Saltar al conteníu

Fe

Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
Fe
estado mental (es) Traducir
creyencia
Cambiar los datos en Wikidata
Mino da Fiesole, Fe (Armani).

La fe (del llatín fides) ye la seguridá o enfotu nuna persona, cosa, deidá, opinión, doctrines o enseñances d'una relixón.[1] Tamién puede definise como la creencia que nun ta sofitada en pruebes,[2][3] amás de la seguridá, productu en dalgún grau d'una promesa.[4][5]

Relixones

[editar | editar la fonte]

La fe relixosa» tien una serie de puntos comunes en cuasi toles relixones esistentes, y tamién desencuentros. La fe definir el diccionariu de la RAE como: Conxuntu de creencies d'una relixón, conxuntu de creencies de daquién, d'un grupu o d'un ensame de persones, creencia que se da a daqué pola autoridá de quien lo diz o pola fama pública.[6]

Bahaísmo

[editar | editar la fonte]

Pal bahaísmo, la fe ye la máxima aceptación de l'autoridá divina de les Manifestaciones de Dios.[7] La fe y la conocencia son igualmente necesarios pa la crecedera espiritual.[7] Esta non solo supón la obediencia esterna a esta autoridá, sinón que tamién una comprensión fonda y personal de les enseñances relixoses.

La fe significa, primero, conocencia consciente, y segundu, la práutica de bones aiciones.[8]

Budismu

[editar | editar la fonte]

La fe (pali: Saddhā, sánscritu: Śraddhā) ye un componente importante de les enseñances de Gautama Buda, tantu nes tradiciones del Theravāda y el Mahāyāna. Les sos pallabres rexistráronse orixinalmente nel llinguaxe pali y la pallabra saddhā traduzse xeneralmente como fe. Nes sos enseñances, el saddhā dacuando descríbese como:

  • Un convencimientu de que daqué ye.
  • Una determinación de llograr les metes personales.
  • Una sensación de felicidá, productu de los dos anteriores.

Ente que la fe nel budismu nun implica "fe ciega", la práutica budista sicasí rique ciertu grau d'enfotu, principalmente na conquista espiritual de Gautama Buda. La fe nel budismu centrar nel entendimientu de que Buda ye un ser Despiertu, nel so papel cimeru como maestru, na verdá de la so Dharma (enseñances espirituales) y na so Sangha (comunidá de siguidores con desenvolvimientu del espíritu). La fe nel budismu puede resumise como aquella nes Tres Joya: el Buda, el Dharma y el Sangha. Esta tien el propósitu de conducir al llume, o bodhi, y el Nirvana. Volitivamente implica una decisión resoluta y valiente. Combina'l propósitu firme y la autoconfianza de que podrá llograse lo que se desea.[9]

Al contrariu comoquier de "fe ciega", les enseñances de Buda inclúin aquelles incluyíes nel Kalama Sutra y encamienten a los sos discípulos a investigar cualquier enseñanza y vivir d'alcuerdu a lo aprendío y aceptao, en llugar de creer en daqué a cencielles por cuenta de qu'asina foi enseñáu.[10]

Cristianismu

[editar | editar la fonte]
El Trunfu de la Fe sobre la Idolatría. Jean-Baptiste Théodon (1646–1713)

La fe nel cristianismu basar na obra y enseñances de Xesús de Nazaré.[11] El cristianismu declara nun caracterizase pola fe, sinón pol oxetivu de la fe. En llugar de ser pasiva, la fe conduz una vida activa alliniada colos ideales y exemplu de vida de Xesús.

Ye, pos, la fe la certidume de lo que s'espera, el convencimientu de lo que nun se ve.
Hebreos 11:1

L'actitú de la voluntá na fe describir San Agustín de la siguiente forma: «credere non potest nisi volens» —nun puede creese si nun se quier—,[12] y Santu Tomás fai énfasis na unión ente voluntá y pensamientu al dicir que «la fe ye retener por de xuru verdaderes ciertes afirmaciones intelectuales, sol influxu y l'adhesión de la voluntá».[13]

Antiguu Testamentu

[editar | editar la fonte]

Los términos usaos más frecuentemente nel Antiguu Testamentu pa representar l'actitú de fe son batāh — esperar confiablemente en ...— y amān — caltenese fiel a...—. Los raigaños anteriores corresponder nel Nuevu Testamentu por élpis, elpizo y pístis, pistéou respeutivamente. Dambes pallabres ponen de manifiestu los dos carauterístiques del verdaderu creyente: «enfotu na persona que revela» y «adhesión del intelectu a los sos signos y pallabres».

