Dobbel
Dobbelary is die weddenskap van geld of iets van waarde op 'n gebeurtenis met 'n onsekere uitkoms, met die primêre doel om geld of materiële goedere te wen. Dobbelary vereis dus dat drie elemente teenwoordig wees: oorweging, risiko (kans) en 'n prys.[1] Die uitslag van die weddenskap is dikwels onmiddellik, soos 'n enkele gooi van 'n dobbelsteen, 'n draai van 'n roulette-wiel, of 'n perd wat die eindstreep oorsteek. Maar langtermyn-weddenskappe is ook algemeen.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Dobbelary dateer terug ten minste tot die Paleolitiese periode, voor geskrewe geskiedenis. In Mesopotamië dateer die vroegste seskantige dobbelstene na ongeveer 3000 v.C. Nietemin, hulle was gebaseer op astragale wat duisende jare vroeër terugdateer. In China was dobbelhuise wydverspreid in die eerste millennium v.C., en weddenskappe op vegdiere was algemeen. Lotto speletjies en domino's (voorlopers van Pai Gow) het in China so vroeg as die 10de eeu verskyn.[2]
Speelkaarte het in die 9de eeu n.C. in China verskyn. Rekords spoor dobbelary in Japan terug ten minste so ver as die 14de eeu.[3]
Poker, die gewildste kaartspel in die VSA wat met dobbelary geassosieer word, is afgelei van die Persiese spel As-Nas, wat terugdateer na die 17de eeu.[4]
Die eerste bekende casino, die Ridotto, het begin werk in 1638 in Venesië, Italië.[5]
Tipes van Dobbel
[wysig | wysig bron]Dobbelary, die aktiwiteit om geld of iets van waarde te wed op 'n onsekere uitkoms, kom in verskeie vorme voor. Hier is 'n oorsig van die mees algemene tipes dobbel:
Sportweddenskappe
[wysig | wysig bron]Sportweddenskappe behels die plaas van 'n weddenskap op die uitkoms van 'n sportgebeurtenis. Dit kan wissel van sokker, rugby, krieket tot minder bekende sportsoorte. Die wedder plaas 'n weddenskap op wie hulle glo die wedstryd sal wen, of op spesifieke aspekte van die spel, soos die eindtelling of watter speler die eerste doelpunt sal aanteken.
Sportweddenskappe het 'n lang en diverse geskiedenis, wat ontwikkel het van eenvoudige weddenskappe onder toeskouers tot 'n komplekse en hoë-tegnologie industrie wat byna elke tipe sport bekend aan die mensdom omvat. Ten spyte van sy gewildheid, roep sportweddenskappe ook sekere kontroversies op, veral as dit kom by kwessies van middelverslawing by die atlete, etiek in die sport en regulering. Vir diegene wat in sportweddenskappe belangstel, word 'n stewige bankbalans aanbeveel.
Casino-speletjies
[wysig | wysig bron]Casino's bied 'n verskeidenheid van speletjies aan waarop mense kan dobbel. Dit sluit in tafelspeletjies soos blackjack, roulette, en poker, sowel as elektroniese speletjies soos gleufmasjiene en video poker. Elke spel het sy eie reëls en kans om te wen.
Loterye
[wysig | wysig bron]Loterye is 'n vorm van dobbel waar deelnemers kaartjies koop met 'n kombinasie van nommers. Wen-nommers word lukraak gekies, en pryse word toegeken aan deelnemers wie se kaartjies ooreenstem met sommige of al die getrokke nommers. Loterye kan deur die staat bedryf word of deur private organisasies.
Aanlyn Dobbel
[wysig | wysig bron]Aanlyn dobbel het in die afgelope jare gewild geword en sluit in alle bogenoemde tipes dobbel wat oor die internet beskikbaar is. Dit bied die gemak van dobbel vanaf enige plek met 'n internetverbinding en sluit dikwels 'n wye verskeidenheid van speletjies in.
Perderesies
[wysig | wysig bron]Weddenskappe op perderesies is 'n tradisionele vorm van dobbel. Deelnemers wed op watter perd hulle dink eerste oor die eindstreep sal kom. Hierdie vorm van dobbel kan baie kompleks wees, met weddery-opsies wat die volgorde van die eerste paar perde insluit, of weddery op die uitkoms van 'n reeks van resies.
Elke tipe dobbel het sy eie unieke aantreklikheid en risiko's, en die regulasies wissel aansienlik tussen verskillende lande en streke. Die sukses van dobbel hang dikwels af van 'n mengsel van vaardigheid, kennis en geluk.
Sien ook
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Rose, I. Nelson; Loeb, Robert A. (1998). Blackjack and the Law (1st uitg.). Oakland, CA: RGE Pub. p. 109. ISBN 978-0-910575-08-9.
- ↑ Schwartz, David (2013). Roll The Bones: The History of Gambling. Winchester Books. ISBN 978-0-615-84778-8.
- ↑ Murdoch, James (1926). A History of Japan. Vol. 3 (reprint uitg.). London: Psychology Press (published 1903). pp. 325–326. ISBN 978-0-415-15417-8. Besoek op 6 April 2018.
- ↑ Wilkins, Sally (2002). Sports and Games of Medieval Cultures. Greenwood. ISBN 978-0-313-36079-4.
- ↑ Thomassen, Bjørn (2014). Liminality and the Modern: Living Through the In-Between. Ashgate Publishing, Ltd. p. 160. ISBN 978-1-4094-6080-0.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Dobbel.