Saltar al conteníu

Cream

De Wikipedia
Cream
Datos
Tipu grupu de rock
Miembros Jack Bruce, Eric Clapton y Ginger Baker
Xéneru rock psicodélico (es) Traducir, blues rock, hard rock y rock
Sellu discográficu Atco Records
Reaction
Polydor Records
País Reinu Xuníu
Orixinarios de Londres
Fecha fundación 1966
Web oficial
Cambiar los datos en Wikidata

Cream foi un power trio de rock fundáu en Londres, en 1966, pol baxista y vocalista Jack Bruce, la batería Ginger Baker y el guitarrista y vocalista Eric Clapton. El so soníu caracterízase por ser un híbridu de blues, rock sicodélicu y pop.[1] Cream ye de cutiu consideráu como'l primera supergrupu d'ésitu y a pesar de tar n'actividá apenes cuatro años, vendió más de quince millones de copies en tol mundu escontra 2011, según la revista Rolling Stone.[2][1][3] La banda tuvo un impautu significativu na música popular de la dómina y, al pie de Jimi Hendrix, popularizó l'usu del pedal wah-wah.[4][5]

Dempués de grabar cuatro álbumes de llarga duración —Fresh Cream, Disraeli Gears, Wheels of Fire y Goodbye—, el grupu dixebrar a finales de 1968 por cuenta de la mala rellación ente Baker y Bruce. La banda axuntóse darréu en 1993 por cuenta del so ingresu nel Rock and Roll Hall of Fame, y en 2005, pa unes actuaciones nel Royal Albert Hall y el Madison Square Garden.[6][7]

A pesar de la so curtia trayeutoria, Cream influyó a un gran númberu de grupos posteriores, y foi incluyíu na llista de los «100 meyores artistes de tolos tiempos» de la revista Rolling Stone.[2][1][8] En 2006, el tríu recibió un Grammy honoríficu en reconocencia a la so carrera artística.[9]

Historia

[editar | editar la fonte]

Formación y Fresh Cream (1966)

[editar | editar la fonte]

Escontra xunetu de 1966, Eric Clapton yera reconocíu como unu de los meyores guitarristes de blues nel Reinu Xuníu por cuenta de la so trayeutoria con The Yardbirds y John Mayall & the Bluesbreakers.[13] Sicasí, este abandonó'l grupu de Mayall pa crear una nueva banda.[10][1][11] Esi mes, el guitarrista axuntar con Ginger Baker, batería de The Graham Bond Organisation, y parolaron sobre la posibilidá de crear un nuevu proyeutu.[12] Clapton comentó más tarde: «Siempres me gustara Ginger [Baker]. Vieno una vegada a veme tocar con John Mayall & the Bluesbreakers y dempués del conciertu tráxome de vuelta nel so coche a Londres onde me comentó que quería formar un nuevu grupu, daqué no que yo tamién había pensáu».[13]

Clapton aceptó formar un nuevu proyeutu cola condición de que Baker contratara a Jack Bruce, el so compañeru en The Graham Bond Organisation, como baxista.[12][13] El guitarrista conociera a esti cuando tocó con John Mayall & the Bluesbreakers en payares de 1965 y trabayara con él en Powerhouse, un proyeutu de curtia duración.[17] Per otra parte, Baker y Bruce tuvieren fuertes discutinios cuando yeren parte de la banda de Bond, lo que llevó a la batería a despidilo.[14] Cuando'l baxista cuestionó'l so derechu a tomar tal decisión, Baker amenació-y con un cuchiellu.[12] Sicasí, pol futuru del nuevu grupu, dambos dexaron de llau les sos diferencies.[7]

El tríu escoyó como nome Cream por cuenta de que los trés considerábense la «crème de la crème» ente los músicos de jazz y blues de la escena musical británica.[3] Primeramente'l grupu yera llamáu The Cream (col artículu), pero a partir de llanzamientu del so primer trabayu conocióse-y a cencielles como Cream.[19] Antes de decidise por tal nome, tamién s'embaraxó la posibilidá de llamalo Sweet 'n' Sour Rock 'n' Roll.[12] De los trés, Clapton yera'l que mayor reputación tenía nel Reinu Xuníu, pero en Norteamérica yera cuasi desconocíu; había dexáu The Yardbirds primero que'l senciellu «For Your Love» algamara los diez primeros llugares del Billboard Hot 100.[1][15]

