Sean Penn
-60535.jpg)
Sean Justin Penn (17 d'agostu de 1960, Santa Monica) ye un actor, direutor y políticu d'Estaos Xuníos. Foi gallardoniáu, ente otros, con dos Premiu Óscar pola so interpretación nes películes Mystic River (2003) y Milk (2008).
Empezó la so carrera como actor con una curtia apaición nun episodiu empobináu pol so padre Leo Penn na serie televisiva Little House on the Prairie (1974). En 1981 y realizando primeramente para telefilmes dellos papeles, debutaría nel cine cola película Taps (1981). Mientres la década de los 80, interpretaría gran variedá de roles en películes como Fast Times at Ridgemont High (1982) o Bad Boys (1983), ente otres. Gracies a la so interpretación na película empobinada por Brian de Palma, Carlito's Way (1993), llogró l'atención de la crítica y empezó a destacar como actor gracies al so papel de condergáu a muerte en Dead Man Walking (1995) xunto a Susan Sarandon, siendo nomáu per primer vegada al Óscar al meyor actor y ganando el Osu de Plata a la meyor interpretación masculina del Festival Internacional de Cine de Berlín por ello. Volvería ser nomáu al Óscar dos veces más polos sos papeles protagonistes na comedia dramática de Woody Allen, Sweet and lowdown (1999) y nel drama I am Sam (2001). Dos años dempués de la so última nominación, consiguiría'l so primera Óscar al meyor actor de la mano de Mystic River (2003) y el so segundu, cinco años dempués, por Milk (2008). Tamién foi gallardoniáu col Premiu al meyor actor del Festival de Cannes por She's So Lovely (1997) y dos Copa Volpi del Festival de Cine de Venecia por Hurlyburly (1998) y 21 gramos (2003).
Debutó como direutor cola película The Indian Runner (1991), siguíes dempués col drama The Crossing Guard (1995) y The Pledge (2001), dambes protagonizaes por Jack Nicholson. En 2002, dirixó un fragmentu de la película 11'09"01 - September 11, realizada en respuesta a los Atentaos del 11 de setiembre de 2001. El so cuartu llargumetraxe, Into the Wild (2007), foi aclamáu pola crítica y recibió dos nominaciones a los Óscar por meyor actor de repartu a Hal Holbrook y meyor montaxe.
Amás del so llabor nel cine, ye conocíu pol so activismu políticu y social, especialmente pola so crítica escontra l'Alministración Bush, la so amistá colos presidentes de Venezuela y Cuba, según pol so llabor humanitaria nes remortines del furacán Katrina en 2005 y el terremotu d'Haití de 2010. Tamién atraxo l'atención de los medios de comunicación por cuenta de los sos matrimonios anteriores cola cantante Madonna y l'actriz Robin Wright, cola cual tien dos fíos.
Biografía
[editar | editar la fonte]Fíu del actor y direutor de cine Leo Penn y de l'actriz Eileen Ryan. Ye'l segundu de tres hermanos, el mayor ye'l músicu Michael Penn y el menor, el tamién actor Chris Penn que finó por cuenta d'una miocardiopatía non especificada en 2006. Los sos güelos paternos yeren emigrantes xudíus de Lituania y Rusia, ente que la so madre ye católica con ascendencia italiana y irlandesa. Sean Penn foi educáu na llaicidá y asistió a la Santa Monica High School. Ye amigu de la infancia, ente otros, de los hermanos y tamién actores Emilio Estévez y Charlie Sheen, colos cualos llegó a realizar dellos curtiumetraxes.
Carrera
[editar | editar la fonte]Como actor
[editar | editar la fonte]La so primer apaición en pantalla foi como extra nun episodiu de la serie televisiva Little House on the Prairie empobináu pol so padre, Leo Penn, en 1974. Cinco años dempués del so debú televisivu, en 1979, tendría un papel nun episodiu de la serie detectivesca protagonizada por Buddy Ebsen, Barnaby Jones.
En 1981, debutaría nel cine interpretando a un cadete na academia militar na película Taps de Harold Becker xunto a George C. Scott, Timothy Hutton, Ronny Cox y un tamién novatu Tom Cruise non ensin enantes participar en dos telefilmes, Hellinger's Law empobináu pol so padre y La muerte de Randy Webster de Sam Wanamaker, y nun curtiumetraxe llamáu The Beaver Kid 2 del direutor independiente Trent Harris.
