Biervliet
Biervliet is een stadje in de gemeênte Terneuzen. Op 1 jannewari 2023 'ao Biervliet 1.260 inweuners, 650 mannen en 615 vrouwen. Toet 1 april 1970 was 't 'n eige gemeênte. Biervliet kreeg aol in 1183 stadsrech'en. Deu de gunstige liggieng an ut waeter van de Braekman (toe nog in ope verbiending mee de zee) was Biervliet in de middeleeuwen een bloeiende ‘andelsstad. Ut rieke verleeje van het stadje is goed bewaerd gebleve. er bin een antal mooie monumentaele ‘uuzen. Het oorspronkelijke stadje verdween in de zestiende eêuw in de golleven bie een overstroôming. Een nieuwe plekke wier nae 1600 gebouwd, vadder landinwaerts. De belangriekste bezienswaerdig'ede bin de Nederlaands 'Ervormde kerk uut 1659 mee prachtige gebrandschilderde raemen, de kòòremeule De ‘Armonie uut 1842, de ouwe pastorie uut de 17e eeuw en ut ouwe raed'uus uut de 19e eeuw mee een ‘aerieng in de windwiezer. Deze windwiezer ‘eit nie voor niks die vorrum. De bekendste inweuner van Biervliet is immers Willem Beukelszoon gewist, de uutvinder van ut ‘aeriengkaeken Op de Mart stit een standbeeld ter ere van 'em. Een oud volksvermaok uut Biervliet is het mastklimmen. 'n Paole rechtop zetten midden op de Mart en 't fêêste kon beginnen. Den êêne straote tegen den anderen of 't êêne café tegen 't andere. Succes verzekerd. Op iedere kèremesse. 't Volk strôômende uut de polders nao 't durp. Van boven 'iengt 'r nogal 's een stik spek of 'n woste. As dan de mast nog wa glad gemaokt was mee zêêpe, dan was 't natuurlijk nog vee schôônder. 't Gelach en geroep was nie van de lucht.
Toen koning Willem III 'n kêê naor Biervliet kwam (die was toen 25 jaor konienk in 1874), liep t'r in de stoet ook een delegaotie mee van de mastklimmers. Goed getrainde joenge gasten, die wel 's even zouen laoten zien 'oe ze in Biervliet in de mast goengen. Mao da was niet nôôdig, want de konienk 'ao nog al vee 'aost en dat onderdêêl wier van 't programma geschrapt. Toen de maojesteit al lange buuten 't durp was, riep t'r êêne: 'Mao wudder èn die mast toch nii voo niks opgezet?' En 't spil kon beginnen. Dao was gêên spek of woste om in de mast te 'angen. 'Dan maor 'n tonne bier,' riep de kastelein die op de Mart 'n café 'ao.
Veraol in 't dialect van Biervliet
[bewerk | brontekst bewerken]Het volgende veraol in het dialect van Biervliet is geschreven deu Rinus Willemsen. Op 't durp is een groentemartje. Van een mart kan je eigenlijk nie mêêr praoten, want d’r staon allêêne nog maor ’n groentekraom en ‘n kaosboer. Van de winter is de visboer d’r mee gestopt. Êêl vroeger was t ‘r bie ons op de Markt een visbanke. Jaoren geleejen ôôr, wel 200 jaor. Net zôiets as de graanbeurs op de Dam in Middelburg. Trouwens in Brugge is t ‘r nog een visbanke in gebruuk. Dan verkochten de visboeren udder vis in die banke. ’t Was ’n êênvoudig gebouwtje van ’n meter of tiene langk, op pilaoren, mee ’n schuin dek, waorp blauwe leien laogen. ’n Paor schraogen d’r onder en ’s zomers stoeng je uut de zonne, in de winter uut de reegen. En tussen de pielaoren kon je ’n stik zil spannen. En ik ôôr de visboer al schrêêuwen: “Versen èrrienk, tien voor een daolder” En ’n oud vintje spêêkelt z’n bruune straole opzieje om ’n brutalolen ond weg te jaogen. De visboer pakt z’n mesje en snikkert de koppen van d èrriengs af. “Jao, jao, ik maoken ze wel schôône voo joe, baosje.” en even laoter liggen de visjes, die vorige weeke nog in de Noordzee zwommen, onder in de tas. “Kiek, die gaon ‘k ’n kêêr lekker in ’t zout steken”, zegt onzen Wannes, binst a tie z’n eigen omdraoit en naor uus stekkert. “Altiek lekker, zeker van ’t naojaor as de sturm deu de schouwe blaost.” Zô goeng ta vroeger bie ons. Noe zit allêêne nog maor Willem Beukelszeune op de Markt. Mee ’n leege vismande.
-
Nederlands Hervormde Kerke
-
De Harmonie
-
Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangenkerke
Bekende inweuners
[bewerk | brontekst bewerken]- Willem Beukelszeune, uutvinder van 't haoringkaoken.
Rieksmonumenten
[bewerk | brontekst bewerken]- Bibliot'eek an de Burg. Maorleveldstraot 1
- Woon'uis an de Burg. Maorleveldstraot 5
- Wienkel/woon'uus aon de Burg. Maorleveldstraot 7
- Vormalig raod'uus aon de Oogstraot 2
- Woon'uis an de Kerkstraot 11
- NH-kerk an de Kerkstraot 6
- Woon'uus an de Mart 5
- Woon'uus an de Mart 13
- Woon'uus an de Meulenstraot 7
- Kòòremeule an de Meulenstraot bij 9
- Diekkoupure an de Eiersgatweg 2
Lienks nae buten
[bewerk | brontekst bewerken]
Gemeênte Terneuzen | |
---|---|
Steden: Aksel · Biervliet · Phelippine · Sas · Terneuzen Durpen: De Koewacht · D'n Noek · D'n Overslag · Siedurpe · Sluuskille · Spuuje · Wesdurpe · De Zandstraote · Zaomslag Gehuchten: Boerehat · Driewéh'n · Griete · Kiekuut · De Mahrette · Noten · Perdies · 't Poôntje · De Reuzen'oek · Schaopenbout · 't Veer |
Zeêuwse steden | |
---|---|
Steden, meê een stem in de Staeten van Zeêland: Hoes · Middelburg · Reimerswaol (tot 1587) · Ter Veere (nae 1574) · Vlissienge (nae 1574) · Tole · Zurrikzeê Smalsteden (gin stem in de Staeten van Zeêland): Brouwes'aeven · Domburg · Erremu · Kortjeen · Smerdiek · Waschappel Steden in Zeêuws-Vlaonderen (buuten het vroegere gewest Zeêland): Aksel · Biervliet · Erreburg · Filepine · Iezendieke · Sas · Sint Anna ter Mu · Sluus · Terneuzen · 'Ulst · Wosburg |