Cream fixo'l so debú oficial nel Sixth Annual Windsor Jazz & Blues Festival el 3 de xunetu de 1966.[10] Al ser un grupu nuevu y con poques cantares propios, el tríu tocó delles temes clásiques de blues.[13] N'ochobre, la banda dexó a Jimi Hendrix que se-y xuniera pa improvisar mientres una actuación. Hendrix acababa de llegar a Londres y yera un aficionáu de la música de Clapton. Dambos conociéronse pola intervención de Chas Chandler, baxista de The Animals y mánager del guitarrista norteamericanu.[16]

Ente xunetu y ochobre, Cream grabó'l so álbum debú, Fresh Cream, que salió a la venta d'avientu.[17] El discu algamó la sesta posición na llista de Reinu Xuníu y la trentena novena na d'Estaos Xuníos.[18][19] Fresh Cream #estremar ente versiones de les temes «Four Until Late», «Rollin' and Tumblin», «Spoonful», «I'm So Glad» y «Cat's Squirrel», y cantares compuestos por Baker, Bruce y l'esposa d'este, Janet Godfrey.[20][21] El senciellu «I Feel Free», anque nun foi incluyíu na versión británica del álbum, llegó al puestu once del UK Singles Chart.[20][18] La pista que cierra l'álbum ye «Toad», una tema instrumental qu'inclúi un solu de batería de Baker.[22]

Disraeli Gears (1967)

[editar | editar la fonte]
Fotografía de Cream de 1967. De izq. a der.: Baker, Bruce y Clapton.

Cream realizó la so primer visita a los Estaos Xuníos en marzu de 1967 pa tocar nueve nueches nel RKO Theater de Nueva York.[23] Ente'l 11 y el 15 de mayu, el tríu tornó a dicha ciudá, concretamente a los estudios Atlantic, pa realizar la grabación del so segundu álbum d'estudiu, Disraeli Gears,[29] que salió a la venta en payares y que llegó a asitiase ente los cinco álbumes más vendíos tantu n'Estaos Xuníos como en Reinu Xuníu.[24][25][18] El productor del mesmu foi Felix Pappalardi, quien convenció a Clapton por que tamién grabara temes como vocalista principal, daqué que nun foi del presto de Bruce.[24][13] Disraeli Gears foi'l primer álbum de Cream formáu principalmente por cantares compuestos pol grupu, y a diferencia del so antecesor, inclúi na so mayoría tarrezas orixinales, sacante «Outside Woman Blues» y «Mother's Lament» que son arreglos de cantares de blues.[1][24] El senciellu principal, «Sunshine of Your Love», llegó a asitiase ente los cinco primeros puestos en Norteamérica y consiguió un discu d'oru dau pola RIAA.[25][26][27]

Magar que l'álbum ta consideráu como unu de los meyores trabayos de la década de 1960, nunca tuvo una gran representación nos sos conciertos.[28][29][30] A pesar de que'l tríu interpretó con avezamientu les temes Tales of Brave Ulysses» y «Sunshine of Your Love», dellos cantares de Disraeli Gears fueron escluyíes del so set list a mediaos de 1967 en favor de llargues improvisaciones.[31] N'agostu, la banda realizó les sos primeres actuaciones como cabeza de cartelu n'Estaos Xuníos na sala Fillmore West de San Francisco.[38]

Wheels of Fire (1968)

[editar | editar la fonte]
Actuación del tríu pa la televisión holandesa en 1968.

Ente xunetu de 1967 y xunu 1968, Cream grabó dellos cantares nos estudios IBC (Londres) y Atlantic que, al pie de delles temes grabaes en direutu nel Filmore West y na sala Winterland Ballroom, formaron parte del so tercer trabayu, Wheels of Fire.[32][33][34] L'álbum, publicáu n'agostu, foi editáu tamién de manera separada so los títulos Wheels Of Fire - In The Studio y Wheels Of Fire - Live At The Fillmore, anque namái una de les temes («Toad») fuera grabáu en tala sala.[35][34][34]

