Gaan na inhoud

Teenaarde

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Philolaus het geglo daar is 'n "Teenaarde" (Antichthon) wat om die ander kant van die "Sentrale Vuur" (sonder naam op die skets) wentel wat nie van die Aarde af sigbaar is nie. Die boonste illustrasie wys die Aarde in die nag en die onderste een die Aarde in die dag.[1]

Die Teenaarde is 'n hipotetiese hemelliggaam wat aan die ander kant van die Sonnestelsel as die Aarde voorkom. Die bestaan van 'n Teenaarde, of Antichthon (Grieks: Ἀντίχθων), is uitgedink deur die pre-Sokratiese Griekse filosoof Philolaus (omstreeks 470-385 v.C.) om sy nie-geosentriese kosmologie te ondersteun. Daarin sou alle liggame in die heelal draai om 'n "Sentrale Vuur", wat nie van die Aarde af gesien kon word nie. Dit is onderskei van die Son, wat ook daarom gewentel het.

In moderne tye word 'n hipotetiese planeet wat aan die ander kant van die Son voorkom 'n "Teenaarde" genoem.[2] Dit is 'n herhalende tema in gerugte oor VVV's,[3] sowel as in fiksie (veral wetenskapsfiksie).

Griekse Pitagoriese heelal

[wysig | wysig bron]

'n Sterrekundige stelsel met die Aarde, Maan, Son, planete en Teenaarde wat om 'n onsigbare "Sentrale Vuur" wentel, is in die 5de eeu ontwikkel en word toegeskryf aan die Pitagoriese filosoof[4] Philolaus. In sy heelal het die Aarde nie meer die middelpunt van die kosmos gevorm soos voorheen nie,[5] en was die oënskynlike beweging van die hemelliggame danksy die "reële beweging van die waarnemer", dus die Aarde.[6]

In Philolaus se stelsel het die Aarde en Teenaarde elke 24 uur om die onsigbare Sentrale Vuur gewentel, terwyl die Maan se wentelbaan 'n maand en die Son s'n 'n jaar geduur het. Dit was die Aarde se vinnige beweging verby die stadiger bewegende Son wat dit laat lyk het of die Son in die ooste opkom en in die weste sak. Verder van die Sentrale Vuur af het die liggame nog stadiger beweeg, en die buitenste "lug" (dus die sterre) het blykbaar nie beweeg nie.[5]

Teenaarde

[wysig | wysig bron]

Die "geheimsinnige"[5] Teenaarde was benewens die Sentrale Vuur die enigste liggaam wat nie van die Aarde af gesien kon word nie. Aristoteles het dit beskryf as 'n "ander Aarde", waarvan die Griekse geleerde George Burch aflei dit moes dieselfde grootte, vorm en samestelling as die Aarde gehad het.[7] Volgens Aristoteles, wat 'n kritikus van die Pitagoreërs was, was die doel van die Teenaarde om verduistering van die Maan en hulle frekwensie te verduidelik,[8] wat nie kon verduidelik hoe die Aarde alleen die Son sou kon blokkeer as die Aarde nie om die Son gedraai het nie. Burch het egter geglo die ware doel van die Teenaarde was om Philolaus se kosmos te balanseer – wat nodig was omdat daar sonder die Teenaarde net een groot, digte massa in die stelsel sou wees (die Aarde).

Hoewel die Aarde en planete in die stelsel om 'n enkele punt gewentel het, het die antieke Grieke die Aarde nie as 'n planeet beskou nie. Voordat Galileo met sy teleskoop gesien het die planete is ook sfere soos die Aarde, is geglo hulle verskil net van sterre wat hulle helderheid en beweging behels, en dat hulle nes die sterre uit vuur bestaan, sonder 'n digtheid. Die Aarde het egter bestaan uit die digte elemente aarde en water. Daar was net een ander sodanige liggaam – die Teenaarde aan die ander kant van die sentrale punt.[6]

Moderne tydperk

[wysig | wysig bron]
'n Voorstelling van die effektiewe potensiaal vanweë die swaartekrag en middelpuntvliedende krag van 'n stelsel met twee liggame. (Wat dié artikel betref, is die twee liggame die Son – die geel liggaam – en die Aarde – die donker liggaam tussen L1 en L2. Die Teenaarde sou by L3 gelê het.) Die pyle dui die gradiënte van die potensiaal om die vyf Lagrangepunte aan: af na hulle (in rooi) of weg van hulle (in blou). Die punte L4 en L5 is die hoogtepunte van die potensiaal. By die punte self is die kragte eweredig.