Dende la fe d'Adán y Eva a la que fai referencia'l Xénesis onde, a pesar del pecáu cometíu por ellos, Dios prometió-yos un Salvador hasta la fe d'Abraham que llegó al so puntu álgido cuando aceptó sacrificar al so fíu Isaac por obedecer a Dios, asocediéronse gran cantidá d'acontecimientos de fe n'Él. Los llibros posteriores, el Éxodu, Levíticu y Deuteronomiu, siguen narrando acontecimientos nos que la fe taba presente, y n'otres ausente pero con torna posterior a la so fe en Dios, y esta concretóse nos Diez Mandamientos daos a Moisés nel monte Sinaí. El calter obligatoriu y les disposiciones internes de los homes a cumplir los Mandamientos ye de gran tradición deuteronómica; nel planu personal, la fe esixe la entrega de tol corazón.[14]

Les situaciones y esperiencies del pueblu escoyíu» na tierra prometida» variaron según la so fidelidá a la Alianza con Yahveh dende Xosué, Samuel, David y Salomón. Dempués d'este, hubo reis qu'obraron bien y otros que non. La fe de los reis sofitábase, sobremanera, nel enfotu. Esta enfotu tener el rei Ezequíes al trate arrodiáu per un exércitu siriu muncho más potente y, darréu, na llucha de los Macabeos contra los xentiles.,[15][16]

Los «Profetes» del Antiguu Testamentu teníen una gran fuercia que-yos venía de la fe y de la so interpretación de situaciones históriques o personales como precedentes de Dios yá que'l so mensaxe dirixir a les naciones, a los xudíos, y xeneralmente comunicaben conocencies o señales. En dellos casos, estes conocencies llegaben a un grau d'intimidá importante como asocedía col Jeremíasque dixo: «Daré-yos un corazón pa conoceme». Ye una conocencia que se dirixía a les obres y a la vida.[17]

Otros profetes siguieron tratando temes de conocencia interior y esterior arriendes de la fe.Nel Llibru de Daniel falar d'un Dios que conoz y revela secretos. La fe en Dios dába-yos el poder d'interpretar lo misterioso y lo difícil. L'actividá de los profetes carauterizar pol enfotu de desenvolver y confirmar la fe del pueblu, tan azotáu poles condiciones de la so dómina, que tenía de permanecer fiel de primeres fundamental de la so vida: «Yahwéh ye Dios, l'únicu Dios». El Llibru de los Salmos presenta tamién esta firme verdá, sobremanera en momentos nos que l'home, el pueblu, sufría y llamaba a Dios por que lu salvara.[18]

Nos llibros sapienciales» la fe preséntase como indispensable y necesaria: la verdadera sabiduría inclúi la fe. Les facultaes cimeres, les intelectuales, del home tán dirixíes a la busca de Dios. Igualmente, «toa sabiduría provién de Dios» que, amás, puede comunicala a los homes. Por eso, magar ye un exerciciu d'una facultá cimera del home, ye una dependencia, ya inclusive probeza, en cualquier sabiduría humana.[19]

Yá nel Antiguu Testamentu hai muestres de la negación de la fe que, xeneralmente, broten del deséu d'autosuficiencia del home. Un exemplu ye la fabricación d'un magüetu d'oru polos hebreos, —Ex, 32— un dios creáu polos mesmos homes porque Moisés tardaba en baxar del monte Sinai. Otres vegaes la incredulidá, individual y coleutiva, que se produció mientres sieglos, venía d'una visión cómodo y terrenal de les coses, inclusive aportó a indiferencia en munches ocasiones. La falta de fe va llegar hasta los coetaneos de Cristu, una incredulidá de obstinación de los xudíos y, especialmente, de los fariseos, los xefes espirituales de los mesmos xudíos qu'inclusive lo detuvieron y lo crucificaron.[20]

La Revelación nel Nuevu Testamentu

[editar | editar la fonte]
Alegoría de la fe (c. 1670), de Johannes Vermeer, Metropolitan Museum of Art, Nueva York

Nos Evanxelios la fe ta totalmente amestada a la revelación del Reinu de Dios que la so base y fundamentu ye'l mesmu Xesucristu que revela la doctrina, non como los antiguos profetes, sinón como quien tien autoridá, autoridá que, al empar, taba confirmada polos milagros. — Mt 7,7; Mc 1,22; Lc 4,32 — y pa tenela, Xesucristu dexó claro que la fe ye un don de Dios, una virtú sobrenatural infundida por Él.[21]