Wheels of Fire foi'l so únicu númberu unu nel Billboard 200 y nel Canadian Albums Chart.[36][37] L'álbum destaca pol usu de diversos preseos orquestales grabaos pol productor Felix Papppalardi.[38] El senciellu «White Room» foi'l so mayor ésitu n'Australia, onde llegó a la primer posición de la llista se senciellos.[39]

En completando Wheels of Fire a mediaos de 1968, los miembros de la banda decidieron que yá tuvieren abonda y queríen siguir les sos carreres por separáu.[13] Baker comentó nuna entrevista pa la revista Music Mart en 2006: «Llegó un momentu en que Eric [Clapton] díxome: 'Yá tuvi bastante' y díxi-y que yo tamién. L'últimu añu de Cream foi agónicu. Tuvi problemes de salú ya inda güei tengo problemes d'audición debíu al altu volume col que tocábamos. Orixinalmente, la cosa nun #empezar asina; cuando fundamos la banda foi xenial y realmente una maraviyosa esperiencia musical».[40] Les tensiones ente la batería y Bruce volvieron apaecer, lo qu'obligó a Clapton a actuar de mediador.[3][41] El guitarrista amás lleera una sogona crítica realizada por Jon Landau pa la revista Rolling Stone, publicación qu'almiraba, na que lu calificaba como «maestru del clixé del blues».[48] Arriendes de esti artículu, Clapton quixo poner fin a la so etapa con Cream y tomar un aldu musical distintu.[42]

Goodbye (1969)

[editar | editar la fonte]

Una vegada anunciada la so separación, el grupu volvió axuntase pa la realización del so cuartu y últimu álbum. El discu, tituláu Goodbye, foi grabáu n'ochobre de 1968 y salió a la venta en febreru del añu siguiente, cuando la banda yá se dixebrara oficialmente.[43][44] Goodbye contién seis canciones: trés en direutu grabaes el 19 d'ochobre nun conciertu nel recintu The Forum (Los Angeles) y tres grabaciones d'estudiu nueves.[52] Ente les temes incluyíes destaca «Badge», compuesta por Clapton y George Harrison; esti postreru amás, participó como guitarrista rítmicu acreditáu como L'Angelo Misteriosu.[45][44] L'álbum foi'l so únicu númberu unu nel UK Albums Chart y llegó a la segunda posición del Billboard 200.[18][46]

La xira de despidida de Cream consistió en ventidós concierto en diecinueve recintos nos Estaos Xuníos, ente'l 4 d'ochobre y el 4 de payares de 1968 y dos actuaciones nel Royal Albert Hall de Londres, el 25 y 26 de payares.[47] El so últimu conciertu nos Estaos Xuníos tuvo llugar nel Rhode Island Auditorium (Rhode Island), pero como'l grupu llegó con retrasu al estadiu namái pudo interpretar dos canciones: «Toad» y una versión de más de venti minutos de «Spoonful».[56]

Los dos actuaciones nel Royal Albert Hall fueron filmaes pa un especial de la BBC y editaes darréu en videu sol nome Farewell Concert.[47][48] Dambos conciertos escosaron les entraes y atraxeron más atención que cualesquier otru de Cream.[56] Sicasí, Baker nun tuvo una opinión positiva: «Nun fueron bones actuaciones... Cream yera meyor qu'eso... Sabíamos que s'acabara. A cencielles tábamos acabando con ello, pasando'l mal tragu».[47] La batería añadió tamién que «la banda empioraba a cada minutu».[49] Los teloneros de la xira fueron Taste (con un mozu Rory Gallagher), la #acabante formar Yes y en tres actuaciones, Deep Purple.[56] Tres la so disolución, Cream consiguió una nominación al Grammy na categoría de meyor nuevu artista, anque'l ganador foi José Feliciano.[50][47][51][52]

Tres la separación

[editar | editar la fonte]
Tres la disolución de Cream, Clapton y Baker formaron Blind Faith.