Philolaus se idees is eindelik oorskadu deur die moderne besef dat die sferiese Aarde wat om sy eie as roteer, een van verskeie sferiese planete is wat die gravitasiewette volg en om die veel groter Son wentel. Die idee van 'n Teenaarde het veral ongewild geraak nadat die heliosentriese model van die Sonnestelsel van die 16de eeu af algemeen aanvaar is. In die moderne verband verwys die term "Teenaarde" na 'n hipotetiese planeet aan die ander kant van die "Groot Vuur" – die Son. Dit kan nie van die Aarde af gesien word nie omdat die Son tussenin lê. (Pitagoreërs het vermoedelik geglo die mens woon aan die een kant van die Aarde wat weg van die Sentrale Vuur en die Teenaarde wys.)[1]

'n Teenaarde sou steeds om verskeie redes van die Aarde af waarneembaar gewees het. Selfs al blokkeer die Son die uitsig van die Aarde af, sou 'n Teenaarde waargeneem kon word weens die versteuring van ander planete, komete en satelliete in die Sonnestelsel.[9] Navorsers het nog geen so 'n invloed bespeur nie en ruimtetuie wat na Venus, Mars en ander planete gestuur is, het geland waar dit veronderstel was, wat onmoontlik sou gewees het in die geval van 'n Teenaarde. Enigiets met 'n deursnee van groter as rofweg 160 km sou bespeur kon word.[10]

Enige planeet 180 grade van die Aarde af sou ook sigbaar gewees het vir sommige ruimtetuie, soos Nasa se STEREO-koronagrafiese tuie (twee tuie wat in 2006 in wentelbane om die Son geplaas is, een voor die Aarde uit en een wat die Aarde volg). Die skeiding van die STEREO-tuie van die aarde sou hulle vroeg in die sending 'n uitsig gegee het op die L3-punt.[10]

'n Teenaarde sou ook eindelik sigbaar van die aarde af geword het omdat die gravitasionele kragte van die ander planete daarop sy wentelbaan onstabiel sou gemaak het. Venus se massa is 82% van dié van die Aarde en dit sou elke 20 maande binne 0,3 AE van die ligging van die Teenaarde gekom het. Dit sou aansienlike gravitasionele trekkrag veroorsaak het wat sy wentelbaan oor die jare van die Aarde af sigbaar sou gemaak het.[11]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 Source: Dante and the Early Astronomers, deur M.A. Orr, 1913.
  2. ↑ Comins, Neil F. (2010). What If the Earth Had Two Moons?: And Nine Other Thought-Provoking ... macmillan. pp. 171–172. ISBN 9781429957939.
  3. ↑ The Ufo Book of Lists, Stephen J. Spignesi|
  4. ↑ History of the Pythagorean school Geargiveer 12 Junie 2002 op Wayback Machine Drury University, Springfield, Missouri
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Philolaus, Stanford Encyclopedia of Philosophy, Carl Huffman.
  6. ↑ 6,0 6,1 Burch, George Bosworth. The Counter-Earth. Osirus, vol. 11. Saint Catherines Press, 1954.
  7. ↑ Burch, 1954, p.285
  8. ↑ Heath, Thomas (1981). A History of Greek Mathematics, Volume 1. Dover. p. 165. ISBN 9780486240732.
  9. ↑ DUNCOMBE, R. L. "Appendix E. Report on Numerical Experiment on the Possible Existence of an "Anti-Earth"". 1968. U.S. NAVAL OBSERVATORY. Besoek op 24 Oktober 2013.
  10. ↑ 10,0 10,1 Could There Be a Planet Hidden on the Opposite Side of our Sun? PopSci asks the scientist who has peered around it deur Danny Freedman| PopSci | 20 April 2009
  11. ↑ DUNCOMBE, R. L. "Appendix E. Report on Numerical Experiment on the Possible Existence of an "Anti-Earth"". 1968. U.S. NAVAL OBSERVATORY. Besoek op 24 Oktober 2013.

Nog leesstof

[wysig | wysig bron]
  • The Secret Teachings of All Ages: An Encyclopedic Outline of Masonic, Hermetic, Qabbalistic and Rosicrucian Symbolical Philosophy, deur Manly P. Hall, Philosophical Research Society Inc. ISBN 1-58542-250-9
  • Book of Earths, deur Edna Kenton, Kessinger Publishing. ISBN 0-7661-2856-3

Skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Teenaarde&oldid=2645816"