Los dos aguaes de la gracia de la fe y de la correspondencia humana a ella refléxense na confesión de san Pedro —Mt 16, 16-18—, na del centurión, que Xesús consideró como maraviyosa —Mt 8,10; Lc 7,1-10— una y bones el mesmu centurión sabía lo que yera l'autoridá y al oyer la pallabra de Xesucristu vio que falaba con autoridá —Lc 7,7—. El verdaderu modelu de fe reflexar na Virxe María de la que la so prima Santa Isabel díxo-y 039;'«Dichosa la que creyó que se cumpliríen les coses que-y fueron diches de parte del Señor». Nun planu inferior al de la fe de la Virxe María ta la fe del ciegu Bartimeo, de Jairo, de la hemorroisa, del malatu, del paralíticu, la cananea y otros munchos más curaos o devueltos a la vida por Xesucristu.,[22][23]

La fe ye un actu humanu

[editar | editar la fonte]

La fe ye una gracia, un don de Dios; pa dar respuesta a la fe ye necesaria la gracia de Dios qu'ayuda y adelántrase a les persones y mueve los sos corazones pa dirixilos a El. Sicasí, creer ye un actu auténticamente humanu, que nun ye contrariu a la intelixencia nin a la llibertá del home. Na vida corriente, nes rellaciones humanes creer lo que dicen otres persones nun ye contrariu a la dignidá propia. Por esa razón ye menos contraria a la dignidá de la persona creer y poner la intelixencia y la voluntá so lo que Dios revela.[24]

Fe ya intelixencia

[editar | editar la fonte]

El fechu de que les verdaes revelaes paezan intelixibles o verdaderes a la razón natural nun ye'l motivu pol cual créese. Según los teólogos católicos, creyer pola autoridá de Dios mesmu yá que que revela y nun puede engañar nin engañar.[25]

Por lo mesmo, pa los cristianos la fe ye cierta, más que cualquier conocencia humana, pos se basa na pallabra de Dios, que nun puede mentir una y bones Él ye la Verdá. La certidume que da la lluz divino ye mayor que la que da la lluz de la razón natural.[26]

La fe trata d'entender porque n'inherente a ella mesma que los creyentes, cada creyente, deseye conocer cada vez meyor a aquel en quien depositó'l so enfotu y la so fe. La fe abre los güeyos del corazón diz San Pablo na so carta a los Efesios y San Agustín —serm. 43, 7, 9— diz que creo pa entender y entiendo pa creer meyor.,[27][28]

Pa la Ilesia Católica nun hai confrontación escluyente ente fe y ciencia yá que, anque la fe tea en planu cimeru al de la razón, el Dios mesmu que fizo tener al espíritu humanu la lluz de la razón, ye'l mesmu que reveló los misterios. Por eso, la investigación metódica, cuando s'actúa d'una forma realmente científica y siguiendo una normativa moral, nun va tar nunca n'oposición cola fe yá que les realidaes de fe y les profanes tienen el so mesmu orixe: Dios.[29]

Llibertá de la fe

[editar | editar la fonte]

Nenguna persona ta obligada a abrazar la fe católica en contra de la so voluntá. La persona, si decidir a creer tien de responder a Dios voluntariamente. El actu de fe ye voluntariu por mesma naturaleza.[30] Cuando una persona siéntese llamada por Dios a sirvi-y, queda venceyada pola so conciencia, pero ensin coaccionar. El mesmu Xesucristu convidó a los sos coetaneos a la fe y a la conversión pero nun forzó a naide a sigui-y.[31]

Necesidá de la fe

[editar | editar la fonte]

Según la Ilesia Católica, pa llograr la salvación ye necesariu creer en Cristu y en Quien lu unvió yá que ensin la fe nun puede prestase a Dios. De la mesma forma que la fe ye un don gratuitu que fai Dios a cada persona, al ser voluntariu l'actu de fe, tamién puede perdese voluntariamente —1 Tm 1, 18-19—. Si tiense fe, pa perseverar nella, según la Ilesia Católica, tien d'alimentase cola pallabra de Dios y sostenida pola esperanza.[32]

Islam

[editar | editar la fonte]

Nel islam, fe (imán) ye una completa obediencia a la voluntá de Dios, qu'inclúi creencia, oficiu y aiciones, consecuente al encargu de la so representación na Tierra, según la voluntá de Dios. La fe tien dos aspeutos: reconocer y afirmar qu'hai un Creador del universu y solo débese adorar al Creador.