Pocu dempués de la disolución de Cream, Clapton fundó'l supergrupu Blind Faith col miembru de Traffic Steve Winwood y al que se xuniría tamién Rick Grech y el mesmu Baker.[53] El so únicu trabayu d'estudiu, tituláu de manera homónima y publicáu n'agostu de 1969, llegó a la primer posición del Billboard 200 y del UK Albums Chart.[54][55][56] A pesar del ésitu, Blind Faith dixebróse esi mesmu añu.[53] Clapton pasó entós a formar parte de Delaney & Bonnie, antes de crear el grupu Derek and the Dominos, que namái llanzó un trabayu d'estudiu, Layla and Other Assorted Love Songs.[57][58] En 1970, el guitarrista empezó la so carrera en solitariu.[59] En formando parte de Blind Faith, Baker fundó'l proyeutu Ginger Baker's Air Force al pie de Winwood, Grech, Graham Bond y Denny Laine, guitarrista de Moody Blues.[60] Pela so parte, Bruce empezó la so trayeutoria solista col llanzamientu del álbum Songs for a Tailor en 1969.[61]

Influencia

[editar | editar la fonte]

A pesar de la so curtia trayeutoria, Cream influyó a dellos artistes y bandes posteriores, y punxo les bases pa la posterior creación del heavy metal.[62][63] Ente los grupos influyíos pol tríu destaquen Black Sabbath, ZZ Top, Pink Floyd, Rush, Van Halen, AC/DC, Kiss, Judas Priest, The Police, Led Zeppelin, Queen, Scorpions, The Allman Brothers Band, Aerosmith y Deep Purple, ente munchos otros.[64][65][66][67] Per otra parte, individualmente los miembros de Cream; Ginger Baker, Eric Clapton y Jack Bruce, apaecieron con frecuencia nes llistes de meyor batería, guitarrista y baxista de la hestoria.[68][69][70][71][72][73][74][75][68][76]

Como batería, Ginger Baker influyó a un gran númberu de percusionistas posteriores de distintos xéneros musicales, ente ellos Bill Ward, Billy Cobham, Peter Criss, Ian Paice, Nick Mason, John Bonham, Dave Lombardu, Chad Smith y Neil Peart.[77][78][79][80] Bruce Eder, del sitio web Allmusic, considéra-y el «batería más importante de la década de 1960» y señala que «práuticamente toles bateríes de toles bandes de heavy metal trataron d'emula-y».[81]

Pela so parte, Eric Clapton; escoyíu pola revista Rolling Stone como'l segundu meyor guitarrista de la hestoria, influyó a músicos como Eddie Van Halen, Duane Allman, Jimmy Page, K. K. Downing, Andreas Kisser, Derek Trucks, Kirk Hammett, Zakk Wylde o Tommy Bolin, ente otros.[75][75][82][83][84][85][86][87][88][89]

Como baxista, Jack Bruce foi una inspiración pa Geezer Butler, qu'emuló «la so forma de tocar colos deos y de copiar el riff en llugar de contestalo»; Sting, Geddy Lee,[115] Gene Simmons, Jeff Berlin,[117] Billy Sheehan, Michael Anthony, o Dusty Hill, por mentar a dalgunos.[90][91][92][93][94][65]

Discografía

[editar | editar la fonte]
  • Fresh Cream (1966)
  • Disraeli Gears (1967)
  • Wheels of Fire (1968)
  • Goodbye (1969)

