Plymouth gin, como jenever, como genever, como gin, como peket, etc. Fílase tan finu que se recueyen como denominaciones distintes peket, pékêt, pèket y pèkèt. “Gin” y “genever” non siempres se presenten como mutuamente escluyentes. Tal asocede cola llamada “Bols Genever. Amsterdam gin”.

La terminoloxía comuñal, xeneralmente precisa, nesti casu nun ta bien cuidada, yá que fala de “enebro”, que ye l'árbol, y non del so frutu, que ye la “nebrina”. El zusmiu de nebrina nun ye tóxicu; el del árbol sí lu ye. El frutu del enebro ye calificáu de “baga”, cuando nun ye una baga”, sinón una “gálbula”; esto ye, un frutu del estilu del que produz el ciprés, que ye de la mesma familia.^[3]

Bébores alcohóliques arumaes con enebro

Esta denominación de venta ye la que tuvo más adhesiones de productos comerciales, hasta'l puntu de que, nel citáu reglamentu 110/2008^[4] acoyer a esta denominación diecinueve ginebra de distintos países, mientres el restu de denominaciones de venta de bébores arumaes con nebrinas quedó pel momento vacíu. Como yá fiximos notar a cuenta de la gin de Mahón, les bébores alcohóliques arumaes al enebro pueden presentase a la venta como gin, qu'otra manera ye pallabra bien xenérica. Pa la ellaboración de bébores alcohóliques arumaes con enebro” pueden utilizase tantu les gálbulas del Juniperus communis L. como les del Juniperus oxycedrus L. Sicasí, nes restantes denominaciones de venta namái pueden utilizase les gálbulas del Juniperus communis L.

Gin

Estremar de l'anterior denominación de venta en que non cabo l'usu de les nebrinas del Juniperus oxicedrius L. La base alcohólica nun puede ser un aguardiente, sinón un alcohol insípido. El preceptu establez que'l sabor a nebrina hai de ser preponderante. Pero almite que se-y añader concretos aromatizantes, minuciosamente regulaos, que-y dan buqué arumáu. Delles xinebres d'esti tipu preséntense como arumaes con tal o cual sustancia. A la fin, resulta muncho más acusáu'l sabor a nebrina n'el holandeses llamaes jenever, que namái saben a cebera y a nebrina.

Gin destilado

Esta denominación tamién esclúi les xinebres que tienen como base un aguardiente. L'alcohol mínimo inicial hai de ser 96°. Na redestilación ye cuando pueden añader los sabores. Los aromatizantes tán minuciosamente regulaos, y son distintos de los del gin, pero producen el mesmu efeutu de buqué arumáu. El reglamentu llega a dar una definición negativa: el gin llográu namái por aciu la adición d'esencies o d'arumes al alcohol etílico d'orixe agrícola nun ye un gin destilado. N'efeutu, sería más bien un vodca arumáu.

London gin

El mesmu reglamentu diz que'l London gin ye un tipu de gin destilado. Amás de los requisitos antes mentaos esíxese l'ausencia de edulcorantes y de colorantes. Puede dir acompañada del términu dry. Siempres ye seca. Ye la que con más frecuencia tien puru sabor a nebrina ensin agregos d'arumes arumosos nin de sabores provenientes d'aguardiente de cebera.

Presencia en diccionarios lliterarios

El diccionariu de Oxford considera sinónimos "gin" y "geneva",^[5] anque fai notar que la pallabra "geneva" deriva de la holandesa "genever".

Nel mesmu sentíu, el diccionariu de Webster^[6] define asina la pallabra gin: " una bébora alcohólico fuerte destilada de granu y xeneralmente arumada con nebrinas".^[7]

Lóxicamente los diccionarios inglés-inglés nun tienen en cuenta'l significáu que s'atribúi a la pallabra "gin", cuando esta pallabra ye usada nun contestu llingüísticu distintu del inglés, como pudiera ser una conversación en castellán o un escritu redactáu en castellán. Ye bien avezáu, al utilizar pallabres estranxeres, acutar el significáu que tienen nel idioma orixinal.