Xudaísmu

[editar | editar la fonte]
Artículu principal: Trece principio de fe

La fe en sí mesma nun ye un conceutu del xudaísmu. La única vegada que se menta "fe en Dios" dientro de los 24 llibros del Tanak, ye nel versu 10 del capítulu 43 del Llibru d'Isaías. Nesti versu, el mandatu de conocer a Dios ye siguíu polos mandamientos de creer y entender.[33]

Sicasí, el xudaísmu reconoz el valor emuná[34] (xeneralmente traducíu como fe, enfotu en Dios) y el so estáu negativu de Apikorus (heréticu), pero la fe nun ye tan destacáu o central como n'otres relixones, especialmente comparáu col cristianismu o islam. Podría ser un mediu necesariu pa ser un xudíu relixosamente activu, pero la énfasis ta puestu nel verdaderu conocencia, auténtica profecía y l'actuar más que la fe en sí. Escasamente rellaciónase con una enseñanza que tenga de ser creída.[33][35] El xudaísmu nun esixe al fiel explícitamente identificar a Dios (un dogma central de la fe cristiana, que ye llamada Avodah Zarah nel xudaísmu, una forma menor d'idolatría pero un gran pecáu y prohibición estricta pa los xudíos). Sicasí pídese honrar a la idea (personal) de Dios sofitada polos munchos principios citaos del Talmud pa definir al xudaísmu, principalmente polo que nun ye. Por tanto nun esiste una formulación establecida de los principios de la fe xudía que sían imperativos pa tolos xudíos.

Sikhismu

[editar | editar la fonte]

La fe tampoco ye un conceutu nel sikhismu. Sicasí, los cinco símbolos sijíes, conocíos como les cinco K, tamién se-yos conoz como "los cinco artículos de la fe". Estos son kesh (pelo ensin cortar), khanga (pequeñu peñe de madera), kara (brazalete metálicu), kirpán (espada/daga) y khanga (ropa interior especial). Los sijíes tienen de llevar estos cinco artículos de la fe toa'l tiempu pa protexese de les males compañíes y caltenese cerca de Dios.[36]

Crítiques

[editar | editar la fonte]

Acordies con Bertrand Russell, «Nun falamos de la fe de que dos y dos son cuatro o de que la tierra ye redonda. Solo falamos de la fe cuando queremos sustituyir la evidencia pola emoción». Ente que dellos cristianos sostienen que la so fe ye bona pero'l restu de les fes faen dañu, Russell declaró a toa fe dañible. Na so obra Human Society in Ethics and Politics, nel so capítulu Will Religious Faith Cure Our Troubles? (¿Puede la fe relixosa remediar los nuesos problemes?) argumentó qu'esti procesu ye una fonte de violencia, yá que pueblos distintos sustitúin la evidencia por emociones distintes. Russell denunció que, por cuenta de que nenguna d'elles puede defendese racionalmente, el proselitismu de neños pequeños y, si ye necesariu, la guerra son consecuencies inevitables d'allugar fuertemente cualquier fe.[37]

Richard Dawkins describe a la fe como una creencia ensin evidencia; un procesu activu de nun pensar. Afirmó que ye una práutica que solo degrada'l nuesu entendimientu del mundu natural al dexa-y a cualesquier realizar una declaración sobre la naturaleza que ta basada namái nos sos pensamientos personales y les sos perceiciones posiblemente aburuyaes, que nun riquir esaminala cola realidá, nun tien habilidá pa realizar predicciones confiables y coherentes y nun ta suxeta a revisión por pares.[38]

El Dr. Peter Boghossian, profesor de filosofía de la Universidá de Portland,[39] autor[40] y miembru honorariu[41] de la Global Secular Council,[42] critica que les actuales definiciones de fe nun reflexen fielmente el so significáu. Argumenta que cuando les persones usen la pallabra fe, como en "Yo tengo fe en X", realmente nun tienen enfotu en X o esperanza de que X seya verdaderu, sinón que declaren que saben que X ye verdaderu. Amás sostién que la fe solo allúgase na ausencia de bona evidencia que sofite a la creencia. Nesa situación, Boghossian razona que la fe ye una afirmación de conocencia ensin evidencia que la xustifique. Polo tanto propón la siguiente definición como la meyor descripción de fe nel so usu real: "Asonsañar saber daqué que nun sabes".[43]