Un añu más tarde, protagonizó la esitosa comedia xuvenil Fast Times at Ridgemont High d'Amy Heckerling faciendo de Jeff Spicoli, un mozu surfista. La so carauterización na película ayudó a popularizar la pallabra amigu» na cultura popular d'Estaos Xuníos.
En 1983, interpretó a Mick O'Brien, un mozu pandillero que tien problemes cola xusticia, nel drama Bad Boys de Rick Rosenthal, pol cual llogró una crítica favorable y impulsar como actor a tener en cuenta naquel momentu. Amás, realizó un cameo na comedia dramática protagonizada por Tom Cruise, Risky Business de Paul Brickman, como tamién un curtiu papel en Summerspell.
Protagonizó, en 1984, xunto a Donald Sutherland y Jack Warden la película Crackers de Louis Malle, estrenada na 34ª edición del Festival Internacional de Cine de Berlín. Tamién llogró un papel protagonista con Elizabeth McGovern y Nicolas Cage en Racing with the Moon de Richard Benjamin.
En 1985, caracterizó na película The Falcon and the Snowman, dirixida por John Schlesinger, a Andrew Daulton Lee, un presu real condergáu por espionaxe y por revelar documentos secretos a la Xunión Soviética mientres la Guerra Fría al pie del so amigu Christopher Boyce, que'l so papel foi interpretáu por Timothy Hutton. Dempués de la so puesta en llibertá condicional en 1998, l'actor contratólu como'l so asistente personal, en parte porque quería compensar a este pol so papel na película y tamién por ayudar a la so reinserción na sociedá por cuenta de la so creencia firme na rehabilitación de los reos.
Mientres 1986, interpretaría a Brad Whitehood, Jr., fíu d'un gánster envueltu nes actividaes ilícites del so padre interpretáu por Christopher Walken na película At Close Range, na que tamién compartió repartu col so hermanu Chris Penn. Y co-protagonizaría xunto cola que daquella yera la so recién esposa Madonna, la non bien esitosa y criticada película Xangai Surprise.
En 1988, interpretó al novatu oficial de policía Danny McGavin xunto a Robert Duvall en Colors de Dennis Hopper. Sean Penn foi arrestáu l'añu anterior mientres la grabación de la película por afrellar a un fotógrafu que lu taba retratando ensin permisu y condergáu a 60 díes de cárcel de los que namái cumplió 33. Tamién volvería actuar so les órdenes del so padre na película Judgment in Berlin.
En 1989 protagonizaría dos películes, la primera xunto a Michael J. Fox, Casualties of War de Brian De Palma y la segunda con Robert De Niro y Demi Moore, We're No Angels empobinada por Neil Jordan.
Al añu siguiente apaecería en Cool Blue de Richard Sephard y protagonizaría State of Grace compartiendo repartu con Ed Harris, Gary Oldman y la que sería nel futuru la so esposa, Robin Wright Penn.
A partir de la so última filmación, centrar nel so debú como direutor que lu caltuvo alloñáu de los escenarios un añu.
En 1992, participó nun curtiumetraxe llamáu Cruise Control, pa dempués protagonizar de nuevu de la mano de Brian de Palma, Carlito's Way xunto a Al Pacino al añu siguiente. La so interpretación valió-y por que la crítica tuviera una opinión favorable.
Tres otru añu ensin triar los escenarios, en 1995 interpretó a Matthew Poncelet, un reu nel corredor de la muerte pol asesinatu de dos adolescentes que recibe ayuda de la hermana Helen Prejean interpretada por Susan Sarandon en Dead Man Walking de Tim Robbins.
Activismu político
[editar | editar la fonte]Oponer a la invasión d'Iraq de 2003, llegando inclusive a visitar dichu país delles selmanes primero que s'empecipiara la operación militar. En febreru de 2012 fixo fuertes declaraciones sobre'l colonialismu y la so decadencia, faciendo fincapié especialmente en tomar de les Malvines per parte de los ingleses; nos sos dichos interpon el diálogu diplomáticu y xenerar una manera de "devolver" les Islles Malvines a l'Arxentina. Anguaño esti actor, conocíu polos sos llabores humanitaries en países como Haití, declaró que Arxentina y Reinu Xuníu tienen de retomar el diálogu y asina solucionar el conflictu pola soberanía sobre les Islles Malvines.