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Unterberger, Richie.
  2. ↑ 2,0 2,1 Martínez Pato, Pablo (4 d'ochobre de 2005). «El «blues» psicodélico de Cream, de nuevo, en vivo y en direuto». ABC. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Anderson, Stacey (20 de xunetu de 2011). «El día que Eric Clapton anunció el final de Cream». Rolling Stone. Archiváu dende l'orixinal, el 27 de payares de 2015. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  4. ↑ «White Room - Cream, 1968». Rolling Stone (19 de mayu de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 27 de payares de 2015. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  5. ↑ Hart, Josh (7 de mayu de 2013). «Pedal to the Metal: The 25 Greatest Wah Solos of All Time» (inglés). Guitar World. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2013.
  6. ↑ Unterberger, Richie (30 de marzu de 2005). «Clapton resucita a los legendarios Cream en su 60 cumpleaños» (inglés). El mundo. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  7. ↑ 7,0 7,1 White, Dave. «Cream - Biography» (inglés). About. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2013.
  8. ↑ Waters, Roger. «67. Cream» (inglés). Rolling Stone. Consultáu'l 12 d'ochobre de 2013.
  9. ↑ «Grammy especiales para David Bowie, Cream y Robert Johnson». El mundo (11 de xineru de 2006). Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  10. ↑ 10,0 10,1 «Cream - Biography» (inglés). Rock and Roll Hall of Fame official site. Consultáu'l 12 d'ochobre de 2013.
  11. ↑ «Eric Clapton Biography (2)» (inglés). Eric Clapton official site. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2013.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 Vaughan, Andrew (16 de xunetu de 2011). «This Day in Music Spotlight: Clapton, Baker and Bruce – the Beginnings of Cream» (inglés). Gibson official site. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2013.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 McDermott, John (24 de marzu de 2009). «Cream: Strange Brew» (inglés). Guitar World. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2013.
  14. ↑ «Powerhouse» (inglés). Discogs. Consultáu'l 15 d'ochobre de 2013.
  15. ↑ «The Yardbirds - For Your Love (Awards)» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  16. ↑ Cross, Charles R. (2007). Jimi Hendrix: la biografía (n'inglés). American Bar Association. ISBN 8-4962-2280-2. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2013.
  17. ↑ «Fresh Cream» (inglés). Rate your music. Consultáu'l 15 d'ochobre de 2013.
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 18,3 «Cream - Chart History» (inglés). Official Charts Company. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  19. ↑ «Cream - Fresh Cream (Awards)» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  20. ↑ 20,0 20,1 «Cream (2) – Fresh Cream» (inglés). Discogs. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2013.
  21. ↑ «Janet Godfrey» (inglés). Discogs. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2013.
  22. ↑ «Cream - Fresh Cream» (inglés). Sptunikmusic (2 d'abril de 2006). Consultáu'l 15 d'ochobre de 2013.
  23. ↑ «Past Tours, 1966-1968» (inglés). Jack Bruce official site. Consultáu'l 18 d'ochobre de 2013.
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 «Cream (2) – Disraeli Gears» (inglés). Discogs. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
  25. ↑ 25,0 25,1 «Cream - Disraeli Gears (Awards)» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  26. ↑ «Top Singles - Volume 9, No. 26, August 26 1968» (inglés). RPM 100 Albums. Consultáu'l 23 d'agostu de 2013.
  27. ↑ «Gold & Platinum» (inglés). RIAA. Consultáu'l 24 d'agostu de 2013.
  28. ↑ Méndez, Antonio. Guía Del Pop Y El Rock 60 (n'inglés). Editorial Visión Libros. ISBN 8-4982-1239-1. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2013.
  29. ↑ «Cream - Discography» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2013.
  30. ↑ Campbell, Hernan M.. «Cream - Disraeli Gears» (inglés). Sputnikmusic. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2013.
  31. ↑ Platt, John A. (6 de xineru de 1998). Disraeli Gears: Cream (n'inglés). Schirmer Books. Consultáu'l 20 d'ochobre de 2013.
  32. ↑ «Wheels of Fire» (inglés). Rate your music. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2013.
  33. ↑ «Libreto del álbum Wheels of Fire» (n'inglés). Polydor Records. agostu de 1968. http://www.discogs.com/viewimages?release=2366967. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2013. 