Ver tamién

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. ↑ «Real Academia Española: Fe». Consultáu'l 2 de febreru de 2014.
  2. ↑ faith. Dictionary.com. Dictionary.com Unabridged. Random House, Inc. http://dictionary.reference.com/browse/faith (accessed: December 01, 2011)
  3. ↑ http://www.merriam-webster.com/dictionary/faith merriam-webster.com: 2B (1): "Firme creencia en daqué de lo cual nun esiste pruebes"
  4. ↑ Plantinga, Alvin (27 de xineru de 2000). Warranted Christian Belief. USA: Oxford University Press, páx. 169-199. ISBN 978-0195131925.
  5. ↑ Boa, Kenneth (1 de marzu de 2006). Faith Has Its Reasons: Integrative Approaches to Defending the Christian Faith. USA: IVP Books, páx. 251-255. ISBN 978-0830856480.
  6. ↑ Dellos autores (2016) Diccionario de la lengua española, 23, Madrid: Real Academis Español. ISBN 9788467041897. Consultáu'l 15 d'abril de 2016.
  7. ↑ 7,0 7,1 Smith, P. (1999). A Concise Encyclopedia of the Bahá'í Faith. Oxford, UK: Oneworld Publications, páx. 155. ISBN 1-85168-184-1.
  8. ↑ Baha'i World Faith - Abdu'l-Baha Section, p. 383
  9. ↑ The Way of Wisdom The Five Spiritual Faculties by Edward Conze, http://www.accesstoinsight.org/lib/authors/conze/wheel065.html
  10. ↑ "Kalama Sutta, The Buddha's Charter of Free Inquiry" by Soma Thera
  11. ↑ Benedict, Benedict X.V.I. (2004). Introduction to Christianity. San Francisco: Ignatius Press, páx. 203. ISBN 978-1-58617-029-5. Consultáu'l 21 d'abril de 2009.
  12. ↑ VV.AA (1989) Gran Enciclopedia Rialp, sesta, Madrid: Rialp S.A., páx. 770-771; tomu 9. ISBN 84-321-0663-1. Consultáu'l 31 de marzu de 2016.
  13. ↑ Aquino, Tomás (2001) Summa Theologica, cuarta, Madrid: Biblioteca d'Autores Criatianos (BAC), páx. 2-2 q4 a1. ISBN 84-7914-277-4. Consultáu'l 31 de marzu de 2016.
  14. ↑ Antiguu Testamentu (2008) Deuteronomio. Pamplona: MTF (Chicago) y EUNSA (Pamplona), páx. Dt; 4,29. ISBN 9781890177713. Consultáu'l 2 d'abril de 2016.
  15. ↑ Antiguu Testamentu (2008) Llibro de los Reis. Pamplona: MTF (Chicago) y EUNSA (Pamplona), páx. 2; Reg 18,5. ISBN 9781890177713.
  16. ↑ Antiguu Testamentu (2008) Macabeos. Pamplona: MTF (Chicago) y EUNSA (Pamplona), páx. 2 Mach; 8,18. ISBN 9781890177713.
  17. ↑ Antiguu Testamentu (2008) Jeremías. Pamplona: MTF (Chicago) y EUNSA (Pamplona), páx. Ier; 24,7. ISBN 9781890177713.
  18. ↑ Antiguu Testamentu (2008) Jeremías. Pamplona: MTF (Chicago) y EUNSA (Pamplona), páx. Ps, 6.7.31; Ps 68.69.108; Ps 23; Ps 113-118. ISBN 9781890177713.
  19. ↑ Antiguu Testamentu (2008) Proverbio. Pamplona: MTF (Chicago) y EUNSA (Pamplona), páx. Prv 9,10; Prv 2,6. ISBN 9781890177713.
  20. ↑ Chareu, André Marie (1928-1929) L'Incredulite des Juifs dans le Nouveau Testament, 1ª, Universitas . Lovaniensi. Consultáu'l 15 d'abril de 2016.
  21. ↑ Dellos autores (1989) Gran Enciclopedia Rialp. Madrid: Rialp S.A., páx. Tomo 9; 771. ISBN 84-321-0663-1. Consultáu'l 14 d'abril de 2016.
  22. ↑ Dellos autores (1989) Gran Enciclopedia Rialp. Madrid: Rialp S.A., páx. Tomo 9; 771-772. ISBN 84-321-0663-1. Consultáu'l 14 d'abril de 2016.
  23. ↑ Dellos autores (2008) Biblia de Navarra. Pamplona: Editada por MTF (Chicago) y EUNSA (Pamplona), páx. 1830. ISBN 9781890177713. Consultáu'l 14 d'abril de 2016.