Mover a Arxentina como embaxador representante d'Haití, pero quixo aprovechar la so xunta cola presidenta Cristina Fernández de Kirchner pa sofita-yos na disputa y animar a los dos países al diálogu diplomáticu. Tou un riesgu per parte del actor, dada la posición inamovible del Reinu Xuníu sobre l'asuntu, y que yá -y valió dures crítiques per parte de la prensa d'esi país. Depués d'esto, foi escontra Uruguái, onde repitió'l so sofitu a l'Arxentina, con respectu a la tema Malvines.
Activista políticu, definióse políticamente como marxista,[9] y foi amigu del presidente socialista de Venezuela Hugo Chávez, a que'l so funeral asistió en marzu de 2013.[10]
Trayeutoria cinematográfica
[editar | editar la fonte]En 2004, ganó'l premiu Óscar al meyor actor pola so actuación l'añu anterior na película Mystic River.
El 22 de febreru de 2009, ganó de nuevu'l premiu Óscar al meyor actor, pol so papel como protagonista na película Milk.
En xineru de 2008 arrenunció al so trabayu como periodista nel periódicu San Francisco Chronicle nel que yera collaborador. El motivu del arrenunciu foi que nun-y gustó que'l periódicu calificara al presidente venezolanu Hugo Chávez como dictador yá que fuera escoyíu democráticamente.[11]
El 28 d'ochobre de 2008 estrena Milk, dirixida por Gus Van Sant, onde da vida al políticu Harvey Milk, que foi la primer persona declaradamente homosexual en ser escoyida pa un puestu públicu nos Estaos Xuníos (conceyal de distritu de San Francisco). Col so papel nesta película consigue ganar per segunda vegada'l Premiu Óscar y ser finalista nos Premios Globu d'Oru.
En 2009, anunció que se retiraría a lo menos un añu del cine pa dedicase a la so familia, polo que tuvo qu'arrenunciar a dos de los sos proyeutos: The Three Stooges y Cartelu.[12]
Vida privada
[editar | editar la fonte]Sean Penn tuvo comprometíu cola que foi la so compañera de repartu na película Racing with the Moon, Elizabeth McGovern.De 1985 a 1989 tuvo casáu cola cantante pop Madonna. Esta foi una mediática y tormentosa rellación que-y fixo ganar una reputación d'home violentu y que pagó con cárcel en siendo acusáu por maltratu (llegaba inclusive a dexar a la cantante arreyada a una siella mientres hores por que nun saliera de casa). En 1996 casóse con Robin Wright Penn, con quien tuvo dos fíos, Dylan Frances (1991) y Hopper Jack (1993). Anunció'l so divorciu'l 28 d'avientu de 2007 y anular el 8 d'abril de 2008.[13] Sicasí, n'agostu de 2010 dexó a la so esposa y dende 2013 tien una rellación cola actriz Charlize Theron.
