Prijeđi na sadržaj

Manđelos

Izvor: Wikipedija
Manđelos


Manđelos - središte sela

Osnovni podaci
Država  Srbija
Pokrajina Vojvodina
Upravni okrug Sremski
Opština Sremska Mitrovica
Stanovništvo
Stanovništvo (2022) Decrease 1319
Gustina stanovništva 39 st./km²
Geografija
Koordinate 45°05′03″N 19°35′28″E / 45.084166°N 19.591166°E / 45.084166; 19.591166
Nadmorska visina 130 m
Površina 39,8 km²
Manđelos na mapi Srbije
Manđelos
Manđelos
Manđelos (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod 22208
Pozivni broj 022
Registarska oznaka SM


Koordinate: 45° 05′ 03" SGŠ, 19° 35′ 28" IGD

Manđelos (mađ. Nagyolaszi) je naselje u Srbiji u opštini Sremska Mitrovica u Sremskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 1319 stanovnika.

Istorija

[uredi | uredi kod]

Originalno ime sela je bilo Nađolas (veliko italijansko selo) pa su ga kasnije prekrstili u Manđelos. Najčešće voće sa Fruške gore je sa manđeloških plantažnih voćnjaka Vranjaša i Mutalj, kao i kvalitetne rakije. Sa izvora Vranjaš u rimsko doba vodom se snabdevao Sirmijum. Izvor je i danas živ. Severno od Sremske Mitrovice, na obroncima Fruške gore, nalazi se selo Manđelos. Na početku XIX veka (1802) završena je menđeloska crkva Sv. Georgija. Ta godina zapisana je u gornjem delu zvonika. Građevina je jednobrodna, sa oltarskom apsidom na istočnoj i zvonikom prizidanim uz pročelje na zapadnoj strani. Naos je presveden poluobličastim lucima i svodovima, i podeljen na traveje. Fasade su horizontalno raščlanjene soklom, frizom i profilisanim kordonskim vencem. Vertikalno raščlanjavanje postignuto je pilastrima sa kapitelima, a pravougaoni, lučno završeni prozori ukrašeni su profilisanim okvirima. Zapadni portal, flankiran pilastrima, nalazi se u prizemlju zvonika, dok se još jedan ulaz nalazi na južnoj strani hrama. Prozori na zvoniku su istovetno ukrašeni, a kordonski venac između spratova ukrašen je nizom mutula. Visoki ikonostas sa klasicističkim formama rezbario je Marko Konstantinović posle 1816. On je oblikovao i pevnice i vladičanski presto. Za oslikavanje i pozlatu ikonostasa i pevnica Crkvena opština pozvala je 1825. Georgija Bakalovića. Zidne slike su rad nepoznatog umetnika iz XIX veka. U oltaru su kompozicije: Hristos na prestolu i Milosrdni Hristos; u svodu nad solejom naslikan je Gospod Savaot sa jevanđelistima, a na zapadnom zidu je patron hrama – sv. Georgije. U crkvi se nalazi i više ikona Grigorija Davidovića Opšića. Arhitektonsko-konzervatorski radovi izvođeni su 1980.

U Manđelosu je 2014. osnovan i Manastir Svetog Vasilija Ostroškog.[1]

Demografija

[uredi | uredi kod]

U naselju Manđelos živi 1189 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 38,0 godina (36,8 kod muškaraca i 39,1 kod žena). U naselju ima 474 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,23.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija
Godina Stanovnika
1948. 995 [2]
1953. 1019
1961. 1263
1971. 1418
1981. 1516
1991. 1478 1429
2002. 1610 1533
Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi
  
1503 98.04%
Ukrajinci
  
4 0.26%
Mađari
  
4 0.26%
Jugosloveni
  
4 0.26%
Hrvati
  
3 0.19%
Crnogorci
  
1 0.06%
nepoznato
  
2 0.13%


Znamenitosti

[uredi | uredi kod]

Reference

[uredi | uredi kod]
  1. „Osvećen manastir Ostroškog Čudotvorca u Sremu (SPC, 13. maj 2014)”. Arhivirano iz originala na datum 2014-05-16. Pristupljeno 2014-08-24. 
  2. Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
  3. Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Spoljašnje veze

[uredi | uredi kod]