"Gin" utilizáu en castellán, acuta'l significáu inglés de "gin" a una concreta clase de xinebra, la que suel llamase London gin nun contestu llingüísticu inglés. Nun contestu idiomáticu castellán, tolos "gin" son xinebra, pero non toa xinebra ye "gin". N'España utiliza la pallabra "gin", pero nun se suel dar un distintu significáu a “xinebra” y a “gin”, porque práuticamente la única xinebra conocida y usada ye la d'estilu “London gin”. La pallabra "gin" ye utilizada sobremanera pa referise al combináu llamáu n'España “gin tonic” y n'Estaos Xuníos y otros países de fala inglesa “gin and tonic”. Pa los españoles y pa l'amplia mayoría de los hispanofalantes, podríamos llegar a dicir que la pallabra "gin", nos fechos, tomó estatus propiu pa referise a una bébora independiente de les xinebres, magar ye una tema polémica pos nun dexa de ser lo que n'Inglaterra se conoz como "London Dry Gin", esto ye un tipu de xinebra. Sicasí, na mayoría de los países de fala castellana, si daquién pidiera pa tomar una "xinebra con tónica", nun quedaría claro'l pidíu, tendríen-y que preguntar si quier un "gin tonic" o una xinebra y una tónica, porque naide acostuma a tomar xinebra con tónica. Polo cual podríamos dicir que, pa los sectores citaos, la xinebra sería otra bébora totalmente distinta al gin, en tantu la mayor parte de la xente de los países de fala castellana, nun acomuñar la xinebra col gin. Eso ta xustificáu por tener non solamente un sabor bien distinto, sinón porque tamién se toma d'una forma bastante distinta. Ente que la xinebra tómase sola o con xelu, el gin (London Dry Gin) utilizar pa realizar cocteles, como'l yá citáu Gin Tonic o como'l Tom Collins.

La xinebra (la d'orixe holandés) ye una bébora con cuerpu, con ciertu arume a maltes (cebera y nebrina), que tien un baxu conteníu alcohólico y un sabor fuerte que se refuerza entá más naquellos casos en que ye avieyada en barriques de madera, sicasí'l gin ye una bébora destilada, seca y cristalina, escarez de edulcorantes y de colorantes, tien un mayor conteníu alcohólico, un buqué bien arumáu y asemeyaríase a lo que podríamos llamar un vodca arumáu.

La pallabra francesa “genièvre” significa tanto'l enebro, como la nebrina, como la bébora alcohólico.^[8]

“Wacholder” n'alemán significa enebro; pero la pallabra tamién s'utiliza como equivalente de xinebra.

El castellán ye bien precisu. Tien una pallabra pal frutu: la nebrina; otra pal árbol: el enebro; y otres pal monte de enebros: nebral, nebreda y enebral. La bébora cunta con una pallabra específica: “xinebra”, acreditada en castellán namái dende 1817. Ye variante gráfica de la pallabra catalana ginebre, que designa l'árbol.

“Peket” en dialeutu valón significa tantu nebrina, como la bébora fecho con nebrina. L'idioma italianu escarez de pallabra propia pa designar la xinebra, polo que s'usa la inglesa “gin”.

Evolución y tipoloxía

El zusmiu de la nebrina puede faese lleldar. Behrend llogró con 128 quilos de zusmiu de nebrina 18,75 llitros d'alcohol y analizar. Trátase d'un interés científicu. Pero la xinebra nun se llogra por fermentadura y posterior destilación d'esi zusmiu. Se maceran les llamaes nebrinas n'alcohol puro o aguardiente y depués se destila, o bien l'alcohol vaporizado faise pasar por ente les nebrinas y demás aromatizantes. Úsense dellos métodos y esencies con o ensin redestilación. Neses operaciones les nebrinas pueden lleldar parcialmente, colo que nel destilado parte del alcohol puede venir de les nebrinas. Tal ye propiu de la “Steinhager”, típica de la rexón de Westfalia, fecha con bien de zusmiu de nebrina y base alcohólica d'aguardiente de trigu. Nun llega a 40° y expédese en canecas, que ye l'envase propiu de la xinebra a l'antigua. Ye una xinebra bien especial.

Tiense noticia de la destilación de nebrinas maceradas n'aguardiente dende empiezos del sieglu XVI, siendo pioneros d'esti productu -como de tantos otros llograos por destilación- ciudaes holandeses. Atribúyese l'inventu en 1550 al médicu Franciscus (o Sylvius) de la Boe. En llatín tardíu llamar a esi productu “aqua juniperi”. Primeramente tuvo sobremanera valor melecinal. Y entá güei síguese considerando que la xinebra ye productu bien estomacal.

