Gaan na inhoud

Le Sacre du printemps

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie



Le Sacre du printemps

Die Lentewyding


Musiek
Igor Strawinski


Oorspronklike choreografie

Vaslav Nijinsky


Toneelontwerp en kostuums
(première in 1913)




Nicholas Roerich


Première

29 Mei 1913



Théâtre des Champs-Élysées, Parys

Le Sacre du Printemps ("Die Lentewyding", Russies: «Весна священная», Wesna swiasjtsjennaja) is 'n tweeledige ballet- en orkesstuk wat deur die Russiese komponis Igor Strawinski vir die Paryse 1913-seisoen van Sergei Diaghilef se balletgeselskap Ballets Russes geskryf is. Vaslav Nijinsky was verantwoordelik vir die oorspronklike choreografie, terwyl die toneelontwerp en kostuums deur Nicholas Roerich geskep is.

Die eerste opvoering van Le Sacre du printemps op 29 Mei 1913 in die Théâtre des Champs-Élysées het vanweë die avantgardistiese karakter van musiek en choreografie woedende reaksies by 'n deel van die gehoor uitgelok. Dit was veral die ongewone ritmiese klankstrukture en danspatrone wat deur die destydse publiek as ongewoon of selfs aanstootlik ervaar is.

Die stuk is as 'n toneelwerk gekomponeer, waarby enkele passasies as musikale begeleiding vir dansende karakters en handeling geskryf is, maar die musiek het dieselfde en moontlik meer erkenning as konsertstuk gekry en word algemeen as een van die invloedrykste musikale werke van die 20ste eeu beskou.

Strawinski was 'n jong en feitlik onbekende komponis toe hy deur Diaghilef aangestel is om werke vir die Ballets Russes te skep. Le Sacre du printemps was die vierde in dié reeks projekte, ná die befaamde L'Oiseau de feu ("Die Vuurvoël", 1910) en Pétrouchka ("Petroesjka", 1911). Die konsep agter die "Lentewyding", wat deur Roerich volgens Strawinski se skets ontwikkel is, word deur sy ondertitel verduidelik: "Beelde van Heidense Rusland in Twee Dele".

In die scenario word, ná 'n reeks primitiewe rituele waarmee die begin van lente gevier word, 'n jong meisie as offerande vir die natuurgod gekies. Sy dans totdat sy dood in mekaar sak.

Kritici was oneens oor die première en enkele opvoerings in Londen, en die balletstuk is daarna eers weer in die 1920's opgevoer nadat Léonide Massine se choreografie Nijinsky se oorspronklike werk vervang het. Massine was die voorloper van 'n groot verskeidenheid innovatiewe bewerkings wat onder die regie van die wêreld se leidende balletmeesters opgevoer is. Nijinsky se oorspronklike choreografie, wat dekades lank as verlore beskou is, is in die 1980's deur die Los Angeles-gebaseerde Joffrey Ballet gerekonstrueer.

Le Sacre du printemps is een van die musiekstukke wat vir The Sounds of Earth gekies is, 'n goue grammofoonplaat met tekeninge en geluide van die Aarde wat tans deur die ruimtetuig Voyager 1 na die buitenste ruimte geneem word.