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 «Cream (2) – Wheels Of Fire - Live At The Fillmore» (inglés). Discogs. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
  35. ↑ «Cream (2) – Wheels Of Fire - In The Studio» (inglés). Discogs. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2013.
  36. ↑ «Cream - Wheels of Fire (Awards)» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  37. ↑ «Top Albums/CDs - Volume 10, No. 7, October 14 1968» (inglés). RPM 100 Albums. Consultáu'l 4 d'agostu de 2013.
  38. ↑ «Cream (2) – Wheels Of Fire» (inglés). Discogs. Consultáu'l 16 d'ochobre de 2013.
  39. ↑ «8 January 1969 Singles» (inglés). GO- Set. Consultáu'l 23 d'agostu de 2013.
  40. ↑ Landers, Rick. «Guitar Hero Series: Eric Clapton» (inglés). Guitar International. Consultáu'l 19 d'ochobre de 2013.
  41. ↑ Greene, Andy (13 de payares de 2012). «Flashback: Cream Put Aside Their Differences for Reunion Shows» (inglés). Rolling Stone. Consultáu'l 19 d'ochobre de 2013.
  42. ↑ «Beyond Buffalo Springfield: A History Of Short-Lived Reunions» (inglés). Rolling Stone. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
  43. ↑ «Goodbye» (inglés). Rate your music. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
  44. ↑ 44,0 44,1 «Cream (2) – Goodbye» (inglés). Discogs. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
  45. ↑ Erlewine, Stephen Thomas. «Cream - Goodbye» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
  46. ↑ «Cream - Goodbye (Awards)» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  47. ↑ 47,0 47,1 47,2 47,3 «44 years ago: Cream give 'Farewell Concert'» (inglés). Ultimate Classic Rock (26 de payares de 2013). Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
  48. ↑ «Cream (2) – Farewell Concert» (inglés). Discogs. Consultáu'l 14 d'ochobre de 2013.
  49. ↑ Cornyn, Stan. «Stay tuned by Stan Cornyn: Cream on» (inglés). Rhino Records official site. Consultáu'l 16 d'ochobre de 2013.
  50. ↑ Thompson, Dave (2004). Smoke on the Water: The Deep Purple Story (n'inglés). ECW Press. ISBN 1-5502-2618-5. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
  51. ↑ «Now' Singers To Get Grammys» (n'inglés). St. Petersburg Times. 11 de febreru de 1969. https://news.google.com/newspapers?id=ZvYNAAAAIBAJ&sjid=vXsDAAAAIBAJ&pg=7306,477181&dq. Consultáu'l 12 d'ochobre de 2013. 
  52. ↑ «Past Winners Search» (inglés). Grammy official site. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
  53. ↑ 53,0 53,1 «Blind Faith» (inglés). Discogs. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  54. ↑ Eder, Bruce. «Blind Faith - Biography» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
  55. ↑ «Blind Faith - Blind Faith (Awards)» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  56. ↑ «Blind Faith - Chart History» (inglés). Official Charts Company. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  57. ↑ Ruhlmann, William. «Eric Clapton - Biography» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
  58. ↑ Grove, Ánxel (30 d'abril de 2011). «Cuarenta años de 'Layla', una canción de amor que envolvió en una 'maldición' a sus intérpretes». 20 minutos. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2013.
  59. ↑ Erlewine, Stephen Thomas. «Eric Clapton - Eric Clapton» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 12 d'ochobre de 2013.
  60. ↑ Eder, Bruce. «Ginger Baker's Air Force - Biography» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 12 d'ochobre de 2013.
  61. ↑ (1 de payares de 2007) The Mojo Collection: 4th Edition (n'inglés). Canongate Books. ISBN 9-7818-476-7643-6. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
  62. ↑ Weinstein, Deena (1991). Heavy Metal: A Cultural Sociology (n'inglés). New Lexington Press. ISBN 0-6692-1837-5. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2013.
  63. ↑ Charlton, Katherine (2003). Rock Music Styles: A History (n'inglés). McGraw Hill. ISBN 0-07-249555-3.
  64. ↑ «Black Sabbath - History» (inglés). Black Sabbath official site. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2013.
  65. ↑ 65,0 65,1 George-Warren, Holly (6 d'ochobre de 2009). The Rock and Roll Hall of Fame: The First 25 Years (n'inglés). HarperCollins. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2013.
  66. ↑ Schaffner, Nicholas (2005). La odisea de Pink Floyd. Ediciones Robinbook. ISBN 8-4962-2228-4. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2013.