Lucas Bols fundó una casa en 1575, qu'inda sigue produciendo xinebra, Bols ye la marca más antigua de dichu destilado; Wenneker establecer en 1693; Johannes de Kuyper, en 1695; Booth, en 1740; Alexander Gordon, en 1769. Toes elles nos Países Baxos. N'Inglaterra fíxose famosa la fundada por Charles Tanqueray en 1830, en Finsbury. La xinebra yá fuera dada a conocer pol conde de Leicester en 1585^[9] por cuenta de la presencia de tropes ingleses n'Holanda, mientres la so guerra d'independencia. Reparóse que'l llamáu “coraxe holandés” provenía de beber xinebra. Pero la introducción de la ellaboración de la xinebra n'Inglaterra a gran escala atribuyir a Guillermu III d'Orange, qu'apuerta al tronu en 1689 y prohibió importala d'Holanda. Empezó entós a producise n'Inglaterra. Mientres los sieglos XVII y XVIII, en que nun taba n'usu'l procedimientu de destilación continua, la xinebra yera un aguardiente de granu arumáu con nebrinas, más propiu de la soldadesca que de persones refinaes. Lo propio socedería n'Estaos Xuníos más tarde cola “bath-tub gin”, asina llamada por faer se nes bañeres caseres, burllando la llei seca. N'Inglaterra l'alcoholismu llegó a tales estremos que se prohibió la ellaboración —yera una ellaboración casera— de xinebra en 1736, llevantándose la prohibición en 1742.

Por aquellos tiempos la xinebra taba edulcorada. Na actualidá práuticamente la única duce —ye más, almibrada— ye la Old Tom, xunto cola Pimm's Cup. El nome provién de que, a empiezos del XVIII, nel muriu esterior de dellos “pubs” apaecía una placa con un gatu negru, un Old Tom. Depositando un penique, recibíase al traviés d'un tubu una pequeña dosis de xinebra de manes del gatu. A esi estilu de xinebra dulzuxo opúnxose la seca, identificada con Londres: London dry, dry gin, London gin, London dry gin. Dacuando tamién apaez la pallabra "english". Nel sieglu XVIII, Alexander Gordon foi'l promotor na so destilería de Southwark de la xinebra seco, que primeramente foi un aguardiente compuesto con nebrinas, pos entá nun yera accesible l'alcohol puro y insípido. L'estilu de xinebra llamáu London gin paez provenir tamién d'una llei parllamentaria inglesa de 1734, conocida como Gin Act, que, amás de regular impuestos exercía un control calidable.^[10] A lo último, una llei de 1920 prohibió utilizar aguardiente, debiendo nel so llugar utilizase alcohol puro y insípido.^[11]

La genever mesma d'Holanda non se destila n'alambique de columnes, sinón en alquitara, a partir d'un amiestu de ceberes cebada, trigu, maíz y centenu- ensin maltear; a última hora, d'un mostiu similar al utilizáu pa llograr aguardiente de cebera. Esos productos conocer nel mercáu colos nomes de genever y jenever. Eses xinebres tamién son designaes n'Inglaterra como “geneva” y como “Hollands”, por se mesmes d'Holanda y “Schiedam”, pola sonadía d'esa destilería señera cercana a Rotterdam. Anguaño la práutica totalidá de les destileríes alcuéntrase pela redolada d'Ámsterdam.

Los aguardientes de granu y xinebra estremar en vieyos y nuevos; en terminoloxía holandesa “jonge” y “oude”. El mozu, polo xeneral, ta más arumáu, ye más popular, más secu y paezse más al “gin”. El vieyu tien más sabor a cebera, ye más duce y de color payizu. Hai quien interpreten que “oude” significa que la xinebra foi añejada;^[12] pero en realidá significa que ta fecha al vieyu estilu, a l'antigua.

Una de los poques xinebres que s'avieyen ye l'americana Seagram’s Extra Dry, pero namái unos trés meses, en madera xamuscada, lo qu'apurre un ciertu color amarellentáu y suavidá. Delles xinebres a l'antigua déxense avieyar en madera y n'ocasiones suel sorrayase que son bien vieyes n'edá: del añu tal o cual. De fechu dalgunes tán millésimés; lleven fecha. Hai una que s'avieya en madera, unos trés años, llamada “Korenwijn” o “Corenwyn”, con gran proporción de malta. Suel tar embotellada en folla vidrao, nuna caneca. Una xinebra puede ser del añu 1990, siendo añejada en madera namái trés años; o bien del añu 1970, faciendo estáu añejada en madera menos tiempu. Al estilu holandés de jenever, producir n'Alemaña, en Frisia, la xinebra llamada Dornkaat. La casa Hooghoudt presenta un “korenwijn” con brusel. Nos Países Baxos tamién se producen xinebres nes que se maceran bruseles, arándanos, mores y diverses clases de yerbas. Cualquier xinebra ye bona base alcohólica pa llicores caseros d'arándanos, mores, cereces, etc. La xinebra arumada con endrinas, n'inglés ye conocida como “sloe-gin”. Munchos llicores, bebíes y cócteles almiten ser entemecíos con xinebra.