  24. ↑ Dellos autores (1992) Catecismu de la Ilesia Católica. Madrid: Asociación d'Editores del Catecismu, páx. 43. ISBN 84-288-1100-8. Consultáu'l 14 d'abril de 2016.
  25. ↑ Denzinger-Schönmetzer, Heinrich Joseph (30 de payares de 2012) Enchiridion Symbolorum o Denzinger. Madrid: Ignatius Press; Edición 43 Blg Enl, páx. varies. ISBN 978-0898707465. Consultáu'l 15 d'abril de 2016.
  26. ↑ Aquino, Tomás (2001) Summa Theologica, cuarta, Madrid: Biblioteca d'Autores Cristianos (BAC), páx. 2-2, 171, 5, obj 3. ISBN 84-7914-277-4. Consultáu'l 15 d'abril de 2016.
  27. ↑ «Sermones». Escritos de San Agustín páxs. 43, 7, 9 (2016). Archiváu dende l'orixinal, el 2021-06-13. Consultáu'l 15 d'abril de 2016.
  28. ↑ Dellos autores (1992) Catecismu de la Ilesia Católica. Madrid: Asociación d'Editores del Catecismu, páx. 45. ISBN 84-288-1100-8. Consultáu'l 15 d'abril de 2016.
  29. ↑ Dellos autores (1992) Catecismu de la Ilesia Católica. Madrid: Asociación d'Editores del Catecismu, páx. 44-45. ISBN 84-288-1100-8. Consultáu'l 15 d'abril de 2016.
  30. ↑ «Declaración DIGNITATIS HUMANAE sobre la llibertá relixosa». Dignitatis Humanae La llibertá relixosa y la vinculación del home con Dios:  p. 1. 7 d'avientu de 1965.. http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_decl_19651207_dignitatis-humanae_sp.html. Consultáu'l 15 d'abril de 2016. 
  31. ↑ «CODEX IURIS CANONICI». Libreria Editrice Vaticana 11. 25 de xineru de 1983. http://www.vatican.va/archive/cod-iuris-canonici/cic_index_lt.html. Consultáu'l 15 d'abril de 2016. 
  32. ↑ Dellos autores (1992) Catecismu de la Ilesia Católica. Madrid: Asociación d'Editores del Catecismu, páx. 45-46. ISBN 84-288-1100-8. Consultáu'l 15 d'abril de 2016.
  33. ↑ 33,0 33,1 Mizrachi, Yosef. «Who God Is». Audios English 5min:40sec-9min:02sec. DivineInformation.com. Archiváu dende l'orixinal, el 2018-10-17. Consultáu'l 22 d'agostu de 2013.
  34. ↑ Emunah
  35. ↑ Brueggemann, Walter (2002). Reverberations of faith: a theological handbook of Old Testament themes. Louisville, Ky.: Westminster John Knox Press, páx. 76-78. ISBN 0-664-22231-5.
  36. ↑ «Five Articles of Faith». Archiváu dende l'orixinal, el 2015-10-07.
  37. ↑ Russell, Bertrand (1992). «7. Will Religious Faith Cure Our Troubles?», Human Society in Ethics and Politics. Londres: Routledge, páx. 213. ISBN 978-1-134-52383-2. Consultáu'l 27 d'ochobre de 2017.
  38. ↑ Dawkins, Richard (xineru–febreru 1997). «Is Science a Religion?». American Humanist Association. Archiváu dende l'orixinal, el 30 d'ochobre de 2012. Consultáu'l 15 de marzu de 2008.
  39. ↑ http://www.thedailybeast.com/articles/2013/11/02/atheist-philosopher-peter-boghossian-s-guide-to-converting-believers.html
  40. ↑ A Manual for Creating Atheists, Pitchsone Publishing
  41. ↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2018-06-12.
  42. ↑ http://www.secularcouncil.org/ Archiváu 2017-06-21 en Wayback Machine , an institution of the Secular Coalition for America
  43. ↑ Boghossian, Peter (2013). A Manual for Creating Atheists.. Pitchstone Llc. ISBN 1939578094.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]
  • Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Fe.
N'inglés




Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Fe&oldid=4301727»