  67. ↑ «Cream - Related artists» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2013.
  68. ↑ 68,0 68,1 «LED ZEPPELIN Voted 'Ideal Supergroup'» (inglés). Blabbermouth (10 de xunetu de 2005). Consultáu'l 22 d'ochobre de 2013.
  69. ↑ «The Greatest Drummers of all Time! - Ginger Baker» (inglés). Gig Wise (29 de mayu de 2008). Consultáu'l 22 d'ochobre de 2013.
  70. ↑ «Rolling Stone Readers Pick Best Drummers of All Time - 9) Ginger Baker» (inglés). Rolling Stone (8 de febreru de 2011). Consultáu'l 22 d'ochobre de 2013.
  71. ↑ «What's the DNA of a great rock band? - Drummers» (inglés). BBC. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2013.
  72. ↑ «Readers Poll Results: The 100 Greatest Guitarists of All Time» (inglés). Guitar World (10 d'ochobre de 2010). Consultáu'l 22 d'ochobre de 2013.
  73. ↑ «JIMI HENDRIX Tops Guitar Greats Poll» (inglés). Blabbermouth (8 d'agostu de 2002). Consultáu'l 22 d'ochobre de 2013.
  74. ↑ «The 10 Greatest Electric-Guitar Players» (inglés). Time. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2013.
  75. ↑ 75,0 75,1 75,2 Van Halen, Eddie. «100 Greatest Guitarists - 2) Eric Clapton» (inglés). Rolling Stone. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2013.
  76. ↑ «Los diez mejores bajistas de la historia». Rolling Stone (30 d'abril de 2012). Archiváu dende l'orixinal, el 27 de payares de 2015. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2013.
  77. ↑ «Ginger Baker - Biography» (inglés). BBC. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2013.
  78. ↑ «"Nos llevamos muy bien con Megadeth"». Faro de Vigo (26 de marzu de 2011). Consultáu'l 23 d'ochobre de 2013.
  79. ↑ «CHAD SMITH'S BOMBASTIC MEATBATS: Debut Album Release Date Announced» (inglés). Blabbermouth (1 de xunetu de 2009). Consultáu'l 25 d'ochobre de 2013.
  80. ↑ «NEIL PEART, JOHNNY ROTTEN In Documentary On Legendary CREAM Drummer; New Preview Clip» (inglés). Blabbermouth (10 de marzu de 2012). Consultáu'l 25 d'ochobre de 2013.
  81. ↑ «Ginger Baker - Biography» (inglés). Allmusic. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2013.
  82. ↑ «The 70's» (inglés). Tom Dowd official site. Archiváu dende l'orixinal, el 27 de payares de 2015. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2013.
  83. ↑ «LED ZEPPELIN: Previously Unreleased JIMMY PAGE Interview Available For Download» (inglés). Blabbermouth (19 d'abril de 2006). Consultáu'l 23 d'ochobre de 2013.
  84. ↑ «JUDAS PRIEST Guitarist: 'I Never Thought I Was Naturally Talented; I Just Worked Hard'» (inglés). Blabbermouth (2 de xunetu de 2007). Consultáu'l 23 d'ochobre de 2013.
  85. ↑ «SEPULTURA: Videu Footage Of ANDREAS KISSER's U.K. Clinic Available» (inglés). Blabbermouth (5 de setiembre de 2007). Consultáu'l 23 d'ochobre de 2013.
  86. ↑ Tatangelo, Wade (3 de xineru de 2007). «Derek Trucks on playing with Allman, Clapton, Dylan» (inglés). PopMatters. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2013.
  87. ↑ Epstein, Dan (1 de mayu de 2012). «From the Archive: Kirk Hammett Discusses the Past, Present and Future of Metallica in 2002 Interview» (inglés). Guital World. Consultáu'l 23 d'ochobre de 2013.
  88. ↑ Paul, Alan (11 d'abril de 2011). «Zakk Wylde Discusses Pride & Glory, His New Band (and Album), in 1994 Guitar World Interview» (inglés). Guital World. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2013.
  89. ↑ Méndez, Antonio. Guía Del Pop Y El Rock 60, Aloha Poprock. Editorial Visión Libros. ISBN 8-4982-1239-1. Consultáu'l 13 d'ochobre de 2013.
  90. ↑ Wall, Mick (2012). «Black Sabbath». This is Rock (92). ISBN 8-413042-780618. 
  91. ↑ Berryman, James (2000). A Sting in the Tale (n'inglés). Mirage Publishing. ISBN 1-9025-7813-9. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2013.
  92. ↑ Bienstock, Richard (31 de marzu de 2014). «Kiss Guitarist Paul Stanley Talks Ace Frehley, Peter Criss and Being Ignored by the Rock and Roll Hall of Fame» (inglés). Guital World. Consultáu'l 31 de marzu de 2014.
  93. ↑ Sheehan, Billy (2004). Billy Sheehan Advanced Bass (n'inglés). Alfred Music Publishing. ISBN 0-7390-3312-3. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2013.
  94. ↑ Sanchez, Abel (13 de setiembre de 2005). Van Halen 101: Foreword By Brian May (n'inglés). AuthorHouse. ISBN 1-4678-5011-X. Consultáu'l 25 d'ochobre de 2013.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Cream&oldid=4297089»