Božidar Bećarević
| Boško Bećarević | |
|---|---|
|
| |
| Puno ime | Božidar Bećarević |
| 1910. | [[]] 1910. |
| Mesto rođenja: | () |
| 1950. | [[]] 1950. |
| Mesto smrti: | () |
1910. 1950. Božidar Boško Bećarević (1910 — 1950), šefa IV Antikomunističkog odseka Specijalne policije Uprave grada Beograda za vreme Drugog svetskog rata, osuđen kao ratni zločinac zbog službe Gestapou i mučenja i ubijanja uhapšenih ilegalaca.
Rođen 16. novembra 1910. godine u Desimirovcu, kod Kragujevca. Osnovnu školu je završio u rodnom selu, a gimnaziju u Kragujevcu, 1929. godine. Na Pravni fakultet u Beogradu se upisao 1930. godine, ali ga nije završio. Radio je najpre u službi Gradske bolnice u Kragujevcu, a 12. februara 1932. godine je prešao u gradsku policiju u Kragujevcu, gde je prvo bio zvaničnik, potom pisar a zatim šef Krivičnog odeljka.
Na ovoj dužnosti ostao je do maja 1936. godine, a posle je postavljen za šefa Političkog odeljka, i na ovoj dužnosti ostao do proleća 1939. godine. Iz Kragujevca je otišao na dužnost - pomoćnika komesara pogranične policije u Kotoribi, na mađarsko-jugoslovenskoj granici i na ovom položaju ostao do maja 1940. godine.
1940. je prešao na rad u IV (antikomunistički) odsek Opšte policije Uprave grada Beograda, gde mu je šef bio Svetozar Vujković. Krajem iste godine je postao vršilac dužnosti šefa IV odseka (nakon Vujkovićevog smenjivanja).[1]
Nakon nemačke okupacije Beograda imenovan je od strane Dragog Jovanovića za komesara IV odseka Specijalne policije, s ciljem suzbijanja Narodno-oslobodilačkog pokreta i Komunističke partije Jugoslavije u Beogradu. Bećarević je bio najistaknutiji agent u strukturi Specijalne policije, iako je nominalni šef tog aparata bio Ilija Paranos. Lično je isleđivao i mučio uhapšenike, a odgovoran je i za insistiranje na brutalnim merama isleđivanja od strane njemu podređene agenture.[1]
Uprava u logoru Banjica je podeljena tako što je trećina pripala kvislinškoj srpskoj policiji, dok je ostali deo kontrolisao Gestapo. Srpska Specijalna policija, kojom su rukovodili Paranos i Bećarević, nije privela najveći broj zatočenika u logor, ali je procentualno najveći broj privedenih od Specijalne policije ubijen. Naime, smrtna presuda je izvršena nad trećinom onih koje su uhapsili srpski agenti. Prema Banjičkim knjigama logoraša, od 4.456 koje su priveli, čak 1.409 je ubijeno.[1]
Božidar Bećarević je pobegao iz zemlje uoči oslobođenja Beograda 4. oktobra 1944. godine. Pošto se evakuisao u Beč sa ljudstvom Specijalne policije, neko vreme se zadržao u Austriji, pa se prebacio na Slovenačko primorje kod ljotićevaca.
Na području Gorice, aprila 1945. godine, zarobili su ga italijanski partizani i predali Englezima. Pošto su ga držali u zatvoru i logoru u Bariju, Englezi su ga 3. januara 1946. godine izručili Jugoslaviji.
Državna komisija za ratne zločine DFJ ga je još 1945. godine proglasila ga je za ratnog zločinca. Posle istrage, 21. oktobra 1949. izveden je pred Okružni sud u Beogradu i 28. oktobra 1949. godine osuđen na je na smrt, zbog odane službe Gestapou i nemilosrdnog mučenja i ubijanja uhapšenih ilegalaca.
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Mesta stradanja i antifašističke borbe u Beogradu 1941–44.”. Arhivirano iz originala na datum 2014-12-17. Pristupljeno 2014-10-23.
- „Božidar Bećarević - Dželat i sužanj glavnjače“[mrtav link], Uglješa Balšić i Veljko Lalić, Večernje novosti, feljton, 14 nastavaka, 16 - 29. oktobar 2005.