1. 7.

1. jul/juli/srpanj (1. 7.) je 182. dan godine po gregorijanskom kalendaru (183. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 183 dana.

Događaji

69. — trupe u Egiptu proglasile Vespazijana devetim Rimskim carem.
552. — Bitka kod Tagine u kojoj bizantska vojska pod Narzesom nanosi odlučujući poraz ostrogotskom kralju Totili, koji je pri tome poginuo.
1569. — stvorena je Lublinska unija kojom su se ujedinile Litvanija i Poljska. Deobom Poljske 1795. veći deo Litvanije pripao je Rusiji.
1835. — u Pešti je štampan prvi broj „Serbskog narodnog lista“, ilustrovanog književnog nedeljnika Srba u Mađarskoj, koji je pokrenuo publicista i urednik „Letopisa“ Matice srpske Teodor Pavlović. List je s kraćim prekidima izlazio do 1848.
1867. — Ontario, Kvebek, Nova Škotska i Nju Branzvik proglasile su federalnu uniju Kanada, koja je „Severno američkim zakonom“ britanskog parlamenta dobila status dominiona.
1887. — počela je da radi prva astronomsko-meteorološka stanica u Srbiji, koju je u svojoj kući na Vračaru u Beogradu organizovao profesor Velike škole Milan Nedeljković. Godine 1902. on je počeo da izdaje i prvu opštu prognozu vremena.
1900. — Prvi let zrakoplovom kojeg je izgradio gof von Zeppelin.
1921. — na tajnom sastanku u Šangaju osnovana je Komunistička partija Kine, koja je 1949. preuzela vlast u Kini.
1921. — prvi put je primenjena vakcina za zaštitu dece od tuberkuloze (BCG).
1942. — nemačke trupe su u Drugom svetskom ratu, posle osmomesečne opsade, zauzele Sevastopolj, najvažniju rusku crnomorsku luku na poluostrvu Krim.
1946. — SAD su izvršile probu atomske bombe na atolu Bikini u Pacifiku.
1960. — Gana je postala republika, s prvim predsednikom Kvame Nkrumahom.
1962. — afrička republika Ruanda i kraljevina Burundi su stekle nezavisnost, nakon što je Generalna skupština UN u februaru ukinula nadzor nad ove dve države.
1966. — održan je „Brionski plenum“ Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije, na kojem su iz rukovodstva partije uklonjeni Aleksandar Ranković, potpredsednik SFR Jugoslavije i Svetislav Stefanović, savezni sekretar za unutrašnje poslove, što je značilo i uklanjanje sa državnih funkcija. Kao ličnosti odgovorne za rad Službe državne bezbednosti oni su optuženi za prisluškivanje predsednika SFRJ Josipa Broza Tita i za šovinističku politiku prema Albancima na Kosovu.
1989. — Počео je sa radom RTS 3.
1991. — na sastanku u Pragu lideri istočnoevropskih zemalja ukinuli su vojni savez Varšavski pakt, osnovan 1955.
1994. — vođa Palestinske oslobodilačke organizacije Jaser Arafat vratio se u Palestinu, nakon 27-godišnjeg izbeglištva.
1997. — Hong Kong je, nakon što je 150 godina bio pod engleskom upravom ponovo vraćen pod kinesku jurisdikciju, kao njen specijalni administrativni region.
2000. — nakon sastanka šefova država u Pjongjangu (13-juna) predstavnici dve Koreje potpisali su sporazum o spajanju porodica, koje su zbog rata bile razdvojene skoro pola veka.
2000. — pušten je u saobraćaj najduži most na svetu koji je povezao Švedsku i Dansku.
2001. — u Acehu u Indoneziji, pronađeno je 27 izmasakriranih tela. Tokom separatističkog rata pobunjenika, članova Pokreta za oslobođenje Aceha, u tom mestu je od sredine sedamdesetih ubijeno preko 870 ljudi.
2002. — u Hagu je formalno označen početak rada Stalnog međunarodnog suda za ratne zločine, koji osporavaju SAD. Taj sud je osnovan 17. 7. 1998. u Rimu i do početka rada Rimski statut je ratifikovalo 86 država, uključujući i SRJ.
2003. — SAD su ukinule vojnu pomoć za oko 50 zemalja, uključujući i Srbiju i Crnu Goru. Te zemlje nisu do određenog roka, sa Vašingtonom potpisale bilateralni sporazum o neizručivanju američkih državljana Međunarodnom krivičnom sudu u Hagu.
2002. — 72 osobe poginule su u sudaru putničkog i teretnog aviona iznad južne Njemačke.
2004. — NASA-ina svemirska letjelica Cassini ušla je u Saturnovu orbitu nakon sedmogodišnjeg putovanja.