Un Real decretu de 17-IX-1920, proveniente d'un conseyu de ministros del Gobiernu d'España, esixía a la xinebra ellaborada nesti país tar fecha con aguardiente de ceberes. Tal obligación va tiempu que nun esiste.

Esti historial llevó a que por “gin” suela entendese una xinebra seco y tresparente, que la so base ye un alcohol puro y insípido. Y asina, la xinebra producida por Larios n'España ye presentada como “dry gin”. Pa los aguardientes de granu compuestos con nebrinas acútase la denominación “Genever”. Tamién en Francia estremar ente “genièvre” y “gin”. “Gin” tiende a faese sinónimu de “London gin”. Tamién esiste en francés la pallabra “genévrette” o “genevrette”, pocu usada, como tamién ye pocu usada la xinebra edulcorada.

La xinebra llamada Plymouth debía la so peculiaridá a la adición d'ácidu sulfúrico, según la enciclopedia Espasa. Plymouth ye una llocalidá inglesa na que la familia Coates instaló una destilería en 1793 nun ex conventu de dominicos, onde tiempu tras s'agospiaron los padres pelegrinos antes d'entamar el so épicu viaxe nel Mayflower. Tres una sentencia de 1880, Plymouth convirtióse nuna denominación comercial de la que ye propietaria esta familia. Resulta a cencielles una xinebra seco. “Cork” ye una xinebra seco de proveniencia irlandesa. La “Bombay Saphire” presentar en color azul zafiro hembra y nel so etiquetáu alvierte que, anque otres xinebres namái tán arumaes con trés o cuatro productos, ésta ta arumada, amás de con nebrinas, con almendres, corteza de llimón, regaliza, raigañu de lliriu de Florencia — que la so esencia ye llamada dacuando “orris”—, raigañu d'anxélica, cilantro, corteza de casia y granos de paraísu, tamién llamaos granes de melegueta; esto ye, la grana del Amomum melegueta Roskoe = Aframomum melegueta (Roskoe) K. Schum, que xeneralmente s'usa en forma d'esencia. Anque se presenta como “London gin”, nun ye realmente bien ensuga n'arume y sabor. Pa resaltar qu'una xinebra ye pocu arumosa suélse-y añader l'axetivu “dry” o “extra dry”, seca, que nesti casu referir a secañu n'arumes sobreañadidos al sabor de les nebrinas.

Como puede entendese, les arumamientos dependen de gustos personales y modes. Gordon Brown llama l'atención sobre'l fechu de que la xinebra producida n'España por Larios, tipu London dry, una xinebra de supermercáu, fuera considerada, por cata celebrada en Londres, la meyor en comparanza con otres bien prestixoses a xuiciu d'espertos de la revista Wine and Spirit International. Con una esportación de más de tres millones de caxes, ocupa'l tercer llugar de les marques de “gin”.^[13]

Cócteles con xinebra

Apoica
Campari Gin
Gimlet - gin y zusmiu de llima
Ginzup - gin y 7up.
Gin tonic - gin y agua tónico
Gin Rickey - gin y agua carbonatao
Gin Fizz
Gin bucket
Gin Milk Punch - gin y lleche
Gin con Gin - gin y ginger ale
Grand Aqu - gin, 7 Up, blue curaçao y zusmiu de llima

Long Island Iced Tea
Maiden's Prayer
Martini - gin y vermú
Negroni
Orange Blossom - Plymouth gin y zusmiu de naranxa
Palalalú - gin y zusmiu Clight de frutos coloraos
Pimm's Nᵘ.
Pink Gin
Punkdutch
Presbyterian

Ramos gin fizz
Salty Dog
Satan's Whiskers
Singapore Sling
Sledge Hammer
Tin Roof
Tom Collins
Xomopolitan
London Mule
Uncle Makee - gin y coca-cola light (diet cola con llima)
Mantel o Xudíu (xinebra con gaseosa llimonada y zusmiu de llimón)
Cepigin (lease cepillin) -cerveza , pisco y gin

Otros amiestos comunes inclúin soda de naranxa, zusmiu de llimón, zusmiu de granada, mostiu d'uva, bitter lemon, ginger beer, zusmiu de cereces, Kool-Aid, Fresca, Wink, 7up, y Dr Pepper. Dalgunes son marques comerciales.

