Terbiu

Gadoliniu ← Terbiu → Disprosiu
; 65	Tb
	Tabla completa • Tabla enantada
	; Blancu platiáu ;
Información xeneral
Nome, símbolu, númberu	Terbiu, Tb, 65
Serie química	Lantánidos
Grupu, periodu, bloque	n/a, 6, f
Masa atómica	158,92534 (2) u
Configuración electrónica	[Xe]6s24f9
Durez Mohs	Ensin datos
Electrones per nivel	2, 8, 18, 27, 8, 2
Propiedaes atómiques
Electronegatividá	1,20 (Pauling)
Radiu atómicu (calc)	225 pm (Radiu de Bohr)
Estáu(aos) d'oxidación	4
Óxidu	Llevemente básicu
Propiedaes físiques
Estáu ordinariu	Sólidu
Densidá	8219 kg/m³
Puntu de fusión	1629 K (1356 °C)
Puntu de bullidura	3503 K (3230 °C)
Entalpía de vaporización	330,9 kJ/mol
Entalpía de fusión	10,8 kJ/mol
Varios
Estructura cristalina	Hexagonal
Nᵘ CAS	7440-27-9
Nᵘ EINECS	231-137-6
Calor específica	180 J/(K·kg)
Conductividá llétrica	0,889 × 10⁶ S/m
Conductividá térmica	11,1 W/(m·K)
Velocidá del soníu	2620 m/s a 293,15 K (20 °C)
Isótopos más estables
	Artículu principal: Isótopos del terbiu
MeV
	Valores nel SI y condiciones normales de presión y temperatura, sacante que se diga lo contrario.
	[editar datos en Wikidata]

El terbiu ye un elementu químicu de la tabla periódica que'l so símbolu ye Tb, sólidu metálicu de color blancu y rellumu platiáu. El so númberu atómicu ye 65, con una masa atómico de 158,9. Tien una densidá de 8,3 g/cm³. Con un puntu de fusión de 1.360 °C y un puntu de ebullición de 3.041 °C. Ye un metal de transición interna de la familia de los lantánidos del Sistema Periódicu. Atópase davezu como óxidu nes tierres rares. Forma sales trivalentes de color blancu que les sos soluciones son incolores. La so concentración na corteza terrestre ye de 0,09 ppm.

Historia

El terbiu afayóse en 1843 pol químicu suecu Carl Gustaf Mosander, que lo detectó como impureza n'óxidu d'itriu. El so nome deber a la llocalidá sueca Ytterby. Nun foi aislláu n'estáu puru hasta 1905 cuando se fixeron habituales les nueves téuniques d'intercambiu d'iones. El so aislamientu foi fechu per primer vegada por Georges Urbain.

Esti elementu clasifícase como tierra rara. El términu "rara" puede conducir a equívocu, pos el terbiu ye más común que metales como la plata o'l mercuriu. Esta terminoloxía tenía otru significáu pa los químicos d'antaño. Utilizábase porque los elementos clasificaos como tales yeren bien difíciles de dixebrar unos d'otros. Nun yeren raros na Tierra, sinón que yeren raramente usaos pa daqué.

Llogru

El terbiu nun s'atopa nunca n'estáu llibre na naturaleza, sinón conteníu en diversos minerales como la cerita, la gadolinita, la monazita, la xenotima y la euxenita, dalgunos d'ellos con un conteníu inferior al 1% de terbiu.

Los principales xacimientos comerciales d'esti elementu químicu atopar nel sur de China, anque a mediaos de 2011 informar de grandes xacimientos d'esti mineral no fondero marín, cerca de Ḥawai.^[1]

Carauterístiques notables

El terbiu ye de color blancu-plateado, razonablemente estable al aire, maleable, dúctil y lo suficientemente blandu como pa ser cortáu por un cuchiellu. Esisten dos variedaes alotrópicas, con una temperatura de tresformamientu de 1289 °C.

El terbiu ye unu de los elementos lantánidos, ye un metal de color platiáu y daqué brillosu que ye relativamente estable nel aire, ye fácilmente maleable, dúctil y lo suficientemente nidiu como pa poder cortala con un cuchiellu. Na actualidá conocen dos formes cristalines de terbiu, que tienen una temperatura de tresformamientu d'unos 1290° C.

Producción

La disponibilidad y l'accesu al Terbiu ye una fonte d'esmolición pa la mayoría de los países industrializaos. Esta na llista de los metales críticos, establecida pol Departamentu d'Enerxía del Gobiernu de los Estaos Xuníos, marzu 2011. Nesta llista, podemos pescudar que'l Terbiu, ta arraleciendo y que'l so suministru ta en peligru a partir del añu 2012. Tamos falando d'un simple fin del Terbiu, tal como lo estrayemos güei, esto ye, de forma económicamente vidable. Como toles tierres rares, el Terbiu ta presente en tola corteza terrestre, solo que la concentración ye bien diminuta, yá que nunca s'estrayi solo, sinón entemecíu con otros minerales.

Aplicaciones

Esti elementu utilizar nel dopaxe de materiales usaos en dispositivos d'estáu sólidu, tales como'l fluoruru de calciu, el tungstato de calciu y el molibdato de estroncio. El oxosulfatu de gadoliniu dopado con terbiu ye unu de los meyores colorantes en rayos X.

Tamién s'emplega como cristal estabilizador en célules de combustible qu'operen a elevaes temperatures, xunto al óxidu de circoniu, n'aleaciones y na producción de componentes electrónicos. El so óxidu utilizar nos fósforos verdes de llámpares fluorescentes y tubos d'imaxe. El borato de terbiu y sodiu aplícase tamién en electrónica.^[2]

Isótopos

Na naturaleza atópense compuestos d'un isótopu estable, el 159-Tb. Otros 33 radioisótopos fueron rexistraos, siendo'l 158-Tb el más estable de toos, con una vida media de 180 años. Los isótopos 157-Tb y 160-Tb tienen una vida media alredor de los 70 años. Los restantes radioisótopos tienen vides medies de menos de 7 díes, munchos d'ellos de menos de 24 segundos.

Procuros

Al igual que'l restu de lantánidos, los compuestos del terbiu tienen un nivel moderáu de toxicidá, anque esta nun s'investigó en fondura. Nun se conoz nengún papel d'esti elementu nel ciclu biolóxicu.

Referencies

↑ «Descubiertos no fondero del Pacíficu grandes depósitos de raros minerales». Consultáu'l 4 de xunetu de 2011.
↑ Jesús Peña Cano. Desenvolvimientu de materiales educativos pa la enseñanza de les ciencies Archiváu 2017-04-29 en Wayback Machine. copyright 2004.

Los Alamos National Laboratory - Terbium

Enllaces esternos

[1] «Descubiertos no fondero del Pacíficu grandes depósitos de raros minerales». Consultáu'l 4 de xunetu de 2011.

[2] Jesús Peña Cano. Desenvolvimientu de materiales educativos pa la enseñanza de les ciencies Archiváu 2017-04-29 en Wayback Machine. copyright 2004.

[1]

[2]