.

Rođenja

1481. — Christian II, danski kralj.
1506. — Ludovik II. (Ludovik II. Jagelović), ugarsko-hrvatski i češki kralj (u. 1526.).
1534. — Friedrich II, danski i norveški kralj 1559 - 1588.
1646. — Gottfried Leibniz, njemački filozof, matematičar, fizičar i diplomat (u. 1716.).
1725. — Jean-Baptiste-Donatien de Vimeur de Rochambeau, francuski vojskovođa (u. 1807.).
1780. — Carl von Clausewitz, pruski general, vojni teoretičar i povjesničar koji se smatra jednim od najuticajnijih vojnih mislilaca (u. 1831.).
1804. — George Sand, francuska književnica (u. 1876.).
1872. — Louis Blériot, francuski inženjer i pilot (u. 1936.).
1877. — Benjamin Oliver Davis, Sr., prvi afro-američki general u američkoj vojsci (u. 1970.).
1894. — Isak Babel, ruski književnik (u. 1940.).
1899. — Charles Laughton, engleski glumac, reditelj, scenarista i producent.
1902. — Vilijam Vajler, američki filmski režiser (u. 1981.).
1916. — Olivia de Havilland, britanska glumica.
1925. — Franca Magnani, talijanska novinarka.
1934. — Sydney Pollack, američki glumac i režiser.
1935. — Oliver Mlakar, hrvatski TV-voditelj.
1946. — Slobodan Santrač, bivši nogometaš i izbornik reprezentacije Jugoslavije, najbolji strijelac u istoriji jugoslovenskog nogometa.
1953. — Jadranka Kosor, hrvatska političarka i novinarka.
1961. — Karl Luis, američki atletičar.
1961. — Diana Spencer, britanska princeza Diana, princeza od Walesa (Lady Di).
1967. — Pamela Anderson, kanadska glumica.
1967. — Branko Zorko, hrvatski atletičar.
1970. — Tatjana Matejaš Cameron poznata kao Tajči, jugoslavenska i hrvatska pjevačica, jedna od većih pop zvijezda ranih 1990-ih godina, a prema Zrinku Tutiću poslijednja velika zvijezda SFR Jugoslavije.
1974. — Petar Krpan, bivši hrvatski nogometaš.
1976. — Patrick Kluivert, umirovljeni nizozemski nogometaš i reprezentativac.
1976. — Ruud van Nistelrooij (Ruud van Nistelrooy), umirovljeni nizozemski nogometaš.
1977. — Liv Tyler, američka glumica.
1984. — Bracey Wright, američki košarkaš.
1985. — Taylor Rochestie, američko-crnogorski košarkaš.

.

Smrti

552. — Totila, ostrogotski kralj.
1839. — Mahmud II., turski sultan, poslednji vladar iz dinastije Osmana Osvajača.
1860. — Čarls Gudjer, američki industrijalac.
1876. — Mihail Bakunjin, ruski revolucionar anarhista (r. 1814.).
1884. — Allan Pinkerton, američki detektiv škotskog porekla (r. 1819.).
1896. — Herijet Elizabet Bičer Stou, američka književnica.
1928. — Vjekoslav Klaić, hrvatski povjesničar i pisac (r. 1849.).
1957. — Drago Gervais, hrvatski književnik (r. 1904.).
1962. — Alan L. Hart, američki lekar i pisac.
1971. — William Lawrence Bragg, engleski fizičar.
1974. — Huan Domingo Peron, argentinski general i političar.
1976. — Anneliese Michel, žrtva egzorcizma.
1979. — Vsevolod Bobrov, bivši ruski i sovjetski nogometaš i hokejaš (r. 1922).
1983. — Buckminster Fuller, američki arhitekt, dizajner, filozof i pisac.
1999. — Joshua Nkomo - južnorodezijski političar.
2004. — Marlon Brando, američki glumac (r. 1924.).
2009. — Karl Malden, američki glumac.
2014. — Aleksandar Hrnjaković, srpski glumac (* 1942.).
2016. — Yves Bonnefoy, francuski poezista (r. 1923.).

.

Praznici i dani sećanja

.

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar