İçeriğe atla

Volgograd

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Stalingrad sayfasından yönlendirildi)
Volgograd
Волгоград
Volgograd bayrağı
Bayrak
Volgograd arması
Arma
Rusya üzerinde Volgograd
Volgograd
Volgograd
Volgograd'ın Rusya'daki konumu
ÜlkeRusya Rusya
Federal BölgeGüney Federal Bölgesi
OblastVolgograd Oblast
İdare
 • Belediye BaşkanıRoman Grebennikov
Yüzölçümü
 • Toplam565 km²
En yüksek nokta102 m (334 ft)
En alçak nokta0 m (0 ft)
Nüfus
 • Toplam1.011,417
 • Yoğunlukoto/km²
Zaman dilimiUTC+03.00 (MSK)

Volgograd (Rusça: Волгогра́д), eski isimleriyle Çariçin veya Zarizyn (Цари́цын / Tsaritsyn, Tsaritsin: Tatarca "Sarı Su" ile olan ses benzerliğinden dolayı kentin ortasından geçerek İdil Nehrine akan çaya verilen ad Tsaritsa'dan gelmektedir) ve Stalingrad (Сталингра́д), Rusya'daki Volgograd Oblastı'nın merkezi olan şehirdir. İdil Nehri'nin batı yakasında kurulmuştur. Şehrin şu anki nüfusu: 1.011.417 olup, kilometrekare başına 1.900 kişi düşmektedir. Deniz seviyesinden yüksekliği 0-102 metre arasındadır. Bugün Güney Rusya'nın önemli endüstri ve ulaşım merkezlerinden birisidir.

Rusya İmparatorluğu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Volgograd 1589 yılında kale olarak kurulmuştur. 1670'te Kazak atamanı Stepan Razin (Степа́н Тимофе́евич Ра́зин ya da Stenka Razin / Сте́нька Разин) Çariçin'i işgal etmiştir. Pugaçev İsyanı denilen ayaklanmayı başlatan Don Kazaklarından Yemelyan Pugaçev (Емелья́н Ива́нович Пугачёв)'in ordusu 1774'te Çariçin yakınlarında meydana gelen muharebede Rusya İmparatorluğu tarafından yenilmiştir.

1875'te bir Fransız demir fabrikası kurulduktan sonra kentin sanayileşmesi başladı ve Güney Rusya'nın sanayi merkezi haline gelmiştir.

Rusya İç Savaşı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya İç Savaşı sırasında Ağustos 1918'de Pyotr Krasnov (Пётр Никола́евич Красно́в) komutasındaki Beyaz Ordu'nun saldırısına uğradığında Bolşevik'in Güney Rusya'nın gıda tedarik sorumlusu Josef Stalin liderliğindeki Kızıl Ordu kenti savunmaya başarmıştır. Fakat 30 Haziran 1919'da Anton Denikin (Анто́н Ива́нович Дени́кин) komutasındaki Beyaz Ordu kenti işgal etmiştir. Daha sonra Denikin Ordusunun çekilmesiyle 3 Ocak 1920'da Kızıl Ordu kente girmiştir. 10 Nisan 1925'te kentin adı Stalingrad olarak değiştirilmiştir.

Volgograd'da bulunan Barmaley Çeşmesi. Bir timsah etrafında çember şeklinde horovod dansı eden altı çocuk heykeli, 1942, Emmanuil Evzerikhin tarafından resmi çekilmiştir.

1928'den başlatılan Beş Yıllık Plan ile kentin ağır sanayii gelişti. 17 Temmuz 1930'da "Dzerjinski Traktör Fabrikası" açılmış ve ardından Kızıl Ekim Metal Fabrikası, Kızıl Barikat Makina Fabrikası ve Lazur Kimya Fabrikası başta olmak üzere çok sayıda fabrika kurulmuşlardır.

