Prijeđi na sadržaj

Jovan XIV Carigradski

Izvor: Wikipedija
Pečat Jovana XIV Kalekasa

Jovan XIV Kalekas (grčki: Ίωάννης ΙΔ' Καλέκας) (o. 1282-1347) bio je vaseljenski patrijarh Carigrada od 1334. do 1347. Poznat je kao žestoki protivnik isihazma odnosno teoloških stavova Grigorija Palame. Također je od 1341. godione bio aktivni sudionik bizantskog građanskog rata kao član frakcije regenta Jovana V Paleologa, a protiv Jovana VI Kantakuzina.

Život

[uredi | uredi kod]

Rodio se u mjestu Apros u Trakiji. Odrastao je u skromnoj porodici. Prije nego što je postao svećenik se bio oženio i imao je djecu.

Nakon zaređenja je postao štićenik Jovana Kantakuzena, glavnog ministra na dvoru cara Andronika III Paleologa. Oko godine 1332. je postao arhiepiskop Soluna. Patrijarhom je postao 1334. godine.

Tri godine kasnije je Varlam, monah iz Hore i rodom iz Kalabrije posjetio Svetu Goru i doznavši za prakticiranje isihazma, postao zgrožen, te otpočeo kampanju protiv nje i Grigorija Palame. Spor je među bizantskim svećenstvom izazvao takve podjele da je 1341. godine Andronik III, koji je podržavao Palamu, sazvao Peti carigradski sabor.

Crkveni spor je koincidrao sa borbom za prijestolje izazvanom Andronikovom smrću. Patrijarh se priključio frakciji oko Ane Savojske koja je htjela da carem postane malodobni Jovan V, te je u tu svrhu Jovan XIV imenovan regentom. Glavni Anin suparnik bio je Jovan VI Kantakuzin, koji je postepeno, uz pomoć osmanskog emira Orhana, stekao nadmoć nad Aninom frakcijom, te se 1346. okrunio za cara u Adrianopolju te u februraru 1347. ušao u Carigrad.

Taj je događaj koincidrao sa sinodom na kome je Jovan XIV svrgnut. Car je svrgnutog patrijarha dao protjerati. Novi je patrijarh postao Isidor I, sljedbenik Grigorija Palame i zagovornik isihazma.

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]
Pravoslavne crkvene titule
Prethodi:
Isaija
patrijarh Carigrada
1334 – 1347
Slijedi:
Isidor I