Marques

Esisten munches marques comerciales. Dalgunes d'elles son les siguientes:

Ver tamién

Gin de Menorca

Notes y referencies

↑ Cfr. Reglamentu (CE) nᵘ110/2008 del Parllamentu Européu y del Conseyu de 15 de xineru. Anexu II, n. 19.
↑ Cfr. Ibid. Anexu III., n. 19.
↑ Na mesma imprecisión incide'l Diccionariu de la Real Academia Española, que califica de “baga” al frutu del enebro (Ad.V. xinebra), magar que da entrada nel diccionariu a la pallabra “gálbula”.
↑ Cfr. Anexu III, n. 19.
↑ Cfr. The Concise Oxford Dictionary, 5º edition, Oxford University Press, 1964, ad v. "gin" adv. "geneva"
↑ Webster’s New World Compact School and Office Dictionary, Editor Chief David B. Guralnik, Prentice Hall Press, New York, 1982.
↑ a strong alcoholic liquor distilled from grain and usually flavored with juniper berries".
↑ Petit Larouse Illustre´”, Paris, 1918, ad v. “genièvre”.
↑ Gordom Brown L’art des alcools à travers le monde 039;', Editorial Hachette, copiright 1996, Traducción de Claude Dovaz. Títulu orixinal Classic Spirits of the World, p. 175.
↑ Cfr. Fernando Gurrucharri y Esther Martín, Xinebres. Arumes pa combinar, en “Vinos d'España”, 11 (1998) xunu-xunetu, p.60.
↑ Gilbert Delos, Les alcools du monde, Éditions Hartier, copyright 1993, p. 119.
↑ Asina Gilbert Delos, o. c. p. 122.
↑ L’art des alcools à travers le monde 039;', Editorial Hachette, copiright 1996, Traduction de Claude Dovaz. Titre orixinal Classic Spirits of the World , páxs. 188-199.

Bibliografía

Deegan, Grant (Fall 1999). «From the bathtub to the boardroom: gin and its history». MY2K: Martini 2000 1 (1). Archivado del original el 2004-10-22. https://web.archive.org/web/20041022160327/http://www.mixology.com/Issues/MY2K/science/gin.htm. Consultáu'l 2017-07-20.
Dillon, Patrick (2002). The Much-lamented Death of Madam Geneva: The Eighteenth-century Gin Craze. London: Review. ISBN 0-7472-3545-7.

Enllaces esternos

Artículu de traducción automática a partir de "Ginebra (bebida)" que necesita revisión. Quita l'avisu cuando tea correxíu.

[1] Cfr. Reglamentu (CE) nᵘ110/2008 del Parllamentu Européu y del Conseyu de 15 de xineru. Anexu II, n. 19.

[2] Cfr. Ibid. Anexu III., n. 19.

[3] Na mesma imprecisión incide'l Diccionariu de la Real Academia Española, que califica de “baga” al frutu del enebro (Ad.V. xinebra), magar que da entrada nel diccionariu a la pallabra “gálbula”.

[4] Cfr. Anexu III, n. 19.

[5] Cfr. The Concise Oxford Dictionary, 5º edition, Oxford University Press, 1964, ad v. "gin" adv. "geneva"

[6] Webster’s New World Compact School and Office Dictionary, Editor Chief David B. Guralnik, Prentice Hall Press, New York, 1982.

[7] strong alcoholic liquor distilled from grain and usually flavored with juniper berries".

[8] Petit Larouse Illustre´”, Paris, 1918, ad v. “genièvre”.

[9] Gordom Brown L’art des alcools à travers le monde 039;', Editorial Hachette, copiright 1996, Traducción de Claude Dovaz. Títulu orixinal Classic Spirits of the World, p. 175.

[10] Cfr. Fernando Gurrucharri y Esther Martín, Xinebres. Arumes pa combinar, en “Vinos d'España”, 11 (1998) xunu-xunetu, p.60.

[11] Gilbert Delos, Les alcools du monde, Éditions Hartier, copyright 1993, p. 119.

[12] Asina Gilbert Delos, o. c. p. 122.

[13] L’art des alcools à travers le monde 039;', Editorial Hachette, copiright 1996, Traduction de Claude Dovaz. Titre orixinal Classic Spirits of the World , páxs. 188-199.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]