Filmografía
[editar | editar la fonte]-.jpg)
Actor
[editar | editar la fonte]- Don't Mess with Texas (2015)
- The Gunman (2015)
- La vida secreta de Walter Mitty (2013)
- Gangster Squad (2013)
- This Must Be The Place (2011)
- L'árbol de la vida (2011)
- Fair Game (2010)
- Milk (2008)
- What Just Happened (2008)
- All the King's Men (2006)
- La intérprete (2005)
- Two and a Half Men (2004)
- The Assassination of Richard Nixon (2004)
- 21 gramos (2003)
- Mystic River (2003)
- It`s all about love (2003)
- I am Sam (2001)
- El pesu de l'agua (2001)
- Before Night Falls (2000)
- friends (1999)
- Sweet and lowdown (1999)
- Hurlyburly (1998)
- The Thin Red Line (1998)
- She´s So Lovely (1997)
- The Game (1997)
- Giro al infiernu (1997)
- Pena de muerte (1995)
- Carlito's Way (1993)
- State of Grace (1990)
- Casualties of War (1989)
- We're No Angels (1989)
- Colores de guerra (1988)
- Shanghai Surprise (1986)
- At Close Range (1986)
- El xuegu del ferre (1985)
- Racing with the Moon (1984)
- Bad Boys (1983)
- Fast Times at Ridgemont High (1982)
- Taps (1981)
Direutor
[editar | editar la fonte]- Into the Wild (2007)
- 11'09"01 - September 11 (2002) (documental)
- The Pledge (2001)
- The Crossing Guard (1995)
- The Indian Runner (1991)
Guionista
[editar | editar la fonte]- Into the Wild (2007)
- 11'09"01 - September 11 (2002) (documental)
- The Crossing Guard (1995)
- The Indian Runner (1991)
Premios y nominaciones
[editar | editar la fonte]Premiu Óscar
[editar | editar la fonte]| Añu | Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 2009 | Meyor actor | Milk | Ganador |
| 2004 | Mystic River | Ganador | |
| 2002 | I am Sam | Candidatu | |
| 2000 | Sweet and lowdown | Candidatu | |
| 1996 | Pena de muerte | Candidatu |
Premiu Globu d'Oru
[editar | editar la fonte]| Añu | Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 2009 | Meyor actor - Drama | Milk | Candidatu |
| 2004 | Mystic River | Ganador | |
| 2002 | Yo soi Sam | Candidatu | |
| 2000 | Sweet and lowdown | Candidatu | |
| 1999 | The Thin Red Line | Candidatu | |
| 1996 | Pena de muerte | Candidatu | |
| 1994 | Meyor actor de repartu | Carlito's Way | Candidatu |
Premios BAFTA
[editar | editar la fonte]| Añu | Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 2009 | Meyor actor | Milk | Candidatu |
| 2003 | Mystic River | Candidatu | |
| 21 gramos | Candidatu |
Premios del Sindicatu d'Actores
[editar | editar la fonte]| Añu | Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 2009 | Meyor repartu | Milk | Candidatu |
| Meyor actor | Milk | Ganador | |
| 2004 | Meyor repartu | Mystic River | Candidatu |
| Meyor actor | Mystic River | Candidatu | |
| 2001 | I am Sam | Candidatu | |
| 1995 | Pena de muerte | Candidatu |
Premios Satellite
[editar | editar la fonte]| Añu | Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 2008 | Meyor actor - Drama | Milk | Candidatu |
| 2003 | 21 gramos | Candidatu | |
| 2001 | I am Sam | Candidatu | |
| 1999 | Meyor actor - Comedia o musical | Sweet and Lowdown | Candidatu |
Festival Internacional de Cine de San Sebastián
[editar | editar la fonte]| Añu | Categoría | Resultáu |
|---|---|---|
| 2003 | Premiu Donostia | Ganador |
Festival Internacional de Cine de Venecia
[editar | editar la fonte]| Añu | Categoría | Película | Resultáu |
|---|---|---|---|
| 2003 | Copa Volpi al meyor actor | 21 gramos | Ganador |
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 10 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Identificador GND: 129660833. Data de consulta: 13 agostu 2015. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Identificador CONOR.SI: 14485603. Afirmao en: CONOR.SI.
- ↑ Identificador IMDb: event/ev0000003/2004/1.
- ↑ URL de la referencia: https://www.president.gov.ua/documents/5952022-43765.
- ↑ URL de la referencia: http://razzies.com/asp/content/XcNewsPlus.asp?cmd=view&articleid=25. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20110715155800/http://razzies.com/asp/content/XcNewsPlus.asp?cmd=view&articleid=25. Data de consulta: 26 payares 2019.
- ↑ «Internet Movie Database» (inglés).
- ↑ URL de la referencia: https://hollowverse.com/sean-penn/.
- ↑ "El mio nome ye Sean Penn y quiero reclutate" con otra gran interpretación, RTVE, 17 de febreru de 2009.
- ↑ Sean Penn, Oliver Stone y Michael Moore glorifican a Hugo Chávez Archiváu 2013-12-02 en Wayback Machine, Vanitatis, 7 de marzu de 2013.
- ↑ Sean Penn arrenunciu al so trabayu como periodista. Al actor nun-y cayó bien que'l diariu onde collaboraba calificara al presidente venezolanu como dictador
- ↑ «Sean Penn anunció que va abandonar el cine pa dedicase a la so familia». Archiváu dende l'orixinal, el 2009-07-29.
- ↑ Huffingtonpost, 9 d'abril de 2008.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Sean Penn.