Nazi Almanyası ordusu Wehrmacht tarafından 152 gün kuşatılan[kaynak belirtilmeli] Stalingrad'da, II. Dünya Savaşı'nın dönüm noktalarından birini teşkil eden Stalingrad Muharebesi yaşanmıştır. Friedrich Paulus komutasındaki Almanya'nın 6. Ordu'su burada çevrelenmiş ve büyük çoğunluğu yok edilmiştir. Savaşta iki taraf da ağır kayıplar vermişlerdir.

Stalin'in ölümünden üç yıl sonra Şubat 1956'da düzenlenen Sovyetler Birliği Komünist Partisi 20. Kongresinde Nikita Kruşçev'in Stalin'i eleştirmesinden sonra 10 Kasım 1956'da kentin adı Volgograd olarak değiştirilmiştir.

Sovyet dönemi sonrası

[değiştir | kaynağı değiştir]

Volgograd şehir meclisi, 31 Ocak 2013'te, 2 Şubat (Stalingrad Muharebesi'nin bitişinin yıl dönümü), 9 Mayıs (Zafer Günü), 22 Haziran (Nazi Almanyası'nın SSCB'yi istilasının yıl dönümü), 23 Ağustos (Luftwaffe'nin ilk hava saldırısının kurbanları anma günü), 2 Eylül (II. Dünya Savaşı'nın bitişinin yıl dönümü), 19 Kasım (Uranüs Harekâtı'nın başlamasının yıl dönümü) olmak üzere yılda altı günlüğüne şehrin adının Stalingrad olarak kullanılmasına karar verdi.[1]

29-30 Aralık 2013 tarihlerinde kentin troleybüs ve demiryolu istasyonlarında gerçekleşen intihar saldırıları sonucunda 32 kişi öldü ve 85 kişi yaralandı.[2][3]

Bölgesi içinde en büyük sanayileşme oranına sahiptir. Etrafındaki şehirlerin tarım ürünlerinin işlenmesi bu şehirde sağlanır. Volga ve Don'un birbirine en yaklaştığı yerde kurulmuştur, günümüzde Volga-Don Kanalı'nın kontrolü de bu şehirden sağlanır.

Kardeş şehirler

[değiştir | kaynağı değiştir]

2008'de 20 kardeş şehri mevcuttur.[4]

  1. Birleşik Krallık Coventry Birleşik Krallık 1943
  2. Çekya Ostrava Çekya 1948
  3. Finlandiya Kemi Finlandiya 1953
  4. Belçika Liège Belçika 1959
  5. Fransa Dijon Fransa 1959
  6. İtalya Torino İtalya 1961
  7. Mısır Port Said Mısır 1962
  8. Hindistan Chennai Hindistan 1966
  9. Japonya Hiroşima Japonya 1972
  10. Almanya Köln Almanya 1988
  11. Almanya Chemnitz Almanya 1988
  12. Amerika Birleşik Devletleri Cleveland Amerika Birleşik Devletleri 1990
  13. Kanada Toronto Kanada 1991
  14. Çin Jilin Çin 1992
  15. Ermenistan Erivan Ermenistan 1998
  16. Çin Çengdu Çin 1998
  17. Sırbistan Krusevac Sırbistan 1999
  18. Bulgaristan Rusçuk Bulgaristan 2001
  19. Amerika Birleşik Devletleri Huntingdon Amerika Birleşik Devletleri 2003
  20. Türkiye İzmir Türkiye 2006[5]
  21. Amerika Birleşik Devletleri Orlando Amerika Birleşik Devletleri 2008
Mamay Kurganı (tepe)ndan çekilen resim
İdil Nehri tarafından çekilen resim
  1. ^ Haward Amos, "Volgograd to Be 'Stalingrad' on Military Holidays" 2 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Moscow Times, 1 Şubat 2013 | Sayı 5059.
  2. ^ "Consecutive Volgograd suicide bombing kills at least 15 (photos, graphic video)" (İngilizce). RT. 30 Aralık 2013. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2020. 
  3. ^ "CCTV footage of Volgograd train station suicide explosion". Euronews. 30 Aralık 2013. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2016. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2009. 
  5. ^ "İzmir'in kardeş kentleri". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 4 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2010. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]